Ciddi meselelerin çözülmeye çalışılmadığı ciddi bir grup: Yazarlar ve Hocalar

AHMET MURAT
Abone Ol

Bir sabah Aydın Başar tarafından arandım. Bir WhatsApp grubuna davet ediyordu. Mesleki, ailevi, haber içerikli, eğlence amaçlı sanırım kırk kadar grubun üyesi olduğum için yeni bir gruba kolayca evet dedim. Sorun şu ki, grupta yüzün üzerinde hoca ve yazar bulunuyordu. Hızla dağılabilecek, münakaşaların eksik olmayacağı, mezhep tartışmalarından girip İran meselesinden çıkılabilecek bir grup hayal ederken, admin tarafından tamamen kontrol altına alınmış, sakin, sempatik ve cazip bir grubun üyesi olduğumu görmüştüm. İşbu söyleşi, bunu başaran grup yöneticisiyle yapıldı.

Benim de içinde bulunduğum “Yazarlar ve Hocalar” adlı bir WhatsApp grubunu yönetiyorsunuz. Grubu ne zaman kurdunuz? Grupta kaç kişi var? Bir de, grup üyelerinin profili hakkında biraz bilgi alabilir miyiz?

Öncelikle gruba ilginizden dolayı size teşekkür ederim. Grubumuzu 15 Temmuz 2016 sabahında telefon listemdeki isimleri patır patır ekleyerek kurmuştum. WhatsApp ile ilgili herhangi bir fikrim yoktu. Baktım ki herkes teker teker dökülüyor, bu işi mantıklı bir şekilde nasıl yapabiliriz diye düşündüm.

Aydın Başar

Zamanla grup oturdu ve gelişti. Camiamızın en önemli yazar ve hocalarından oluşan grubumuzda şuan itibari ile 170 kıymetli isim bulunuyor. Yaklaşık iki senedir bu kadar önemli şahsiyet ciddi meşrep farklılıklarına rağmen dağılmadan bir arada nasıl bulunabiliyor; ben de hayret ediyorum. Gruptaki isimlere gelince, bu soru şu açıdan zor. Bizim mahallede herkesin tanıdığı isimler, bir de kendi mesleğinde ön plana çıkmış imam, öğretmen, doktor gibi okuma yazma kültürüne aşina, gayretli, değerli isimler var grupta. Vakıf, dernek, dergi yöneticileri ve medrese hocaları da grubumuzun asli unsurları arasında… Bazı önemli bürokratlar da var. Yani açıkçası sosyal hayatta olsa çoğu, randevu almadan gidip görüşemeyeceğim kişiler. Katılımcı hocalarımızın isimlerini zikretmek bilmiyorum doğru olur mu ama tespihin imamesi hükmünde olanları teberrüken zikredeyim.

  • Prof. Dr. Yusuf Ziya Kavakçı, Prof. Dr. Hayreddin Karaman ve Prof. Dr. Hasan Çelikkaya üstatlarımız grubumuzun büyükleri ve manevi direkleri. Başka isimler de zikretsem, acaba ismi zikredilmeyen hocalarımızı üzer miyim endişesinden dolayı diğer isimleri pek saymak istemiyorum. Diğer taraftan da gruba çok emeği geçen Mehmet Emin Ay, Mehmet Sürmeli, Abdullah Yıldız başta olmak üzere Ahmet Ağırakça, İbrahim Cücük, İsmail Kılıçarslan, Erol Erdoğan, Yücel Oğurlu, Recep Kabakçı, Osman Gülşen, Kıvanç Esendemir, Soner Duman ve Burhan Akgül gibi isimleri zikretmeden de edemedim.

Katılımcıları nasıl belirliyorsunuz? Gruba nasıl davet ediyorsunuz? Davet ederken nasıl tepkiler alıyorsunuz?

Grubumuzun tamamı ilim ve irfan dünyasına bir şekilde hizmet eden şahsiyetlerden oluşuyor. Grupta dinî, toplumsal ve ilmî konularda paylaşım yapıldığı için, bu konulara ilgi duyan şahsiyetleri çağırıyoruz.

Faziletlerden, erdemlerden, iyiliklerden bahsedilen, saygı ve sevginin üst düzey ifade edildiği bir ortam olduğu için, meşrebi, tabiatı bu ortama yatkın şahsiyetleri çağırmak zorunda olduğumuzu düşünüyoruz.

