Corbusier’in ünlü kült yapısı: Unite d’Habitation
Unite d’Habitation, Le Corbusier’in 2. Dünya Savaşı sonrasında ortaya çıkan konut sıkıntısına karşı tasarladığı en etkili Brütalist modernist konut olarak biliniyor. Marsilya’nın güneyinde yer alan Unite d’Habitation, 1947-52 yılları arasında yapılmış. Benzer şekilde, Avrupa’nın farklı yerlerine de inşa edilmiş.
2. Dünya Savaşı dolayısıyla ciddi konut ihtiyacı bulunan Marsilya halkı için bir konut inşa etmesi için görevlendirilen Le Corbusier, sosyal konut projesi olan Unite d'Habitation’ı tasarlamış. 1947-52 yılları arasında inşa edilen yapı Le Corbusier’in ilk büyük ölçekli projesi.
1952 yılında tamamlanan yapı Le Corbusier’in “yaşamak için makina” düşüncesinin en somut örneklerinden; yapıda yaşayan sakinlerin tüm ihtiyaçlarına yönelik alışveriş, oyun, yaşam alanlarını bulunuyor. Bütün ihtiyaçları tek seferde sağlayan dikey şehir, bir araya gelinecek bütün ortak yaşam alanlarına sahip.
Le Corbusier, tipik sokakların sahip olduğu özelliklerin, yüksek katlı tek bir binada toplanabileceğini planlanmış. 337 dairesinde 1.600 kişinin konaklayabileceği binada, küçük tek kişilik dairelerden çok odalı dairelere kadar 23 farklı konut tipi bulunuyor. Her bir daire en az bir balkona sahip. Birçok daire iki katlı ve binanın bir cephesinden diğerine uzanıyor. Dairelerle donanmış koridorlar, binanın içinde her üç katta bir, uzun ekseninin merkezinden geçiyor.
Yapıda aynı zamanda iki alışveriş caddesi, bir otel ve bir çatı terası var. Çatı terası ortak yaşam alanı olarak düşünülmüş; koşu parkuru, kulüp, anaokulu, spor salonu ve sığ havuza sahip bir bahçe terası. Unite d’Habitation mekansal ve işlevsel olarak optimize edilmiş şehir içindeki şehir olarak planlanmış.
Le Corbusier yapının hem iç hem de dış mekanlar ahşap plaka kalıpların izlerini taşıyan dokulu brüt beton kullanmayı tercih etmiş. Böylece savaş sonrası oluşan ekonomik koşullarda en uygun maliyetli çözüm olmuş.
Piloti sistemiyle yerden yükselen yapı, iki ana cepheye sahip. Cepheler, iç döşeme plakalarının aralığını ortaya çıkaran dizi balkon ve geride duran pencerelerden oluşuyor.
Le Corbusier, yapıda Modulor ölçü birimini kullanmış ve yapının bazı duvarlarında Modulor adamını işlemiş.
İlk kez 1952’de Marsilya’da inşa edilen Unite d’Habitation, daha sonrasında 1955’te Nantes-Rezé’de, 1957’de Berlin’de, 1963'te Briey’de ve 1965'te Firminy'de aynı adla orjinaline benzer şekilde tekrarlanmış.
Aynı zamanda Unite d’Habitation; Barbican Estate (1982), Samuda Estate (1965), Balfron Tower (1967), Trellick Tower (1972), Za Żelazną Bramą Housing Estate (1972) ve Superjednostka (1972) gibi sosyal yapı komplekslerine ilham olmuş.
Yapının çeşitli kısımlarından kısa kesitlerle, çeşitli grafik, diyagram ve çizimlerle hem yapıyı hem de yapının ana fikrini anlatan videoyu izleyebilirsiniz (Berlin’deki Unite d’Habitation üzerinden):