Modern tasarımın öncü ismi: Charlotte Perriand

Charlotte Perriand.
Charlotte Perriand.

Charlotte Perriand; düşünme, çalışma ve tasarlama metoduyla kadın tasarımcıların 19. yüzyıldan 20. yüzyıla geçişini somutlaştırmasıyla tanınır. Hayatı boyunca seyahat halinde olan tasarımcı, içinde bulunduğu toplulukları inceleme fırsatı bulmuştur. Sürekli olarak değişen tasarım felsefesi, onu zaman içerisinde modern dünyaya ilgili olmaya yönlendirmiştir.

Le Corbusier ve Charlotte Perriand (1928).
Le Corbusier ve Charlotte Perriand (1928).

Anne ve babası terzi olan Charlotte Perriand, 1903 yılında Fransa’da dünyaya gelir. Annesinin çizim yeteneğini keşfetmesiyle, 1920 yılında Ecole de L’Union Centrale des Arts Decoratifs’te iç mimarlık eğitimi alır.

Le Bar sous le toit (1927).
Le Bar sous le toit (1927).

Öğrenciliğinde dönemin öne çıkan Art Deco akımını benimseyen Perriand bir süre sonra bu akımdan uzaklaşır. Motorlu araçlardan ve makine estetiğinden ilham alan tasarımcı, Le Corbusier'in yazılarından da etkilenir. Mezun olduktan sonra Le Corbusier'in stüdyosunda çalışmak için başvuran Perriand "Biz burada minder nakışı yapmıyoruz" cevabıyla karşılaşır. Bunun üzerine Perriand tasarımlarını görmesi için Le Corbusier'i sergisine davet eder.

Perriand yemek odası çizimi (1927).
Perriand yemek odası çizimi (1927).

Bu ziyaret Charlotte Perriand için bir dönüm noktası olur. Le Corbusier, alüminyum ve nikel kaplı(Le Bar sous le toit) tasarımından etkilenir. Corbusier iç mekan tasarımlarında arayıp bulamadığı modern yaklaşımı Perriand’ın tasarımında görür. Perriand, sonraki on yılda Le Corbusier ve Pierre Jeanneret ile beraber yüzyılın ikonu haline gelen sandalyeleri (LC2, LC3 ve LC4) tasarlar.

Perriand'ın Le Corbusier ve Pierre Jeanneret ile birlikte tasarladığı ikonik LC2 sandalyenin 1928 modeli.
Perriand'ın Le Corbusier ve Pierre Jeanneret ile birlikte tasarladığı ikonik LC2 sandalyenin 1928 modeli.

Perriand 1984'te bu konuda şöyle söyler: "Sanırım Le Corbusier'in beni kabul etmesinin nedeni, fikirleri hayata geçirebileceğimi düşünmesiydi. Güncel teknolojiye aşinaydım, onu nasıl kullanacağımı biliyordum ve dahası, nerelerde kullanılabileceğine dair fikirlerim vardı.”

Perriand, 1928'de şezlong Basculante üzerindeyken.
Perriand, 1928'de şezlong Basculante üzerindeyken.

Farklı pozisyonlarda kullanılabilen bu sandalyeler; sohbet, dinlenme ve uyku için tasarlanır. 1929 yılında Paris’te gerçekleşen Salon d'Automne sergisinde tasarımlarını “Yaşamak için Ekipmanlar” başlığı ile halka tanıtırlar. Le Corbusier'in modern ev vizyonunu tamamlayan bu sandalye tasarımları, makine estetiğini somutlaştırarak modern bir görünüm oluşturur. Boru şeklindeki çelik çerçeveye sahip olan bu sandalyelerin gövdeleri deriden oluşur. Seri olarak kolay üretilebilen ve zamanla bozulmayan bu sandalyeler, Charlotte Perriand’ın metalin ahşap üzerindeki üstünlüğü tezini de doğrular.

1950'li yıllarda Perriand tasarımı, yün halı ve hinoki selvi ağacından yapılmış sehpa.
1950'li yıllarda Perriand tasarımı, yün halı ve hinoki selvi ağacından yapılmış sehpa.

