Harvard uyardı: ChatGPT batılı düşünüyor

Harvard’lı araştırmacılar, kültürel testlerle ChatGPT’nin yanıtlarını karşılaştırdı. Sonuç: model, “Batılı-eğitimli-sanayileşmiş-zengin-demokrat” (WEIRD) toplumların düşünme kalıbına en çok benziyor.

Araştırma ekibi, psikolojide kullanılan kültürel ölçekleri ve değer sorularını modele uyguladı. Modelin cevapları; ABD ve Kuzey Avrupa gibi WEIRD diye bahsettiğimiz ülkelerindeki ortalama insan cevaplarına en yakın çıktı. WEIRD’den uzaklaştıkça benzerlik de hızla azalıyor.

Neden önemli?

Kodlama, matematik, bilgi doğrulama gibi “tek doğru”lu konularda sorun yok. Ama koçluk, ilişki, ebeveynlik, ahlaki ikilemler gibi kültürle şekillenen alanlarda ChatGPT’nin önerileri “Batı merkezli” bir varsayıma yaslanabiliyor. Bu da her toplum için uygun yönlendirme anlamına gelmeyebilir.

Türkiye’ye ne söylüyor?

Türkçe yanıt alsak da, içerikteki kültürel varsayımlar her zaman bize göre olmayabilir. Kişisel konularda tavsiye isterken kendi değerlerini ve bağlamını özellikle belirtmek; mümkünse yerel örnekler vermek daha doğru sonuç getirir. Ayrıca, yerel veriyle eğitilmiş “yerli modeller”in önemi yalnızca dil değil, düşünme biçimi açısından da artıyor.

Akılda kalsın

“İnsan gibi” yanıt veren yapay zekâ, aslında hangi insanı daha çok taklit ediyor? Bu çalışma, yanıtın “çoğunlukla WEIRD” olduğunu söylüyor. O yüzden kültüre duyarlı konularda yapay zekaya bağlam vermek ve ne tarz bir yanıt istediğimizi söylemek daha mantıklı olacaktır.