Katılımcıları belirlerken iyi bir araştırma yaptıktan sonra hocalarımızın tavsiyesini ve görüşlerini dikkate alıyoruz. Özellikle cedelci ve tartışmacı kişilikleri kesinlikle çağırmıyoruz. Hocalarımızı davet ettiğimizde ise genellikle hocalarımız daha önceki katıldıkları WhatsApp gruplarından dert yanıyorlar. Biz de camianın asgari bir iletişim içinde olması gerektiğini söyleyerek onları ikna etmeye çalışıyoruz. Ortamı gördükten sonra zaten fikirleri büyük ölçüde kendiliğinden değişiyor.

Siz, yönetici ya da takipçi olarak kaç WhatsApp grubunun içindesiniz?

Türkiye’deki yazarların ve akademisyenlerin bulunduğu büyük WhatsApp gruplarının çoğuna katıldım, kimisinden ayrıldım, kimisinden de atıldım.

Meşgul olmanın ne demek olduğunu tabii sizler benden daha iyi bilirsiniz. Meşgul insanlar birçok şeye vakit bulamazlar.

Mesela geçen sene H... adlı ve âlimlerin ağırlıkta olduğu bir gruptan atılmıştım. O grup vesilesi ile Türkiye’nin iki önemli büyük âlimi Prof. Dr. Mehmet Yalar ve Prof. Dr. Mehmet Halil Çiçek hocalarımla tanıştım. Bu hocaları tanımak gerçekten benim için büyük şerefti. Diyebilirim ki bu gruplar çok güzel dostluklara vesile oldu. Şu an itibari ile Mehmet Kamil Berse Hocamızın Dersaadet isminde başka büyük bir grubu var, onu takip ediyorum. İnsanları toplayan bir araya getiren kişiler her zaman ilgimi çekmiştir. Bir de hatim grubu ve iki kişiden oluşan başka bir grubum daha var ki, onu da depo olarak kullanıyorum.

Grup kuralları son derece ilgi çekici geliyor bana. Bu kuralları sık sık hatırlatıyorsunuz da grupta. Mesela ilginç bir şekilde grupta “asgari iletişim” olsun istiyorsunuz. Niçin?

Meşgul olmanın ne demek olduğunu tabii sizler benden daha iyi bilirsiniz. Meşgul insanlar birçok şeye vakit bulamazlar. Grubumuzun önemli bir çoğunluğu meşgul şahsiyetlerden oluştuğu için iletişimi asgari düzeyde tutmak zorundayız. Farklı meşrepleri ile camiamızın zaten bir araya gelme problemi söz konusu...

Kütüphanede
Nihayet

Bu güzel iletişim imkânının hayırlara vesile olmaya devam etmesi için, gruptaki hocalarımızın vakitlerini ve telefon hafızalarını emanet olarak görmek zorundayız. Zaten her yönden bir mesaj akışı var, kimi yerde çok muhabbet tez ayrılıklara da sebep olabiliyor. Hiç olmazsa bu ortamın devamı ve grubun takip edilmez hâle gelmemesi için asgari iletişim şart diye düşünüyorum.

Niçin saat 22’de grup içi etkinlik bitsin istiyorsunuz?

WhatsApp grupları yeni çıktığında bir hevesle birçok insan bu gruplara katıldı ve gece gündüz münazaralar yaptılar. Sonra bir kısmı WhatsApp gruplarında münazara yapmanın pek mantıklı olmadığını, lüzumsuz yere tartışmaları uzatmanın ve kalp kırmanın hoş olmadığını anladılar. Sonra birçok WhatsApp grubu suskunluğa geçti. Biz baştan beri sınırlı bir iletişim kurduğumuz için katılımcılar sıkılmadı. Saat 22’den sonra grubumuzda mesajlaşma yapılmaması grubun en cazip özelliği diyebilirim. İnsanların kendilerine ait bir vakitleri olması gerektiğini düşünüyoruz. Eğer insanlar ailesine ve kendisine ayıracağı zamanı WhatsApp’a veya sosyal medyaya ayırıyorlarsa bu da doğru olmaz.

Grupta bazen bir tartışma açılıyor ve siz hemen müdahil oluyor ve “tartışmayı özelden yürütün” diyorsunuz. Üstelik, kerli ferli isimlere de müdahale ediyorsunuz. Bununla ilgili tepki de almıyorsunuz. Bunu nasıl yorumluyorsunuz?

Herkese aynı uyarıyı aynı tarzda yapınca kimse kızmıyor. Geçmişte WhatsApp gruplarında birçok tartışmaya ve karşılıklı kırıcı sözlere şahit oldum.

Grupta bütün hocalarımız önemli bulduğu konularla ilgili her türlü görüşlerini derli toplu bir şekilde yazıyorlar.

