Ağaç ile ilgili film önerileri

Kurban (1986) Yönetmen: Andrei Tarkovsky İsveç Yapımı, Drama

Andrei Tarkovski, oğluna ithaf ettiği son filmi Kurban’ı, Da Vinci’nin Üç Kralın Tapınması tablosuyla açar. Film boyunca sık sık gördüğümüz Hz. İsa’nın doğuşu ile ilgili resmin tam ortasında Hristiyanlıkta dini bir metafor olan “Hayat Ağacı” vardır. Ardından yalnızca kendisi için değil insanlık adına da kurtuluş yolları arayan kahramanımız Alexander’ı yan yatmış, kurumakta olan bir ağacı düzeltmek için oğlundan yardım isterken görürüz. Kurumuş bir ağacın yeniden çiçeklenmesi örneği üzerinden hayatın her koşulda yeniden başlayabilceği vurgusu, film boyunca sembolik anlamda tekrarlanacak doğum sahneleri ve göndermelerle, sağlık nedenlerinden dolayı ölüme yakın bir yönetmenin doğmayı ve sonsuz döngüyü vurgulaması açısından dikkat çekicidir.

The Man Who Planted Trees (1987) Yönetmen: Frédéric Back Kanada Yapımı, Animasyon

1987 Kanada yapımı The Man Who Planted Trees filmi 1953 yılında Fransız yazar Jean Giono’nun yazdığı dünya çapında ses getiren Ağaç Diken Adam öyküsünden uyarlanmıştır. Çiftliğinde karısı ve oğluyla yaşayan Elzéard Bouffier, önce çok sevdiği oğlunu sonra da eşini kaybeder. Ve onların acılarını her gün ağaç dikerek hafifletir. Ve yüzlerce hektarlık çorak bir alanı tek başına yeniden ağaçlandırıp savaşlardan bunalmış bir köyün, bir şehrin, bir ülkenin yeniden hayata tutunmasına yardımcı olur.

Kirazın Tadı (1997), İran Yapımı, Yönetmen: Abbas Kiyarüstemi

Tahran’ın kenar mahallelerinde aracı ile dolaşarak intihar ettikten sonra para karşılığında mezarına toprak atarak kendisine yardım edecek birini arayan Bedii, aracına aldığı birkaç kişiden yardım alamayacağını anlar. Son olarak bir müzede çalışan ve hasta çocuğunun tedavisi için paraya ihtiyacı olan Bakiri’yi bulur. O da bir zamanlar intiharı düşünmüştür. Bir dut ağacının fikrini değiştirdiğini anlatarak Bedii’yi vazgeçirmeye çalışır. Hayat ve ölüm arasındaki ince çizgiyi mezar taşı, yol, toprak, ağaçlar, su, güneş, dut ve kirazın tadı, cennet gibi göstergeler kullanarak yalın bir sinema diliyle anlatan film, çekildiği yıl Altın Palmiye ödülü almıştır.

Pan’ın Labirenti (2006) ABD Yapımı, Yönetmen: Guillermo del Toro

Toro’nun Pan’ın Labirenti filmi, İkinci Dünya Savaşı’nın sona ermesinin ardından hâlâ İspanya’da devam eden iç savaşın yarattığı dehşeti, savaşın içinde büyüyen 11 yaşındaki Ofelia’nın dünyasını merkeze alarak anlatır. Kocası savaşta ölen Carmen, küçük kızı Ofelia’yla birlikte hayatta kalmaya çalışırken, Yüzbaşı Vidal, Carmen’le evlenerek onları koruması altına alır. Annesinin çaresizlikten evlendiği bu adamı, Ofelia hiç sevmez. Üvey babasının gözlerinin önünde öldürdüğü insanları görmemek için Ofelia’nın bir ağacın içinden geçip sığındığı karanlık yeraltı dünyası, onun yaşamak zorunda bırakıldığı baskıcı dünyaya bir isyanıdır.

Avatar (2009), ABD Yapımı, Yönetmen: James Cameron

James Cameron’un yayınlandığı tarihte bütçesi, gişesi ve görsel efektleriyle çok konuşulan filmi Avatar, yalnızca bunlarla değil alt-metni, dini ve mitolojik göndermeleriyle de uzun süre gündemde kalmıştı. Bir hırsızlık olayında ağabeyi ölen yarı felçli Jake Sully, Pandora adındaki uzak bir gezegende misyonunun başına geçmeye karar verir. Bu yerde Na’vi adında nesli tükenmekte olan bir halk yaşamaktadır. Na’viler, insanların unuttuğu birçok manevi değer ve birliktelik ruhunu kaybetmemiştir. DNA sarmalını hatırlatırcasına topluluğu sarmal oluşturan bir merkez etrafında biraraya getiren bir ağaç ve topluluğu atalarına bağlayan kutsal ağaçlar... Hepsinin kökleri birbirine bağlı ve tek hayat ağacının parçası olduklarını göstererek, birbirleriyle temas halindedir. Jake de kendilerine özgü lisanları, dünya görüşleri ve yaşam biçimleri olan Navi’lerin arasına karıştığında doğa ile bütünleşecek bu gezegeni kendi dünyalısından korumaya karar verecektir.

Ahlat Ağacı (2018), Türk Yapımı, Yönetmen: Nuri Bilge Ceylan

Akın Aksu’nun hayatını anlattığı Ahlat’ın Yalnızlığı öyküsünden yola çıkan filmde, yazdığı kitabı bir miktar para biriktirerek bastırmanın peşinde olan Sinan’ın tıpkı Ahlat ağacı gibi yalnız, uyumsuz ve inatçı hallerine şahit oluyoruz. Sinan kitabını bastırarak babası gibi olmadığını kanıtlamaya, babası ise köydeki bahçelerine kazdığı kuyudan su çıkararak kendi itibarını ailesinin gözünde yeniden kazanmaya çalışır. Film; ne olduğumuz ve ne olacağımız üzerinden geçmişin ve bugünün izlerini taşırken, farklı olanı anlamak ve aslında birçok noktada aynı olduğumuzu anlatmaktadır.