Ev sahipleri kiracıdan bu raporu istemeye başladı: Depozito sorununa bir yenisi daha eklendi, almak zorunlu mu?
Eşyalı ev kiralamalarında kiracı ve ev sahipleri arasında yeni bir kriz başladı. Artık bazı ev sahipleri, tahliye sırasında “beyaz eşya çalışır raporu” talep ediyor. Türkiye’de ilk kez gündeme gelen bu uygulama, yasal mı? Hasarı kim ispatlamalı, sorumluluk kimde? TÜKONFED Emlak Komisyonu Üyesi Halil Güven merak edilenleri yanıtladı.
Ev kiralamalarında son dönemde artan eşyalı daire uygulaması, kiracılarla ev sahipleri arasında yeni sorunları da beraberinde getiriyor. Özellikle kısa süreli kiralamaların yoğunlaştığı bölgelerde, ev sahiplerinin “çıkarken beyaz eşyaların çalışır durumda olduğuna dair rapor” istemesi tartışma yarattı.
Ekol TV'ye konuşan TÜKONFED (Türkiye Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği) Emlak Komisyonu Üyesi Halil Güven, bu yeni uygulamanın pandemi sonrası yaygınlaştığını ve ilk kez ciddi şekilde gündeme geldiğini söyledi.
Güven, “Daha önce böyle bir taleple sık karşılaşılmıyordu. Ancak artık bazı ev sahipleri, kiracıdan beyaz eşyaların bozulmadığını ispatlayan bir rapor istiyor. Bu, özellikle eşyalı ev kiralamalarının arttığı bölgelerde karşımıza çıkıyor.” dedi.
Rapor talebi yasal mı?
Peki, ev sahibi bu raporu istemekte haklı mı? Halil Güven’e göre, raporun istenip istenemeyeceği konusu net değil. Ancak Türk Borçlar Kanunu’na göre kiraya veren, kira süresi boyunca taşınmazı ve içindeki eşyaları kullanıma elverişli şekilde tutmakla yükümlü.
Güven, “Yani, buzdolabı veya çamaşır makinesi kira süresince bozulursa, sorumluluk öncelikle ev sahibindedir. Ancak kiracı cihazı hor kullanmışsa, zarar vermişse ya da mutat (alışılmış) kullanım sınırlarını aşmışsa o zaman sorumluluk kiracıya geçer.” açıklamasında bulundu.
Depozitodan kesinti yapılabilir mi?
Depozito iadesi konusunda da benzer bir kafa karışıklığı var. Halil Güven, depozitodan kesinti yapılabilmesi için kiracının kusurlu olması gerektiğini vurguluyor:
- “Kiracı, beyaz eşyayı mutat şekilde kullandıysa ve cihaz doğal ömrünü doldurduysa, depozitodan kesinti yapılamaz. Ancak cihaz kasıtlı olarak zarar görmüşse, bu durumda kiracı sorumlu olur ve ev sahibi, zararı depozitodan karşılayabilir.”
Yargıtay ne diyor?
Yargıtay’ın daha önce verdiği benzer kararlara göre; normal kullanım sonucu oluşan yıpranmalardan kiracı sorumlu tutulamaz. Örneğin, duvar boyasının solması ya da tekerleğin yıpranması gibi durumlar, ev sahibinin sorumluluğunda kabul ediliyor. Ancak kasıtlı zararlar ya da aşırı kullanım sonucu oluşan arızalarda, kiracıdan tazminat talep edilebiliyor.
Talep artabilir
Halil Güven’e göre bu tür rapor talepleri yeni olsa da, gelecekte daha sık gündeme gelebilir. Ancak bu talebin yerine getirilmesi zorunlu değil. Kiracılar, sözleşmelerini dikkatle okumalı ve haklarını bilmeli.