2021 Pritzker Mimarlık Ödülü kazananları: Lacaton ve Vassal

Anne Lacaton (1955, Saint-Pardoux, Fransa) ve Jean-Philippe Vassal (1954, Kazablanka, Fas).
Anne Lacaton (1955, Saint-Pardoux, Fransa) ve Jean-Philippe Vassal (1954, Kazablanka, Fas).

2021 Pritzker Ödülü kazananları Anne Lacaton ve Jean-Philippe Vassal oldu. Ödül bu sene sürdürülebilirliğe ve doğaya verilen minimum zarara dikkat çekiyor. İkilinin tasarımlarında mimari kalite ve çevresel sorumluluk ön plana çıkıyor. Tasarladıkları mekânların estetik olduğu kadar etik olmasına da önem veren ikili; gerek malzeme seçimleri gerek tasarım metotları ile doğaya saygılı tasarımlar gerçekleştirmeyi hedefliyorlar.

Latapie Evi, Floriec, Fransa. 1993. Düşük bütçeyle iki çocuklu bir çift için inşa edilmiş 185 m²lik bir evdir.
Latapie Evi, Floriec, Fransa. 1993. Düşük bütçeyle iki çocuklu bir çift için inşa edilmiş 185 m²lik bir evdir.

Anne Lacaton ve Jean-Philippe Vassal, sürdürülebilirlik kavramını ekonomik, çevresel ve sosyal bağlamlar çerçevesinde, aralarında denge olacak şekilde tasarımlarının içine katıyorlar. Projelerinde kurtarılabilecek olanı yıkamamaya, yerine zaten var olanı sürdürülebilir kılmaya önem veriyorlar. Böylece eklemeler yoluyla yapıları büyüterek, sadeliği ön plana çıkarıyorlar. Bunlara ek olarak projelerinde insanların mekânda nasıl hareket edeceklerini ve yaşayacaklarını hayal ederek mekanı, içeriden dışarıya doğru geliştiriyorlar.

Latapie Evi’nin kış bahçesi ev sahiplerine vakit geçirmeleri için yarı açık bir alan sağlıyor.
Latapie Evi’nin kış bahçesi ev sahiplerine vakit geçirmeleri için yarı açık bir alan sağlıyor.

Her sene Mayıs ayında yayınlanan ödül bu sene 16 Mart’ta açıklandı. Jüri yorumunu şekilde beyan etti: "Anne Lacaton ve Jean-Philippe Vassal'ın çalışmaları mimarinin demokratik ruhunu yansıtıyor. Fikirleri, mesleğe yaklaşımları ve ortaya çıkan binalar aracılığıyla, hem teknolojik, hem yenilikçi hem de çevreye duyarlı olan restoratif bir mimariye bağlılığın nostalji olmadan sürdürülebileceğini kanıtlıyor."

  • 2021 Jüri Üyeleri: Alejandro Aravena (Başkan), Barry Bergdoll, Deborah Berke, Stephen Breyer, André Aranha Corrêa do Lago, Kazuyo Sejima, Wang Shu, Benedetta Tagliabue, Martha Thorne, İcra Direktörü, Manuela Lucá-Dazio (Danışman)

Nates Ulusal Mimarlık Okulu, 2009, Nates. Rampa sadece bir sirkülasyon elemanı olarak kalmıyor, aynı zamanda binanın çevreyle ilişki kurmasını sağlayan açık hava alanları oluşturuyor.
Nates Ulusal Mimarlık Okulu, 2009, Nates. Rampa sadece bir sirkülasyon elemanı olarak kalmıyor, aynı zamanda binanın çevreyle ilişki kurmasını sağlayan açık hava alanları oluşturuyor.

Anne Lacaton ve Jean-Philippe Vassal 1970'lerin sonlarında École Nationale Supérieure d'Architecture et de Paysage de Bordeaux'da Mimarlık eğitimleri sırasında tanışıyorlar. Vassal üniversite eğitimini tamamladıktan sonra şehir planlamasını uygulamak için Batı Afrika Nijer'e taşınıyor. İkili bu dönemde kopmuyor aksine ülkenin doğal güzellikleri, kaynakları koruma şekilleri ve insanların mütevazı yaşam biçiminden etkileniyor. Bu durum mimari üsluplarının şekillenmesinde büyük rol oynuyor. Ardından çalışıp yaşadıkları yer olan Paris'te, 1987’de Lacaton & Vassal'ı kuruyorlar.

Bordo’da bir ev, Fransa. İç mekanda kullanılan materyallerin ve ışığın uyumu, mekan geçişlerini de ön plana çıkarıyor.
Bordo’da bir ev, Fransa. İç mekanda kullanılan materyallerin ve ışığın uyumu, mekan geçişlerini de ön plana çıkarıyor.

