Ferenc Puskás’ın futbol mirasını yaşatan proje: Pancho Aréna

1800 kişilik küçük bir köy olan Felcsút, Macaristan'ın başkenti Budapeşte'nin 40 kilometre batısındaki Váli Vadisi'nde konumlanıyor. Felcsút, 2004 yılından bu yana ülkedeki genç futbolcu adayları için en büyük eğitim merkezine ev sahipliği yapıyor. Futbol akademisine 2006 yılında tarihin en büyük futbol efsanelerinden biri olan Macar futbolcu Ferenc Puskás'ın adı veriliyor. 2014’te akademiyi geliştirmek adına Pancho Aréna açılıyor.

Ferenc Puskás, 1950'lerde dünya futboluna damga vuran ve dönemin dev futbol güçlerini mağlup eden "Mighty Magyars"ın kaptanlığını yapıyor. Real Madrid’e transfer olarak yeteneklerini sergilemeye devam ediyor. Burada üç kez Avrupa Şampiyon Kulüpler Kupası'nı, beş kez İspanya Ligi’ni kazanarak kulüp bazında da dünyayı etkiliyor. Puskás; Avustralya'dan Şili'ye, Kanada'dan Suudi Arabistan'a, İspanya’dan Yunanistan'a kadar bir çok ülke liginde teknik direktörlük yapıyor.

Ferenc Puskás, futbolcu ve teknik direktör olarak dünya futbolunu derinden etkiliyor ve bir ikona dönüşüyor. Real Madrid'deki takım arkadaşları tarafından Pancho takma adı veriliyor. 2014’te açılan Pancho Arena ve beraberindeki tesisler, Puskás’ın adını alarak bu asil futbol arayışını sürdürüyor.

Akademi projesinde ilk olarak yurt kısmı tamamlanıyor. Aslen soylu bir ailenin konutu olan tarihi bina, yeni işleve göre planlanıyor. Tarihi bina, Macar organik mimarisinin merkezi figürü Imre Makovecz'in imzasını taşıyor. Yurdun ardından tıp merkezi ve Tamás Dobrosi’nin tasarladığı kantin kısmı tamamlanıyor.

Akademi dahilindeki doğal çim veya yapay çim zeminli sekiz antrenman sahasının tamamlanmasının ardından geniş kitlelere ev sahipliği yapacak bir UEFA kategori III futbol stadyumu inşa edilmesi hedefleniyor. Böylece akademinin; genç yaş turnuvalarına, profesyonel Macar futbol ligine, Avrupa Ligi ve Şampiyonlar Ligi'nin ikinci ön eleme turuna kadar her türlü uluslararası müsabakaya ev sahipliği yapması hedefleniyor.

Pancho Arena, geçen yüzyılın ilk yarısında tercih edilen ve bazıları yüz binden fazla kapasiteye sahip dev stadyumların aksine çok daha kompakt ve işlevsel kapasitede tasarlanıyor. Mevcut stadyum yaklaşımı, daha küçük ama daha verimli ve karmaşık rekreasyon tesislerini işaret ediyor.

Akademi yönetimi, Pancho Arena için bir yatılı spor akademisinin ana sahası olarak kullanılmasını büyük taraftar kitlelerine hizmet etmenin önüne koyuyor. UEFA delegeleri ile görüşülerek UEFA kategori III için gerekli olan en az 5,000 tribün kapasitesi yerine kapasitenin 3,800 olmasında anlaşılıyor. Nispeten düşük koltuk kapasitesinin getirdiği eksiklik, ortalamadan daha fazla konfor sunularak dengeleniyor.

Koltuk sıraları arasında 100 cm ve koltuklar arasında 55 cm mesafe bulunan stadyum, Batı Avrupa stadyumlarındaki birinci sınıf bölümlerinin konforunu sunuyor. Özel misafirler için ayrılan 420 kişilik VIP bölüm, akademinin mevcut binalarının samimi ve konforlu atmosferini yansıtıyor.

