Geleceğin uçak tasarımları: Airbus B-2 benzeri modeller üzerinde çalışıyor
Airbus CEO'su Guillaume Faury, ticari havacılığın geleceğinde B-2 bombardıman uçaklarına benzeyen, kanat ve gövdenin birleştiği tasarımların öne çıkacağını açıkladı. Ancak bu devrim niteliğindeki değişim, penceresiz seyahat riskini de beraberinde getiriyor.
Havacılık dünyası, çocukluğumuzda kağıttan katladığımız üçgen uçaklara şaşırtıcı derecede benzeyen bir geleceğe doğru ilerliyor. Ticari havacılığın devlerinden Airbus, önümüzdeki on yıllarda gökyüzünde görmeye alıştığımız klasik "tüp ve kanat" tasarımını tarihe gömmeye hazırlanıyor. Şirketin vizyonu ise oldukça iddialı: Yolcuları B-2 hayalet bombardıman uçaklarını andıran devasa kanatların içinde taşımak.
Tüp devri kapanıyor, kanat devri başlıyor
Alman Bild gazetesine konuşan Airbus CEO'su Guillaume Faury, önümüzdeki 30 ila 40 yıl içinde uçak mühendisliğinde radikal bir değişim öngördüklerini belirtti. Faury'nin işaret ettiği tasarım, havacılık literatüründe "Blended-Wing Body" (BWB) yani "Kanat Gövde Karma" yapısı olarak biliniyor.
Bu tasarımda yolcu kabini, devasa ve kalın bir kanadın içine entegre ediliyor. Geleneksel ince gövdeli uçakların aksine, bu yapı kaldırma kuvvetini tüm yüzeye yayarak hem çok daha fazla yük taşıma kapasitesi sunuyor hem de yakıt verimliliğini ciddi oranda artırıyor. Özellikle geniş gövdeli uçaklar için bu konseptin "biçilmiş kaftan" olduğunu belirten Faury, yakıt tasarrufunun yüzde 20 civarında olabileceğini vurguluyor.
Penceresiz seyahat ve klostrofobi riski
Ancak bu fütüristik tasarımın yolcular açısından bazı dezavantajları da var. En büyük tartışma konusu ise pencereler. BWB tasarımında yolcuların büyük bir kısmı uçağın merkezinde oturacağı için dışarıyı görme şansları olmayabilir. Faury, bu durumun bazı yolcularda oryantasyon bozukluğuna veya klostrofobiye yol açabileceğini kabul ediyor.
Buna ek olarak, acil durum tahliyeleri de mühendisleri düşündüren bir diğer başlık. Olası bir kaza anında, uçağın orta kısmında oturan yüzlerce yolcunun çıkış kapılarına ulaşması, mevcut uçaklara göre daha zorlu bir süreç gerektirebilir.
Havacılık tarihine bakıldığında bu tasarım aslında yeni değil. Northrop B-2 Spirit bombardıman uçağı 1989'dan beri göklerde. Boeing de geçmişte NASA ile X-48 projesini yürütmüş ancak 2013'te programı sonlandırmıştı. Şu an için Boeing cephesinden bu alanda ticari bir atak gelmiş değil.
Ancak Airbus ve Boeing'in oluşturduğu duopolü kırmak isteyen yeni nesil girişimler şimdiden kolları sıvadı. San Diego merkezli Natilus ve Long Beach merkezli JetZero, 2030'ların başında bu uçakları ticari hale getirmeyi hedefliyor.
Özellikle Natilus, geliştirdiği "Horizon" modeliyle Airbus A320 ve Boeing 737'ye rakip olmayı planlıyor. Şirket CEO'su Aleksey Matyushev, rakiplerinden farklı olarak "penceresiz uçak" korkusunu yenmek için skylight (tavan penceresi) ve özel aydınlatma teknolojileriyle dışarıdaki atmosferi içeriye taşıyacaklarını belirtiyor. Öte yandan United Airlines, JetZero'nun geniş gövdeli modellerine şimdiden ilgi göstererek 200 adetlik bir satın alma opsiyonunu gündeme almış durumda.