Cami mimarisine çağdaş ve alışılmadık bir yorum: Sancaklar Camii

Sancaklar Cami.
Sancaklar Cami.

Sancaklar Cami, 2013 yılında Emre Arolat Architecture (EAA) tarafından Büyükçekmece Gölü'ne bakan arazi üzerine inşa edildi. Geleneksel Osmanlı mimarisinden uzak, günümüz inşaat teknikleriyle tasarlanan Sancaklar Cami, alışık olduğumuz klasik cami mimarisinin aksine modern mimarisi ile dikkat çekiyor.

Sancaklar Cami, minare.
Sancaklar Cami, minare.

Camiye giriş yolunda sizleri yatay duvarlarla çevrili üst avlu ve hemen yanında taş kule karşılıyor. Yapıda dikkat çekici bir nokta da taş kulenin en üstünde bulunan "Allahuekber" yazısı.



Sancaklar Cami, alt avlu.
Sancaklar Cami, alt avlu.

Eğimin içinde kalan mekanın üst örtüsü caminin ana girişi olarak kullanılıyor ve aşağı akan basamaklarla alt avluya ulaşılıyor. Alt avlu, ana ibadet mekânına, yönetim ofislerine, kütüphaneye ve çay evine açılıyor.

Sancaklar Cami, kademeli merdivenler.
Sancaklar Cami, kademeli merdivenler.

Sancaklar Camii’nde tevazu hissini güçlendiren sade tasarım, iç mimaride de kendini gösteriyor. Camide karşılaşabileceğiniz tek süsleme, gün ışığının kendisi. Kıble duvarı boyunca sıralanmış yarıklardan içeriye süzülen gün ışığı, ibadet alanına yönelimi güçlendiriyor.

Sancaklar Cami, iç mekan.
Sancaklar Cami, iç mekan.

Camide kullanılan malzemeler brüt beton, ahşap ve taştır. Fazlalıklarından arınmış bu malzemeler, yapının bütünlüğünü koruyor ve mekana bir tür ilkesellik katıyor. Cami, iç içe geçen ve merkeze doğru derinleşen tavanı ile taş mağarayı andırıyor. Minber, altı basamaklı sade bir yükseltiden; mihrap, ise duvardaki bir girintiden oluşuyor.

Toplam kapalı alan hacmi 1300 m2 olan Sancaklar Camii, 650 kişinin aynı anda ibadet edebilmesine uygun şekilde tasarlanmış.


Sancaklar Cami, iç mekan.
Sancaklar Cami, iç mekan.

Camiinin önemli özelliklerinden biri de, camii mimarisinde ilk defa kadınlar ve erkeklerin ibadet alanlarının ayrılmamış olması. Kadınlar diğer camilerdeki gibi cemaatin arka saflarında değil, salonun zeminden daha yüksek tasarlanan bölümünde, erkekler ile aynı saf hizasında ibadet edebiliyor.

Sancaklar Cami, alt avlu.
Sancaklar Cami, alt avlu.

Sancaklar Cami, ulusal ve uluslararası alanda birçok ödül alıyor. 2013 WAF (Dünya Mimarlık Festivali), Dini Yapılar Kategorisi Birinciliği ve2014 Mimarlar Odası Yapı Ödülü’ne layık görülüyor. Bunun yanı sıra, 2015 Mies Van der Rohe ödüllerinde en iyi 40 ve RIBA 2018 ödüllerinde en iyi 20yapıdan biri olarak seçiliyor.

Sancaklar Cami, kütüphane.
Sancaklar Cami, kütüphane.

Yapının kuzeyinde idari alanlar ve kütüphane, güneyinde ise ibadet mekanı yer alıyor. Bu iki alanın ortasında ise bir alt avlu bulunuyor. Cami ana mekanının arkasında da abdesthane ve görevli lojmanı konumlanıyor.

Vaziyet planı.
Vaziyet planı.

Zemin kat planı.
Zemin kat planı.

Kesitler.
Kesitler.

Sancaklar Cami'nin mimarı Emre Arolat tasarım sürecini anlatıyor: