Amerika’da geleneksel peyzaj: Portland Japon Bahçesi

1967 yılında halka açılan tarihi Portland Japon Bahçesi’nin genişletilmesi projesi, Japon mimar Kengo Kuma ve ortakları tarafından 2017 yılında tamamlanıyor.

Portland Japon Bahçesi, İkinci Dünya Savaşı'nın ardından Japonya ve Amerika Birleşik Devletleri arasındaki yapıcı iş birliğinin yaşayan bir sembolü olarak kuruluyor.

Oregon'daki turistler için en önemli destinasyonlardan biri olarak kabul edilen Portland Japon Bahçesi, inşa edildiği günden itibaren her geçen gün artan misafirlerini ağırlıyor ve şu an yılda 300.000 ziyaretçiye hizmet veriyor.

1967’de açılan, Portland şehir merkezi yakınlarında bulunan bir tepedeki 3,6 hektar alanı kapsayan Portland Japon Bahçesi, ilk olarak Tokyo Agricultural Üniversitesi profesörlerinden Takuma Tono tarafından tasarlanıyor. Genişleme planı ise 2 Nisan 2017’de duyuruluyor.

Yarışma, mevcut alanı işlevlendirerek, merkezi bir avlu etrafındaki üçlü yapı grubunu içerecek yeni bir kültür köyü kurma amacını taşıyor. Bu doğrultuda hazırlanan proje şeması, gizli mabet ve tapınaklarla çevrelenmiş Japon köylerinden esinleniyor.

Kengo Kuma’nın kazandığı uluslararası bu yarışma sonucu başladığı proje, Kuma’nın 1990’da Tokyo merkezli ofisini kurduğundan bu yana Amerika’da tasarladığı ilk kamusal mekân olma özelliğini taşıyor.

Üç yapıdan oluşan Kuma'nın müdahalesi, yalnızca artan ziyaretçi sayılarına uyum sağlamak için bahçenin ayak izini genişletmekle kalmıyor, aynı zamanda Japon sanat ve kültürünü daha iyi tanıma olanağı sağlıyor.

Yeni kompleks çelik ve camdan oluşan üç adet pavyonu içeriyor: köy evi, bahçe evi ve çay evi. Program ayrıca sanat galerileri, çok amaçlı odalar, kütüphane ve hediyelik eşya dükkanı da barındırıyor.

Girişe en yakın konumda, önündeki yamaca bakan Umami Kafe, yer alıyor. Kafe, Bahçe Evi ve Jordan Schnitzer Japon Sanatları Öğrenim Merkezi'nin bulunduğu avluya bağlanıyor.

Öğrenim Merkezi, bir yönde bir sınıfa, diğer yönde ise bir galeri ve hediyelik eşya dükkanına açılan ve bir toplanma yeri olan Oturma Odası’na açılıyor. Büyük merdivenler idari ofislere ve kütüphaneye çıkıyor.

Bahçe Evi, alt katta garaj olarak da kullanılabilen bir bahçecilik eğitim stüdyosu, üst katta yerleşik bahçıvanların kullanımına sunulan ofisler ve bir personel odası içeriyor.

Proje aynı zamanda üç yeni bahçeyi de beraberinde getiriyor: yosunlu bir yamaç bahçesi, bonzai terası ve çay çiçeği bahçesi. Kuma, Portland Japon Bahçesi’nin küratörü Sadafumi Uchiyama ile yakın iş birliği içinde çalışıyor.

Proje mimarı Balazs Bognar, "Algısal olarak bahçe alanı binaların içinden geçiyor" diyor.

Şehri geride bırakan Portland Japanese Garden(PJG), ziyaretçileri yeni bir bilet pavyonu ve basamaklı gölet ile karşılıyor. Parkın girişi, içinde bir su bahçesi de bulunan tepenin eteklerine taşınıyor. Bu giriş, şehir hayatından sükunete geçişe yardımcı oluyor.

Servis otobüsü ile yeni girişten ve eski ana kapının yakınında yer alan dolambaçlı bir patikadan yamaca tırmanılarak ulaşım sağlanıyor. Arazinin düzleştiği yerde ise Kültür Köyü başlıyor.

Kengo Kuma, 9.1 dönümlük mülke 3.4 dönümlük kullanılabilir alan ekliyor. İnşa edilebilir alanı genişletmek için dağın bir parçasının kaldırılması ve erişilebilirlik standartlarını karşılamak için zeminin 1,82 metre (6 fit) alçaltılması gerekiyor.

Bahçe ile uyum sağlamak isteyen Kuma, programı üç düşük ölçekli binaya bölüyor. BinalarıSadafumi Uchiyama tarafından oluşturulan üç yeni bahçe gür yeşilliklerle bütünleştiriliyor.

Binalar ahşap çıtalarla sarılmış, pagoda tarzı, sarkan, katmanlı çatılarla örtülüyor. Çatıların alt katmanları derin saçaklar oluşturarak Portland'ın sık sık yağışlı havasından korunma sağlıyor.

Çatıların üst seviyesi, yağmur suyunu emmeye ve akıntıyı önlemeye yardımcı olmak için yeşilliklerle kaplanıyor. Canlı çatılar, şehrin kanalizasyon sistemi üzerindeki baskıyı azaltmaya yardımcı oluyor.

Bahçe Evi ve Öğrenim Merkezi'nin çatıları, manzarayla uyum sağlayan yerel sedumlarla kaplanıyor. Bu dikimler, yağmur suyunun toplanmasına ve heyelan bölgesinde yasal bir gereklilik olarak gizlenmiş drenaj sistemine aktarılmasına yardımcı oluyor.

Dijital baskılı alüminyum panellerden yapılmış saçaklar, Kuma'nın zengin dokulu malzeme paletini örnekliyor. Kuma, yerel ahşap ve taşı Japon yapım teknikleriyle harmanlıyor. Oturma Odasındaki paravanlar gibi rafine iç yüzeyler için yerel sedir tercih ediliyor.

Yakınlarda ocaktan çıkarılan Baker mavi granitinden yapılmış, 15. nesil usta Japon taş ustası Suminori Awata tarafından 800 ton yerel granit kullanılarak geleneksel kale surlarından sonra modellenen tıknaz bir taş duvar, dağı arkada korumaya yardımcı oluyor.

Her pavyon için belirlenen alüminyum metal panel cephe sistemi, yeni yapıları eski ile buluşturuyor. Biçimi basit ama doku ve ton açısından çarpıcı olan paneller, tesisin en önemli parçası olarak doğadan uzaklaşmadan şehir bahçesini canlandırıyor.

Kuma, 33.5 milyon dolarlık projeyi tasarlarken parkın üçüncü nesil bahçıvan küratörü Sadafumi Uchiyama ile çalışıyor. Uchiy tarafından tasarlanan çevre düzenlemesinin bir parçası olarak 200'den fazla yeni ağaç ve çalı dikiliyor. Yerel mimarlar THA Architecture ve peyzaj mimarları Walker Macy de projeye yardımcı oluyor.