Malzeme dehası bir mimar: Carlo Scarpa

Mimar, tasarımcı ve sanatçı: Carlo Scarpa.
Mimar, tasarımcı ve sanatçı: Carlo Scarpa.

İtalyan Mimar Carlo Scarpa, 2 Haziran 1906'da Venedik'te doğar. Modern mimarinin unsurlarını zanaat geleneği ile harmanlayan Scarpa, dönemin mimarisine yeni bir yorum getirir. Mimar, tasarımcı ve sanatçı olan Scarpa, mimari çalışmaları ile tanınır. Aynı zamanda Simon/Gavina ödüllü Doge Masası gibi endüstriyel tasarımları da mevcuttur.

Carlo Scarpa, zanaata önem verir.
Carlo Scarpa, zanaata önem verir.

Carlo Scarpa, Venedik'te doğar ancak iki yaşındayken ailesi Vicenza'ya taşınır. Annesi öldükten sonra da, on üç yaşında, babası ve erkek kardeşiyle birlikte Venedik'e döner. Venedik Kraliyet Güzel Sanatlar Akademisi’nde mimarlık ve tasarım eğitimi alır. Fakat mimarlar için İtalyan Hükümeti tarafından uygulanan profesyonel sınava katılmayı reddeder. Sonuç olarak, resmiyette mimar olarak çalışmasına izin verilmez. Carlo Scarpa lisansı olmamasına rağmen yine de mimar olarak çalışır.

Carlo Scarpa, Doge Masası.
Carlo Scarpa, Doge Masası.

Carlo Scarpa, mimarlık kariyerine odaklanmadan önce murano camının en önemli üreticilerinden biri olan Venini'de cam tasarımcısı olarak çalışır. Cam tasarımcısı olarak çalışmak; onun hammaddelere olan tutkusunu ve sıra dışı anlayışını tetikler. Genellikle cam üfleyicileri ile doğrudan çalışarak ve malzemenin özelliklerini keşfederek işi tüm yönleriyle öğrenir. Scarpa ayrıca, 1940'ların sonlarından itibaren 'Istituto Universitario Di Architettura Di Venezia'da (IUAV) çizim ve iç dekorasyon dersleri verir.

Carlo Scarpa, Şeffaf Murrine, 1940.
Carlo Scarpa, Şeffaf Murrine, 1940.

Carlo Scarpa, yerel zanaatkar tekniklerini modern üretim yöntemleriyle birleştiren içgüdüsel bir malzeme yaklaşımına sahiptir. Mimari anlayış olarak Venedik mimarisinden ilham alır ancak Japon kültürü ve numerolojisinden de etkilenir. Scarpa, malzemelere ve özelliklerine karşı her zaman ilgi duyar. Bu özelliği sayesinde malzemeleri mimaride bilinçli ve ustaca kullanır. Scarpa, makine yapımı yerine el üretimini her zaman takdir eder ve uluslararası arenada onu diğer tasarımcılardan ayıran şey de bu olur.

Carlo Scarpa’nın, Museo Civico di Castelvecchio'nun yenilenmesi çalışması.
Carlo Scarpa’nın, Museo Civico di Castelvecchio'nun yenilenmesi çalışması.

Carlo Scarpa, genellikle mevcut yapıların yenilenmesi üzerine çalışır. Scarpa, Museo Civico di Castelvecchio’nun tasarımında, eski ve yeniyi harmanlayan bir denge oluşturur. Kaleye eklenen bazı katmanları kaldırır. En ince ayrıntısına kadar tasarladığı iç mekanları (eserleri sergilemek için kullanılan armatürlere kadar), sanatı vurgulayacak şekilde yeniden düzenler.

Museo Civico di Castelvecchio müzesi, bir ortaçağ kalesiyle birlikte 1958 ve 1974 yılları arasında restore edilir.
Museo Civico di Castelvecchio müzesi, bir ortaçağ kalesiyle birlikte 1958 ve 1974 yılları arasında restore edilir.

Scarpa, denge, düzen ve netlikle bir araya gelen Olivetti Showroom’u; beton, mozaik, metal, mermer ve ahşabın kombinasyonuyla yeniler.

Carlo Scarpa, Olivetti Showroom, 1957-1959, Venedik, İtalya.
Carlo Scarpa, Olivetti Showroom, 1957-1959, Venedik, İtalya.

İki kabristan, küçük bir şapel ve bir adet meditasyon pavyonundan meydana gelen Brion Mezarlığı’nı,1968 yılında Carlo Scarpa, Brion ailesi için tasarlar. Ulaşılması zor, Venedik'in kuzeybatısındaki kırsal bir bölgede yer alan Brion Mezarlığı; beton yürüyüş yolları, bahçeler ve su unsurlarının harmanlanması ile yenilenir. Scarpa, beton mimarinin sadeliğini dekoratif süslemeler ve doğal ışıkla yumuşatır. Vefat ettikten sonra Scarpa, başyapıtı olan Brion Mezarlığına gömülür.

Carlo Scarpa, Brion Mezarı, 1968-1978.
Carlo Scarpa, Brion Mezarı, 1968-1978.

