Gıda enflasyonuna karşı "Cumhur Reyonu" hamlesi: Tüm Türkiye’de tek fiyat dönemi başlıyor... İşte yeni modelin detayları
Enflasyonla mücadelenin merkezine yerleştirilen yeni modelle, Türkiye genelinde 55 binin üzerindeki zincir markette "Cumhur Reyonu" adıyla sabit fiyatlı ucuz gıda köşeleri kurulacak. Marketlerin %10-15’lik bölümünde yer alacak bu reyonlardaki ürünler, doğrudan devlet tarafından temin edilecek ve tüm Türkiye’de eczanelerdeki gibi tek fiyat uygulamasıyla satışa sunulacak. Geniş çaplı uygulama kapsamında, büyükşehirlerde ve ihtiyaç duyulan bölgelerde devlet depoları kurulacak; bu depolardan yalnızca zincir marketler değil, aynı zamanda bakkallar, küçük esnaf, pazarcılar ve yemek fabrikaları da uygun fiyata ürün temin edebilecek. Tüm ürünlerin tek merkezden, aracısız olarak dağıtılması sayesinde maliyetler düşecek, 100 ila 150 temel gıda maddesi maliyetine yakın fiyatlarla tüketiciye ulaşacak. Zincir marketlere sembolik işletme kârı verilerek satış teşvik edilirken, daha önce Et ve Süt Kurumu ile belediyelerin tanzim satış modeliyle sağlanan başarı, Cumhur Reyonu için örnek teşkil edecek. Gıda grubu, TÜİK’in enflasyon sepetinde %24,97’lik büyük bir paya sahipken; bu modelle gıda enflasyonunun dizginlenmesi, genel enflasyonun da düşürülmesinde etkili bir araç olacak.
Artan gıda fiyatlarını kontrol altına almak için hayata geçirilmesi planlanan "Cumhur Reyonu" projesi, Türkiye genelindeki 55 bin zincir markette yeni bir dönemin kapısını aralıyor. Proje kapsamında oluşturulacak özel reyonlarda, devlet destekli sabit fiyatlı ürünler vatandaşla buluşturulacak.
Tek etiket, sabit fiyat
Cumhur Reyonu köşelerinde satışa sunulacak ürünler, Türkiye’nin dört bir yanında aynı fiyatla satılacak. Eczane sistemi örnek alınarak kurgulanan bu modelde, ürünler doğrudan kamu tarafından temin edilecek. Zincir marketlerde reyonların %10 ila %15’lik bölümünü kapsayacak bu alanlarda satışlar market kasalarından yapılacak, denetimi ise devlet görevlileri sağlayacak.
Bakkal ve pazarcılara da açık olacak
Cumhur Reyonu sadece zincir marketlerle sınırlı kalmayacak. Kurulacak büyükşehir ve bölge depoları sayesinde bakkallar, küçük marketler, pazarcı esnafı ve yemek fabrikaları da aynı merkezlerden ürün alabilecek. Devletin tek elden dağıtım yapacağı bu sistem, aracıları ortadan kaldırarak maliyeti düşürecek ve fiyatları dengeleyecek.
100–150 temel ürün listede
Un, şeker, sıvı yağ, bakliyat ve sebze-meyve gibi vatandaşın günlük yaşamında en çok tükettiği 100 ila 150 temel gıda maddesi, bu reyonlarda yer alacak. Devlet gerekirse sübvansiyon sağlayarak fiyatların daha da düşmesini hedefliyor. Uygulamanın yaygınlaştırılması için gönüllü zincir marketlere çeşitli teşvikler de sunulacak.
Devlet ‘Altıncı Market’ oluyor
Modelin amacı sadece tüketiciye uygun fiyat sunmak değil. Aynı zamanda özel sektörün fiyatlarını aşağı çekmesini sağlamak ve piyasada rekabeti kamu lehine çevirmek. Bu kapsamda devlet, zincir marketlerin yanında "altıncı büyük oyuncu" olarak sahaya inecek.
Gıda enflasyonu kesilmek isteniyor
Türkiye İstatistik Kurumu’nun verilerine göre gıda grubunun enflasyon sepetindeki payı %24,97. Gıda enflasyonunun yıllık bazda %27,95 seviyesinde olması, tüketici için büyük bir yük oluşturuyor. Cumhur Reyonu ile bu oranların aşağı çekilmesi ve genel enflasyonun kontrol altına alınması hedefleniyor.
Et ve Süt Kurumu modeli ilham veriyor
Daha önce Et ve Süt Kurumu’nun zincir marketlerde uyguladığı uygun fiyatlı kırmızı et satışı modeli büyük ilgi görmüştü. Ayrıca belediyelerin kurduğu tanzim satış noktaları da bu tür projeler için örnek teşkil ediyor. Uzmanlara göre Cumhur Reyonu da bu başarıların devamı olabilir.
Sürdürülebilirlik ve iş birliği şart
Ekonomistler ve sektör temsilcileri, modelin başarılı olabilmesi için tedarik zincirinin güçlü bir yapıyla desteklenmesi ve kamu-özel sektör iş birliğinin artırılması gerektiğine dikkat çekiyor. Gönüllü katılımın artması ve lojistikte aksaklık yaşanmaması, projenin başarısı için kritik önemde.