Hangi konuşmaların nereye gideceğini az çok kestirebiliyorum. Dünyanın en güzel ve orijinal fikirlerine de sahip olsak, çok bilgili, çok âlim de olsak, fikrimizi benimseteceğiz diye kimsenin kalbini kırmaya değmez. İnsanların fikirlerine katılmasak bile saygı duymak zorundayız. Grubun mantığı bu… Bu kadar saygıdeğer şahsiyetler bir araya gelmişken, muhabbete, sevgi ve saygıya şahit olmak istiyoruz. İlla ki tartışmak isteyen olursa da özelden tartışmalarını, bizi bu tartışmaya şahit kılmamalarını rica ediyoruz. Sonra aramızda yaş ve ilim olarak büyük şahsiyetler var, onların yanında hâliyle biraz kendimizi tutmamız gerekiyor.

Benim grup kurallarından en sevdiğim, “Grupta ciddi meseleler çözülmeye çalışılmaz” kuralı. Grup tam tersine, ciddi meselelerin çözülmeye çalışılacağı intibaını veren bir grupken üstelik. Biraz da bu kuralın sebebi üzerine konuşsak…

Grupta bütün hocalarımız önemli bulduğu konularla ilgili her türlü görüşlerini derli toplu bir şekilde yazıyorlar. Bundan çok memnun oluyoruz. Fikrî anlamda kısa paslaşmalar ve katkılar oluyor. Ama uzun boylu bir istişare için yüzlerce mesaj ve saate ihtiyaç var. Kimsenin bu kadar vakti yok. Grubun zaten bir amacı var. Camianın asgari iletişimini sağlamak... Bunun dışına çıkamayız. İlmî bir sempozyum, konferans veya makalenin konusu olabilecek türden önemli meseleleri, basite indirgeyerek telefon klavyesi ile halletmeye çalışmak, bana pek mantıklı da gelmiyor.

Grupta anonim tebrik kartı, caps, video paylaşımları olmaması da şahane bir durum.

Resimli cuma ve bayram mesajları, şablonlar grupta makbul karşılanmıyor. Samimi içten yapılan dua cümleleri, tebrikler, teşekkürler ise insanları kaynaştırıyor. Video formatı telefonun hafızasının çabuk dolmasına sebep oluyor. Onun için sadece link olarak paylaşılabiliyor.

Hitap ifadelerine dikkat edilmesi niçin önemli?

Grubun başarısının sırrı işte burası... Bizim grubumuzda hamdolsun dünyevi bir ilişki tarzı gerçekten oluşmadı. Birbirini Allah için seven kimseler var. Büyüklerin küçüklere bir teveccühü, küçüklerin de büyüklere bir ihtiramı var. Biz değerli katılımcı hocalarımıza biraz da latife ile; “Gruba yazarken, cümleleri cami avlusuna bırakılan yetim bir çocuk gibi buraya bırakmayın” diyoruz. “Başına hitap cümlenizi ekleyin, sonunda da hürmetlerinizi mutlaka bildirin” diyoruz. Karşınızdakini muhatap almazsanız, insanlara değer vermezseniz orada sağlıklı bir iletişim mümkün olmaz. Cenab-ı Hak bile “ya eyyühe’n-nas, ya eyyühe’l-müminun” diye hitap cümleleri kullanıyor. Bu insana değer vermenin bir gereği. Grubumuzda da hocalarımız sağ olsunlar, hep bu atmosferi sürdürüyorlar. “Değerli hocalarım”, “muhterem hocalarım” gibi hitap cümleleri gruptaki nezih ortamın teşekkülüne ciddi katkı sağlıyor. Nitekim yirmi altı maddelik kurallarımızın sonuncusu şöyle: “Saygı, sevgi, hürmet ve muhabbet ifadeleri limitsiz kullanılabilir.”

“Yazarlar ve Hocalar” grubunu diğer gruplardan ayıran en önemli özellik nedir?

En önemli farkı grupta kaliteli ve özgün paylaşımlar yapılması. Ortalıkta dolaşan kaynaksız, üstünde “lütfen bunu paylaşın” yazan yazıların kesinlikle paylaşılmaması. İkinci farkı gruptaki katılımcıların tamamının grubu takip ediyor olmaları. Yüzde doksanı günde birkaç kere mesajlara bakıyor. Grupta paylaşım yapma şartı yok ama kural gereği on beş gün mesajlara bakmayan hocamız gruptan çıkarılıyor. Neticede bu bir gönüllülük işi…

Başarılı bir WhatsApp grubu yöneticisi olarak, WhatsApp gruplarına katılanlara neler tavsiye edersiniz?

