Alzheimer tedavisinde kritik uyarı: Plakları eritmek çözüm değil
Osaka Metropolitan Üniversitesi’nden araştırmacılar, Alzheimer tedavisinde amiloid plaklarını hedefleyen lecanemab’ın, beynin atıkları uzaklaştıran glifatik sistemini kısa vadede iyileştirmediğini gösterdi.
Tedavi öncesi ve 3 ay sonrası yapılan karşılaştırmalarda, MRI tabanlı DTI-ALPS indeksi anlamlı bir değişim göstermedi. Sonuç, plakların azalmasına rağmen sinir hasarı ve atık temizleme bozukluğunun yerleşik kalabildiğine işaret ediyor.
Ekip, lecanemab uygulanan hastalarda glifatik akışın göstergesi sayılan DTI-ALPS ölçümünü izledi ve üç ay içinde iyileşme saptamadı. Bu durum, yalnızca Aβ birikimini azaltmanın, semptomlar başladıktan sonra beyin fonksiyonlarını geri getirmeye yetmeyebileceğini düşündürüyor.
Neden önemli?
Alzheimer, tek bir biyolojik yola indirgenemeyecek kadar karmaşık. Amiloid-β atardamar çevresinde birikip akışkan geçişini bozuyor; bu da atıkların uzaklaştırılmasını zorlaştırarak nörodejenerasyonu besliyor. Plak temizliği bilişsel gerilemeyi yavaşlatabilse de, beyin “atık yönetimi” sistemi düzelmedikçe klinik kazanımlar sınırlı kalabilir.
Sonraki adımlar
Araştırmacılar, tedaviye yanıtı yaş, hastalık evresi ve beyaz cevher lezyonları gibi etmenlerle birlikte modellemek istiyor. Hedef, amiloid temizliğini; damar sertliği, nöroenflamasyon ve glifatik akışı güçlendiren yaklaşımlarla birleştiren çok hedefli protokoller geliştirmek. Çalışma Journal of Magnetic Resonance Imaging’de yayımlandı.