Batı kanadının ikinci katında yer alan yedi loca ana sponsorlara yüksek konfor sunuyor. Basın muhabirlerine beş adet TV ve radyo içeren spiker anlatım yeri, 50 kişilik basın toplantısı salonu, 70 kişilik medya tribünü ayrılıyor. Muhabirlerin, yüksek kalitede canlı spor yayınları yapmaları için stüdyolar son teknoloji aletlerle donatılıyor.

Arena, 12.000 metrekareden fazla bir alan kaplıyor. Bu geniş alana rağmen arena tasarlanırken birçok noktada farklı çözümlerle alandan tasarruf ediliyor. Kuzey ve güney tarafında yer alan kale arkası tribünleri, bir konsol gibi sahanın üzerinde yükseliyor ve altlarında saha kontrolü için alan bulunuyor. Arenanın oturduğu eğimli topografyadan yararlanılarak üç farklı kattan giriş veriliyor.

Hem ev sahibi hem de konuk takım soyunma odaları, bitişiğinde suni çim kaplı ısınma odaları ile tamamlanıyor. Bodrum katta yer alan 12 soyunma odası, spor salonu ve sağlık merkezi genç futbolculara hizmet veriyor. Doğu cephede yer alan giriş, diğer katlardan bağımsız şekilde sadece bodrum kata çalışıyor. Taraftarlar, kuzey ve güney cephede yer alan girişlerle farklı katlarda yer alan tribünlere erişiyor.

Proje alanında yer alan mevcut binalar ve futbol sahasının boyutları, arenanın yerleştirilmesinde belirleyici rol oynuyor. Eğimli topografyada yer alan 8 metrelik kot farklılığı, arena girişlerinde çeşitlendirilerek avantaja çevriliyor. Futbol sahası, topografyanın en alçak noktasının kotuna göre yerleştiriliyor. Bu nedenle ek yüksek arsanın en yüksek kısmı olan batı tarafına göre futbol sahası adeta gömülü duruyor.

Kot farklılığı nedeniyle batı yönünde nispeten daha alçak bir cephe tasarlanıyor. Batı cephesindeki fuaye alanı, saçaklı çatı yapısının elemanları tarafından daha küçük alanlara bölünüyor. Bu sayede hem giriş sayısı artırılıyor hem de güvenlik kontrolü güçlendiriliyor. Çatı, kubbelerin arasından zemin kotuna kadar uzanıyor.

Akademinin sponsoru, Macar organik mimarisinin tüm binalarda hakim unsur olmasını talep ediyor. Özgün yerel mimarinin, benzersiz bir görüntü oluşturarak uluslararası karşılaştırmalarda bile dikkat çekmesi hedefleniyor. Bu ölçekte ve örneği olmayan bir proje için özgün ve yaygın olmayan malzemeler kullanılıyor.

Betonarme sütunlar üzerinde yükselen kafes ahşap çatı, bir ağaç hattının gölgeliği gibi tribünlerin üstünü kaplıyor. Kendi mantığı ve temiz statik sistemi ile benzersiz ve istisnai bir yapı inşa etmek, temel konsept olarak belirleniyor. Böylece çağdaş Macar mimarisinin rasyonel eğilimi, Pancho Arena’da karmaşık formlar ve yapılarla yenilikçi bir bağlamda bütünleşiyor.

Kırsal bir ortamda yer alan cepheler, uzaktan görünmedikleri için monoton şekilde tasarlanıyor. Bu nedenle mimari vurgu çatı strüktürü ile sağlanıyor. Dikkat çekici çatı strüktürü girişlerin olduğu bölümlerde kesilirken; iç mekanların tamamına dinamizm katıyor. Cephede yer alan açıklıklar, dışarıdaki gözlemcilerin arenanın iç mekanına ilişkin fikir edinmelerini sağlıyor.

Akademide, gerekli özeni ve ilerlemeyi gösteren her Macar genci; futbol merkezinde ücretsiz olarak eğitiliyor. Kurumun faaliyetinin arkasındaki bir diğer nihai itici güç, gençlerin kendi ayakları üzerinde durmasına teşvik edilmesi oluyor. Bu fikir doğrultusunda Pancho Arena beraberindeki akademi, geçmişin rol modellerinin izinde ilerliyor.