Fondazione Querini Stampalia, 1869 yılında Querini Stampalia ailesinin son torunu olan Kont Giovanni Querini tarafından kurulur. Scarpa, 16.yüzyıl sarayı olan Querini Stampalia'nın zemin katını ve bahçesini restore eder. Scarpa’nın birçok yapısında olduğu gibi bu yapısı da yeni ve eski unsurların dengeli bir kombinasyonunun yanı sıra malzemelerin ustaca kullanımına dayanır. Restorasyonda, Venedik mimarisinin yerel diline uygun malzemeler kullanır.

Carlo Scarpa, Fondazione Querini Stampalia, müze bahçesinin yenilenmesi, 1949-1959, Venedik, İtalya.
Carlo Scarpa, Fondazione Querini Stampalia, müze bahçesinin yenilenmesi, 1949-1959, Venedik, İtalya.

Bir zamanlar Aula Magna ve Ca 'Foscari Üniversitesi’nin konferans salonu olan Aula Baratto Salonu, Carlo Scarpa tarafından yenilenir. Popüler bir mekân olan Aula Baratto, ana oditoryuma ve sonrasında daha küçük konferans salonlarına dönüştürülür. Scarpa, Y-şekilli koltukgibi diyagonal şekiller kullanarak salonu ve dış koridoru birbirinden ayıran ahşap paneller kullanır.

Aula Baratto, Palazzo Ca'Foscari, Venedik.
Aula Baratto, Palazzo Ca'Foscari, Venedik.

Carlo Scarpa, restorasyonların yanı sıra özel konut tasarımlarında da görev alır. Bu tasarımlarında; malzeme sevgisine ve aralarındaki etkileşime sadık kalırken, renkleri radikal bir şekilde kullanır. Ayrıca, kamusal işlevlerin gereklilikleri tarafından kısıtlanmadan, hayal gücünü yapılarına yansıtır.

Carlo Scarpa, Casa Zentner, Zürih, İsviçre.
Carlo Scarpa, Casa Zentner, Zürih, İsviçre.

Scarpa çalışmalarında, Frank Lloyd Wright ve Josef Hoffmann'dan etkilenir. Scarpa, tarihi yapılarda; mevcut bağlamın bozulmadan yeni eserde var olmasına izin veren "minimalist" bir anlayışa sadık kalır. Korkuluklar, zemin desenleri, banklar, kapı kolları gibi ince detaylara özen gösterir.

Carlo Scarpa, Casa Veritti, Udine, İtalya.
Carlo Scarpa, Casa Veritti, Udine, İtalya.

Scarpa’nın çalışmalarının çoğu İtalya'nın Veneto bölgesinde yer alırken, Kanada, Amerika Birleşik Devletleri, Suudi Arabistan, Fransa ve İsviçre'de de tasarımlar yapar. Ölümü sırasında yarım kalan son projelerinden biri olan Monselice'deki Villa Palazzetto, oğlu Tobia tarafından tamamlanır.

Scarpa'nın mimarisi, modernizm, tarihselcilik ve işçiliğin hassas bir kombinasyonu olarak bilinir.
Scarpa'nın mimarisi, modernizm, tarihselcilik ve işçiliğin hassas bir kombinasyonu olarak bilinir.

Scarpa, hayatı boyunca Japon sanatına ve kültürüne karşı büyük bir hayranlık duyar. Venedik, her zaman faaliyetlerinin merkezi olarak kalsa da 1950'lerden başlayarak Uzak Doğu'ya birçok seyahate çıkar. 1978'de, Japonya'nın kuzeyindeki Sendai'deki son yolculuğunda, 72 yaşında, vefat eder.

Carlo Scarpa'nın önemli eserlerinden bazıları şunlardır:

  • • Palazzo Chiaramonte, Palermo
  • • Palazzo Ca'foscari, Venedik, 1935 – 1956
  • • Restaurierung Der Academia, Venedik, 1945
  • • Umgestaltung Des Museo Correr, Venedik, 1953, 1957-1960
  • • Palazzo Abbatellis, Palermo, 1953 – 1954
  • • Venezuela-Köşk, Bienal, Venedik, İtalya, 1954 – 1956
  • • Gipsoteca Canoviana, Possagno; 1955 – 1957
  • • Veritti Evi, Udine, İtalya, 1955 – 1961
  • • Galleria Degli Uffizi, Floransa, 1955
  • • Museo Castelvecchio, Verona, İtalya, 1956 – 1964
  • • Fusina Kamp Alanı, Venedik, 1957
  • • Olivetti Showroom, Venedik, İtalya, 1957 – 1958
  • • Scatturin Evi, Venedik, 1960
  • • Querini Stampalia Kütüphanesi, Venedik, İtalya, 1961 – 1963
  • • Balboni Evi, Venedik, 1964
  • • Brion-Vega Mezarlığı, San Vito D'altivole, İtalya, 1970 – 1972
  • • Banca Popolare Di Verona, Verona, İtalya, 1973
  • • Ottolenghi Evi, Bardolino, 1974 – 1979
  • • Borgo Evi, Vicenza, 1975