Perriand tasarımlarının Le Corbusier isminin gölgesinde kaldığını düşündüğünden 1937 yılında Corbusier'in stüdyosundan ayrılarak bağımsız bir tasarımcı olarak yoluna devam eder. “Paris'in Sefaletleri” isimli kolaj çalışmasıyla sanayileşmenin getirdiği çevre kirliliği ve barınma sorunlarına dikkat çeker. Perriand, el işi tekniklerinden bazılarını endüstriyel yöntemlerle beraber kullanır. Tasarımların gündelik yaşamı şekillendirdiğini düşünen sanatçı, daha fazla insanın hayatına dokunabilmek için seri üretim mobilyalar üretmeye başlar.

Mexique Cabinet (1952).
Mexique Cabinet (1952).

Perriand, II. Dünya Savaşı’nın başlamasıyla geçici konut üretimine ve askerler için mobilya tasarlamaya başlar. Perriand, bir süre sonra endüstriyel tasarım danışmanı olarak Tokyo’ya gider. Doğu kültürünü bir miktar etkilerken kendisi de Japon tasarımlarındanetkilenir. 1941 yılında Japonya savaşa girmek üzereyken Perriand ülkeden ayrılır.

Bamboo Lounge Chair (1940).
Bamboo Lounge Chair (1940).

Vietnam’a dönen sanatçı, doğu kültürünün etkilerini tasarımlarında göstermeye devam eder. Geleneksel Japon mobilyalarında bulunan asimetrik doluluk boşluklar Perriand’ın raf ünitesi tasarımında belirgin olarak kendisini gösterir. Tasarım hayatının başında metal malzeme ile çalışmalar yapan Perriand, Japonya döneminden sonra ahşap ve bambu gibi geleneksel malzemeler üzerinde çalışmalarını sürdürür.

Unite d’Habitation için mutfak tasarımı.
Unite d’Habitation için mutfak tasarımı.

1951’de Le Corbusier, Jeanneret ve Prouvé ile birlikte çalışmalarına devam eden Perriand, Marsilya'daki Unité d'Habitation için protatip mutfak ve Londra’da Air France için ticari iç mekanlar tasarlar.

Les Arcs’taki kayak merkezi (1969).
Les Arcs’taki kayak merkezi (1969).

Perriand'ın mobilya tasarımı dışında yaptığı en büyük işlerinden biri de Les Arcs'taki kayak merkezi projesiydi. Dağların kıvrımından etkilenen tasarımcı, kayak merkezindeki odaları minimal ölçülerde tutarak konukların doğayla baş başa kalmasını hedefler. Yapım sürecini hızlandırmak ve verimliliği artırmak için Perriand, prefabrikasyon ve standardizasyon konusundaki bilgilerini kullanır.

Ekim 2019’da Louis Vuitton’un Charlotte Perriand’a ithaf ettiği sergiden rekonstrüksiyon çalışmaları.
Ekim 2019’da Louis Vuitton’un Charlotte Perriand’a ithaf ettiği sergiden rekonstrüksiyon çalışmaları.

1985’te Paris’teki Musée des Arts Décoratifs'te çalışmalarının retrospektifi sergilenir. Hayatının anlatıldığı “Vie de Création” kitabı 1998'de yayınlanır. İyi bir tasarımın temelde dönüştürücü ve herkes tarafından ulaşılabilir olması gerektiğini savunan Charlotte Perriand, 1999 yılında Paris’te hayata gözlerini yumar.

KAYNAK / 1. HTTPS://WWW.THEGUARDİAN.COM/ARTANDDESİGN/2019/OCT/07/CHARLOTTE-PERRİAND-LE-CORBUSİER-DESİGN 2. HTTPS://WWW.ARCHİTECTURALDİGEST.COM/STORY/CHARLOTTE-PERRİAND-EXHİBİTİON-FONDATİON-LOUİS-VUİTTON 3. HTTPS://EDİTİON.CNN.COM/STYLE/ARTİCLE/CHARLOTTE-PERRİAND-DESİGN-MUSEUM/İNDEX.HTML 4. HTTPS://DESİGNDEFENDER.COM/DESİGNERS/CHARLOTTE-PERRİAND/ 5. HTTPS://WWW.ARKİTEKTUEL.COM/BİR-TASARİM-İKONU-CHARLOTTE-PERRİAND/#JP-CAROUSEL-16124 6. HTTP://WWW.ARTNET.COM/ARTİSTS/CHARLOTTE-PERRİAND/BİOGRAPHY