Aristoteles kimdir?

M.Ö 384-322’de yaşayan Antik Yunanistan’da Klasik dönem aralığında yaşamını sürdüren Yunan filozof ve bilginlerdendir. Düşünce tarihinin en önemli filozoflarından olan bilim adamı fizik, mantık, biyoloji, zooloji, etik, estetik, ruh, astronomi, metafizik, psikoloji, ekonomi, siyaset retorik gibi alanlarda pek çok disiplinin savunuculuğunu yapmıştır.

Eserleriyle 16 ve 17. Yüzyılda modern bilimin gelişmesinden son derece etkili olmuştur. Avrupa ve İslam coğrafyasında ortaya çıkan bilimlerin temelini atan, bilim adamlarının en çok analiz ettiği aydınlardan olmayı bilmiştir. Günümüzde kullanılan pek çok bilimsel terim ve teori Aristo felsefesine dayanmaktadır.

Tarih boyunca özgün düşünce teorisi ve felsefi akım temsilciliğiyle bilinen bilim adamı çeşitli düşünce akımı, tartışma ve bilimsel tezlerin de araştırma kaynağı olmuştur.

Aristoteles’in aile ve eğitim hayatı

Aristo’nun hayatı hakkında pek az şey bilinmekte olup, bilimsel teorisyen yünü ve pozitif bilim anlayışı ile tüm dünyada büyük yankı uyandıran bir felsefe bilim adamıdır. Aristoteles, Kuzey Yunanistan’daki Stagira şehrinde doğmuştur. Makedon kralı II.Filip’in doktoru olan babası Nicomachus Aristo çocukken ölmüştür. Aristo Makedonya sarayında hocalar tarafından büyütülen 17-18 yaşlarına kadar Atina’da bulunan Platon ‘un Akademisine katılarak eğitim hayatına son hız devam etmiştir.

Yirmi yıl kadar akademide öğrenim gören bilim adamı, mö.347’ye kadar eğitim kariyerine burada devam etmiştir. Platon öldükten sonra MÖ 343’te Makedon II.Filip ‘in de isteğiyle Makedonya sarayında Büyük İskender’e hocalık yapan Arristoteles, Atina’ya döndükten sonra Platon’unki gibi bir okul kurarak burada pek çok bilim adamı ve okurla tanışmıştır. Aristo düşünce tarzının ve felsefi ideolojinin çok önemli bir kısmını bu bölgeden ilham aldığı bilinmektedir.

Aristoteles‘in bilim dünyasındaki yeri

Aristoteles ‘in günümüze kadar ulaştırılan eserlerin üretiliş aşaması hakkında tam olarak bilgi edinilememiştir. Eserlerin geneli kitap olarak basılmaktan çok ders niteliğindeki notlardan oluşmaktadır. Ders anlatım şeklindeki taslaklar vasıtasıyla Genç Antik çağ ve Orta çağ boyunca toplumu aydınlatan bilim anlayışı pratiği belirlenmiştir. Bilim adamının astronomi hakkındaki iddiaları Kopeernik’in fizik hakkındaki düşünceleri, Galileo’nun ve Newton’un çalışmalarıyla ispatlanan düşünceleri yıllardan beri varlığını sürdürmektedir.

Aristoteles’in düşünce ve fikir akımlarına olan etkisi

Klasik mekanik, modern kimya ve biyoloji gibi sistematik bilimlere yön veren bilim adamı, doğa, hayvanlar hakkındaki fikirlerinin etkisi günümüzde hala baskın bir şekilde devam emektedir.

Mantıkla ilgili ilk biçimsel inceleme örmeği sunan Aristo, Frege’ye kadar mantık çalışmalarının temelini oluşturarak çeşitli eserler inşa etmiştir. Metafizik, Kategorileri, Fizik, Nikomakhos’a Etik, Ruh üzerine, Poetika, Politik gibi yapıtları dünya tarihinde iz barakan mantık ve pozitif bilim eserlerindendir. Helenistik dönemde de fikir akımları ve felsefi kuramlarının etkisi görülen Aristoteles’in, özellikle Epikürcülük ve Stoacılık üzerine çeşitli düşünceleri bulunmaktadır.

Aristo asıl felsefi akım etkisini Erken Hristiyanlığın Neo –Platonizminde bularak İslam felsefesine de birbirinden akılcı fikir akımı teorileri sunmuştur.

Aristoteles’in dünya felsefe tarihindeki önemi

Aristoteles Orta Çağ’ın Hristiyanlık teorisinde, İslam felsefesinde ve skolastik düşünce akımına getirdiği yeni solukla İslam düşünürleri tarafından Muaalim-i evvel yani ilk öğretmen mahlası ile anılmıştır.

Filozof unvanı veren Thomas Aquinas Hidegger, felsefedeki kavramların gerçek değeri Aristo ile kendini bulduğunu ifade ederek bilim adamının ustalığını ve ilmi başarısını tüm dünyaya duyurmuştur. Felsefe tarifi açısından yeri doldurulamayacak kadar ün kazanan filozof, gümümüzde özellikle metafizik ve etik konularında söz sahibi olarak çeşitli tartışmalarda bilim dünyasına ilham vermeye davam etmektedir. Aristo’nun MÖ 322 yılında 62 yaşında öldüğü bilinmektedir.