Bir grupta gıybet, dedikodu, küfür gibi kötü şeyler varsa o grupta kalarak günaha ortak olmamalarını tavsiye ederim. Grupta kaç kişi varsa, o günah katlanarak çoğalıyor çünkü… Özellikle kırıcı olmamaya da özen gösterilmelidir.

  • Yazarlar ve Hocalar Grubu Kuralları
  • 1 . Gece 22:00’den sonra gruba mesaj atılmaz.
  • 2. Asgari iletişim esastır. Grubumuz münazara ve tartışma grubu değildir.
  • 3. Eleştiriler özelden, tebrik ve teşekkürler genelden yapılır.
  • 4. Tartışma ve polemik tarzı diyaloglara girilmez. Tartışmaya sebep olacak içerikler paylaşılmaz. Tartışmalı, şaibeli kişilerin söylemleri ve videoları gruba taşınmaz.
  • 5. Grupta ciddi meseleler çözülmeye çalışılmaz. Sadece asgari iletişim çerçevesinde fikir ve öneriler paylaşılabilir.
  • 6. En makbul paylaşımlar, hocalarımızın kendi yazdıkları özgün yazı ve makaleleri ve bunlara yapılan yapıcı yorumlar ve katkılardır.
  • 7. Kaynağı veya yazarı belli olmayan yazılar, capsler ve ses kayıtları kesinlikle paylaşılmaz. Bir yazının grupta paylaşılabilmesi için altında yazar isminin yazılı olması yeterli olmayıp, üzerinde mutlaka kaynak belirtilmiş olması gerekir.
  • 8. Üzerinde “Lütfen bunu paylaşın, yayın” tarzında yazılar olan, ortalıkta çok dolaşan basit yazılar ve resimler, kimin söylediği belli olmayan ses kayıtları paylaşılmaz.
  • 9. Tahkik edilmemiş, doğruluğu kesin olmayan bilgiler paylaşılmaz.
  • 10. İlmî ve irfanî olmayan, ümmeti ilgilendirmeyen kişisel ve özel meseleler paylaşılmaz.
  • 11. Sürekli kendi meşrebini ön plana çıkaran paylaşımlar yapılmaz.
  • 12. Mizah anlayışları farklı olduğundan “biraz da gülelim” tarzı komik yazılar, komik videolar, karikatürler ve mizahî paylaşımlar yapılmaz.
  • 13. Telefon hafızasını doldurmamak için video paylaşımı yapılmaz. Video linki paylaşılabilir. (LÜTFEN BUNA DİKKAT EDELİM!)
  • 14. Fotoğraf paylaşımı yapılırken tek fotoğrafı geçmeden paylaşım yapılır.
  • 15. Resim ve PDF belgesi paylaşılırken, içeriğine dair bir bilgi notu ile birlikte paylaşılır.
  • 16. Görsel içerik paylaşılırken içinde kadın figürü olmamasına dikkat edilir. Dinî ölçüler dikkate alınır.
  • 17. Resimli cuma, kandil ve bayram mesajları atılmaz. Gruba özel olarak şablon olmayan tarzda, içten gelen özel cümlelerle dua ve temenni içerikli cuma mesajları atılabilir.
  • 18. Grupta “tekrar paylaşım” yapmamaya dikkat edilir. Daha önce paylaşılan içerikler paylaşılmaz.
  • 19. Mesaj sayısını artırmamak ve paragraf bütünlüğünü korumak amacıyla, mesajlar cümle cümle ayrı olacak şekilde değil de mümkünse tek parçada yazılır.
  • 20. Aynı kişi tarafından üst üste birçok paylaşım yapılmaz. Bu durum yapılan paylaşımların dikkate alınmamasına sebep olur.
  • 21. Sosyal medyadaki kampanyaların, gündem oluşturmak için yapılan faaliyetlerin, tag çalışmalarının grubumuzda paylaşılmaması istirham edilir.
  • 22. Grubumuzda birkaç kuşağın bir arada bulunduğu ve aramızda yaş ve ilim cihetiyle büyük şahsiyetlerin olduğu dikkate alınarak hitap cümlelerine dikkat edilir.
  • 23. Her mesajın altına mutlaka isim, soyisim yazılır. Unvan, meslekve şehir de yazılabilir.
  • 24. Yüz yüze görüşme imkânı bulamayan hocalarımız tebrik, teşekkür ve taziyelerini buradan yapabilirler.
  • 25. Saygı, sevgi, hürmet ve muhabbet ifadeleri limitsiz kullanılabilir.