BMGK, Washington ziyareti öncesinde Şara'ya yönelik yaptırımları kaldırdı

ABD'nin, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara'nın 10 Kasım Pazartesi günü Beyaz Saray'a yapacağı ziyareti öncesi, BMGK’ye getirdiği, Şara ve İçişleri Bakanı Hattab'a yönelik yaptırımların kaldırılmasını talep eden kararı kabul edildi.

Karara 14 BMGK üyesi “evet” derken Çin ise çekimser kaldı.

• Şara'ya yönelik yaptırımların resmen kaldırılması büyük ölçüde sembolik nitelikte, zira ülkenin lideri olarak Suriye dışına seyahat etmesi gerektiğinde yaptırımlar her seferinde kaldırılmıştı. Ayrıca, mal varlıklarının dondurulması ve silah ambargosu da kaldırılacak.

Çin'in BM Büyükelçisi Fu Cong, Pekin'in Suriye halkını desteklediğini, ancak ABD'nin önerisinin Suriye'deki terörle mücadele ve güvenlik konusundaki "tüm tarafların meşru endişelerini" yeterince karşılamadığını söyledi.

"Sponsor, tüm üyelerin görüşlerini tam olarak dikkate almadı ve konsey üyeleri arasında büyük farklılıklar olsa bile, kendi siyasi gündemine hizmet etme çabasıyla konseyi harekete geçmeye zorladı." dedi.

Karardan sonra konuşan ABD’nin BM Daimî Temsilcisi Mike Waltz, BMGK üyelerine teşekkür ederek, “Bu kararın kabulü ile Konsey, Suriye'nin yeni bir çağda olduğunu kabul eden güçlü bir siyasî mesaj gönderiyor.” dedi.

Waltz, Suriye’nin Cumhurbaşkanı Şara’nın liderliğinde, Beşşar Esed rejiminin devrildiği Aralık 2024’ten bu yana terörizm ve uyuşturucuyla mücadele, kimyasal silah kalıntılarının ortadan kaldırılması, bölgesel güvenlik ve istikrarı teşvik etme taahhütlerini yerine getirmek için sıkı bir şekilde çalıştığını söyledi.

Associated Press'in (AP) dün yayımladığı haberde, Sara'nın Beyaz Saray'a ziyareti öncesi ABD'nin BMGK’de Şara ve İçişleri Bakanı Hattab'a yönelik yaptırımların kaldırılmasını öngören bir karar taslağı metni üzerinde çalıştığı belirtilmişti.

Karar taslağının BMGK'de kabul edilmesi için 15 üyesinden en az 9'unun onayını alması ve daimî 5 üyenin (Çin, Rusya, İngiltere, Fransa ve ABD) biri tarafından veto edilmemesi gerekiyor.

Ahmed Şara ve HTŞ

Şara, 2024’ün Aralık ayında Cumhurbaşkanı Beşşar Esed hükümetini deviren muhalif savaşçılara liderlik etti. Grubu Hayat Tahrir el-Şam (HTŞ), 27 Kasım 2024'te bir saldırı başlattı ve sadece 12 günde Şam'a ulaşarak Esed ailesinin 53 yıllık iktidarına son verdi.

Esed ailesinin iktidarının çöküşü, Suriyelilerin kendilerine şiddetle karşılık veren ve hızla kanlı bir iç savaşa dönüşen hükümete karşı barışçıl protestolarla ayaklanmasının üzerinden yaklaşık 14 yıl geçmesinin ardından tarihî bir an olarak tanımlanıyor.

HTŞ, Mayıs 2014'ten bu yana BM Güvenlik Konseyi'nin IŞİD ve El Kide'ye yönelik yaptırım listesinde yer alıyordu.

İktidara geldiğinden bu yana ABD'den ülkesine yönelik yaptırımları resmen kaldırmasını isteyen Şara, önceki Suriye yönetimine uygulanan yaptırımların artık haklı olmadığını söylüyor.

ABD Başkanı Donald Trump, mayıs ayında Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'da Suriye Devlet Başkanı ile görüşerek yaptırımların çoğunun kaldırılmasını emretti. Ancak en katı yaptırımlar, Kongre tarafından 2019 yılında Sezar Suriye Sivil Koruma Yasası kapsamında uygulandı ve kalıcı olarak kaldırılması için kongre oylaması gerekecek.

• Şara, önümüzdeki hafta Washington'da Trump ile görüşmeyi planlıyor. Bu, ülkenin 1946'da bağımsızlığını kazanmasından bu yana bir Suriye devlet başkanının Washington'a yapacağı ilk ziyaret olacak.

İsrail ve Suriye resmi olarak savaş halinde olsa da, İsrail'in Suriye'deki Golan Tepeleri'ni işgali devam ederken, Trump iki ülkenin ilişkilerini normalleştirebileceği yönünde umutlu olduğunu dile getirdi.