"İşlerinde fiziksel ve duygusal refah sağlamaya özen gösterdiler. Güneşi, doğal havalandırma, gölgeleme ve yalıtımla uyumlu bir şekilde kullanarak ayarlanabilir mikro iklimler oluşturdular".

İkili çalışmalarında botanik bahçeleri ve seralardan ilham alarak doğaya ve var olana minimal etki bırakmaya çalışıyorlar.

FRAC Nord-Pas de Calais, Dunkerque, Fransa, 2013 – 2015. FRAC, bölgesel olarak toplanmış çağdaş sanat koleksiyonlarına ev sahipliği yapıyor.
FRAC Nord-Pas de Calais, Dunkerque, Fransa, 2013 – 2015. FRAC, bölgesel olarak toplanmış çağdaş sanat koleksiyonlarına ev sahipliği yapıyor.

Lacaton, "Önceden var olanın değeri vardır. Bu bir gözlem meselesi, zaten orada olanın tüm değerlerini korurken durumu nasıl değiştirebileceğimizi ve eksikliklerini görüp tespit ediyoruz." ifadelerini kullanıyor.

Proje günlük sergilerden büyük ölçekli sanatsal etkinliklere kadar çeşitli ölçeklerde çalışmaya izin veriyor. FRAC.
Proje günlük sergilerden büyük ölçekli sanatsal etkinliklere kadar çeşitli ölçeklerde çalışmaya izin veriyor. FRAC.

Lacaton, İsviçre Federal Teknoloji Enstitüsü ETH Zürih'te (Zürih, İsviçre, 2017'den beri) Mimarlık ve Tasarım bölümünde doçentlik ve Madrid Polytechnic Üniversitesi'nde Konut Yüksek Lisansı’nda (Madrid, İspanya, 2007'den beri) misafir profesörlük yapıyor. Aynı zamanda şu görevlerde de yer alıyor: Mimarlıkta Tasarım Eleştirmeni (2015), Harvard Graduate School of Design'da (Cambridge, MA) Mimarlık ve Şehir Planlama Konusunda Misafi Kürsüsü (2011), Buffalo Üniversitesi'ndeki Clarkson Kürsüsü (Buffalo, NY, 2013), LafargeHolcim Ödülleri Avrupa jürisi (2017).

İkiliden bir diğeri olan Vassal ise; Universität der Künste Berlin'de (2012'den beri Berlin, Almanya) doçentlik ve daha önce Technische Universität Berlin'de (Berlin, Almanya, 2007–10) öğretmenlik yaptı. Şu okullarda da görev aldı: Peter Behrens School of Arts at the University of Applied Sciences (Düsseldorf, Almanya, 2005), Versailles Ulusal Mimarlık Okulu (Versailles, Fransa, 2002–2006) ve Bordeaux

Ulusal Mimarlık ve Peyzaj Okulu (1992–99). 2014’te LafargeHolcim Awards, Europe jüri başkanı ve jüri üyesi (2008 & 2011) oldu. Lacaton ve Vassal, 2020 BDA Büyük Ödülü'nü kazanarak; Küresel Sürdürülebilir Mimari Ödülü, Trienal de Lisboa (2016) Yaşam Boyu Başarı Ödülü ve daha birçok ödülün sahibi oldular.

Palais De tokio Müzesi, Paris, Fransa, 2012 – 2014.
Palais De tokio Müzesi, Paris, Fransa, 2012 – 2014.

Paris bloğunun dönüşümü için konut projelerinde, Tour Bois le Prêtre’de yıkıp yeniden inşa etmek yerine, kullanım özgürlüğüne izin veren ve dolayısıyla konut sakinlerinin gerçek yaşamlarını destekleyen cüretkar uzantılar, kış bahçeleri ve balkonlar tasarlıyorlar.
Paris bloğunun dönüşümü için konut projelerinde, Tour Bois le Prêtre’de yıkıp yeniden inşa etmek yerine, kullanım özgürlüğüne izin veren ve dolayısıyla konut sakinlerinin gerçek yaşamlarını destekleyen cüretkar uzantılar, kış bahçeleri ve balkonlar tasarlıyorlar.

Tour Bois le Prêtre, Paris, Fransa’nın yeni hali.
Tour Bois le Prêtre, Paris, Fransa’nın yeni hali.

Siège de la CREA, Rouen Puech & Savoy New office building la CREA, Rouen, Fransa.
Siège de la CREA, Rouen Puech & Savoy New office building la CREA, Rouen, Fransa.