Kayaların yön verdiği modern tasarım: Transformation Lù Chatarme

Deschenaux Follonier, Lù Chatarme dağ evine minimalist bir yaklaşımla beton ve ahşaptan bir ek tasarladı. Kayalığı takip eden tasarım aynı zamanda yerel kaynaklarla inşa edildi. Geleneksel ve tarihi değerlere uyum sağlayan, onları koruyan ve gelecek yıllara da taşıyabilecek bir geliştirme yapıldı.


İsviçre dağ evi (chalet), İsviçre’nin güneybatısındaki Val d'Hérens vadisinin uzak ucunda, Arolla köyü yakınlarındaki Lù Chatarme mezrasında konumlanıyor. İsviçre Alpleri’nin içindeki bir vadide, en yakın şehir yerleşimi olan Sion’a 40 km mesafede yer alıyor. İnekleri otlatmak için 1850 metrelik bir tırmanışla dağ evine ulaşılıyor. Dağ evi, yılın belli dönemleri birkaç aylığına geçici olarak kullanılıyor.


Deschenaux Follonier, proje boyunca mülk sahibi ile iletişimde kalarak bölgenin gelenekleri ve tarihi hakkında detaylı bilgi ediniyor. Dağ evinin barınma potansiyelini, konforunu ve yaşanılabilir olma durumunu geliştirirken dağ evinin özgün karakterini korumaya son derece önem veriliyor. Bu sayede geliştirilen yapının geçmişinden kopmadan geleceğe taşınması amaçlanıyor.

Deschenaux Follonier, Lù Chatarme dağ evinin dönüşümüyle iç mekanın sağlam, ahşap malzeme paletini koruyor ve artırıyor. Öncelikle mevcut ana ahşap kütlenin korunması amaçlanıyor. Bu odaya yalnızca üst kata erişen küçük bir merdiven ekleniyor. Üst kat 6 kişinin aynı anda geceyi geçirmesine olanak tanıyan yatak alanları içeriyor. Mevcut yapıya eklenen üst kat tamamen yerel ahşaptan geleneksel yöntemlerle inşa ediliyor.


İnşaatta kullanılan ahşap; dağ evinin ilk inşası sırasında dikilen, aileye ait küçük bir karaçam ormanından temin ediliyor. Ağaçlar adeta dağ evinin geleceğe taşınması için on yıllar boyunca onun yanında gelişiyor. Doğa, yıllar önce kendisine ekilen tohumları geliştirerek mülk sahiplerine adeta hediye ediyor. Aynı ağaçlar pencere doğramalarında da kullanılarak tasarımdaki ahşap yoğunluk artırılıyor.

Deschenaux Follonier, tasarımda bölgenin heybetli kayalarından da ilham alıyor. Stüdyo, sadece doğal ortamı bozmamak için değil, aynı zamanda kayaya yakın yerleştirilmiş beton duvarlarla farklı malzemeler arasında bir diyalog oluşturmak için kayalığı koruyor. Ham beton müdahalesi, bitişik kaya ile hassas bir ilişki oluşturuyor. Kayanın hatları, ek yapının sınırlarını belirliyor. Beton duvarlar kırılarak kayayı takip ediyor ve kesit çizimi yapının kayaya dokunmadan nasıl yükseldiğini gösteriyor. Diğer yandan doğal kaya güçlendirilerek ilerleyen zamanlarda yapı için tehlike oluşturması engelleniyor.


Beton yüzeylerin ve kayalığın renk olarak yakın tonları görsel bütünlük sağlıyor. Bu sayede modern ek, rustik konutla ve doğayla tezat oluşturmadan onu geliştiriyor. Yan yana olan pürüzsüz beton ve ahşap yüzeyler; dokular ve renkler arasında çarpıcı bir görsel birliktelik oluşturuyor. Çatıda geleneksel doğal taş kaplama kullanılıyor.

Tarihi dağ evinde yapılan yenilemeye rağmen bir dağ barınağının tipik atmosferi; inşaat ve ısınma yönteminde sürdürülüyor. Eski ve yeni ahşap duvarlar yalıtımsız ham şekilde bırakılırken iç mekanlar alçak ve karanlık şekilde korunuyor; bu mekanın orijinal odun sobasıyla yavaş yavaş ısıtılması hedefleniyor. Betonarme ekin içerisinde yeni şömine ile geleneksel yöntemin devamı sağlanıyor.


Şöminenin önü tamamen açık bırakılıyor ve yoğun ısının iç mekanı kaplaması amaçlanıyor. İç mekanın merkezindeki ateş ortamı ısıtıyor; sıcaklık, hareketli ışık ve ateşin çıkardığı çıtırtı sesleri iç mekanı dolduruyor.

İç mekanda hakim olan ahşap ve beton yüzeyler, sade bir görünüm oluştururken oldukça az miktarda bakım gerektiriyor ve üst düzey dayanıklılık sağlıyor. Böylece kısıtlı süre boyunca kullanılan yapı için fazla zaman harcamaya gerek kalmıyor.





| Proje | Lù Chatarme Transformation |
| Mimar | Deschenaux Follonier |
| Alan | 63 m² |
| Yıl | 2019 |
| Konum | Arolla, Evolène, İsviçre |
| Fotoğraf | Joël Tettamanti |