Oscar Niemeyer’in UFO’su: Niterói Çağdaş Sanat Müzesi

Müzenin çatısını korumak için uç noktalarda direnç gösterebilen ve NASA roketlerinde kullanılan bir malzeme tercih ediliyor.
Müzenin çatısını korumak için uç noktalarda direnç gösterebilen ve NASA roketlerinde kullanılan bir malzeme tercih ediliyor.

Niterói Çağdaş Sanat Müzesi (MAC), Oscar Niemeyer tarafından tasarlandı ve 1996 yılında açıldı. İkonik bir forma sahip olan müze bir uçurumun üzerinde duruyor. Rio De Janeiro’nun panaromik manzarasına açılan müze, Niemeyer'in sade bir imzası olarak şehrin simge yapıları arasında yer alıyor.

Niterói Çağdaş Sanat Müzesi (MAC).
Niterói Çağdaş Sanat Müzesi (MAC).

Ünlü Brezilyalı mimar Oscar Niemeyer tarafından tasarlanan Museu de Arte Contemporânea de Niterói kısaca MAC, Atlantik Okyanusu’na doğru uzanan Guanabara Körfezi’ndeki Mirante da Boa Viagem burnunda konumlanıyor. Niemeyer uçurumun ucundaki ikonik yapının tasarımında “çözümün doğal olarak geldiğini”nden bahsediyor.

Yapıya uzanan rampa, kamusal meydan ile müze arasında kesintisiz bir bağlantı oluşturuyor.
Yapıya uzanan rampa, kamusal meydan ile müze arasında kesintisiz bir bağlantı oluşturuyor.

Müzenin yer aldığı burnun bir yanında kayalıklar, diğer yanında kumsal ve arkasında konutlar yer alıyor.
Müzenin yer aldığı burnun bir yanında kayalıklar, diğer yanında kumsal ve arkasında konutlar yer alıyor.

Niemeyer, tasarımdaki “doğal” çözümün, “dar ve denizle çevrili” alandan geldiğini söylüyor. Doğal çözüm; okyanus üzerinde yükselen, hafiflik hissi oluşturan, tam panoramik manzara sunan, kıvrımlı, UFO benzeri bir yapı olarak meydana geliyor. Tek bir noktadan, zeminden ortaya çıkan yapı, kayalardan yükselerek bir çiçek gibi her yönde kesintisiz büyüyor ve genişliyor.

Müze 2,7 metre yüksekliğinde bir silindir üzerinde yükseliyor.
Müze 2,7 metre yüksekliğinde bir silindir üzerinde yükseliyor.
  • “İnsanlar onu uçan bir daire olarak görüyor, ama öyle değil; o bir çiçek.” - Oscar Niemeyer

Eğimli pencereler, yapıyı sararak 360° manzara sunuyor.
Eğimli pencereler, yapıyı sararak 360° manzara sunuyor.

Dört katlı yapıda katlar, birbirine sarmal bir merdivenle bağlanıyor. Kısmen toprak altında yer alan bodrum katta depolama alanları, kafe, restoran ve 54 kişilik küçük bir oditoryum konumlanıyor. Kafe ve restoran kayalıkların üzerindeki ince bant bir pencereden okyanusa bakıyor. Birinci katta müzenin lobi ve yönetim ofisleri bulunuyor. İkinci kat, beş orta boy sergi odasını ve 400 m²’lik çift yükseklikte bir sergi salonunu barındırıyor. Üçüncü kat, 5 galeriye bölünmüş 700 metrekarelik bir sergi alanı içeriyor ve üzeri 50 metre çapında bir kubbe ile örtülüyor.

Niterói Çağdaş Sanat Müzesi ve plajıyla ünlü Icaraí Bölgesi.
Niterói Çağdaş Sanat Müzesi ve plajıyla ünlü Icaraí Bölgesi.

Havuz, yapının yakın mesafeden daha hafif görünmesini sağlıyor.
Havuz, yapının yakın mesafeden daha hafif görünmesini sağlıyor.

Yapı, 60 cm derinliğindeki bir havuz içerisinden çıkan 9 metre çapında bir silindir üzerinde yükseliyor. Beyaz renkteki yapıya kırmızı halı kaplı döner bir rampa ile ulaşılıyor. Rampa birinci kattaki müze girişine ve ikinci kattaki ziyaretçilerin çıkışına erişiyor. Yapının ikinci katındaki sergi alanı, kırk derecelik bir açıya sahip eğimli bant pencere ile çevriliyor.

Yapının inşaatı 5 yıl sürüyor.
Yapının inşaatı 5 yıl sürüyor.

Bulunduğu konumda bir “Bilbao Etkisi” oluşturan Niterói Çağdaş Sanat Müzesi tamamlandığında 90 yaşında olan Niemeyer, Brezilya Ulusal Kongre Binası ve Brasilia Katedrali ile birlikte Niterói Çağdaş Sanat Müzesi’nin en sevdiği eserlerinden biri olduğunu belirtiyor.

İç mekandaki sarmal merdiven.
İç mekandaki sarmal merdiven.

Müzede her biri 4.80 metre yüksekliğe, 1.85 metre genişliğe sahip bronz renkli 70 pencere yer alıyor.
Müzede her biri 4.80 metre yüksekliğe, 1.85 metre genişliğe sahip bronz renkli 70 pencere yer alıyor.

MAC, sanat dünyasından olmayan insanlara çağdaş sanat üretimini açık kamusal bir alanda sergilemeyi misyon ediniyor. Müze koleksiyonunun büyük bölümünü João Sattamini tarafından bağışlanan eserler oluşturuyor. João Sattamini, 1950'lerden 1990'lara kadar çok sayıda Brezilyalı sanatçı tarafından yapılan yaklaşık 1.200 eseri koleksiyonunda bulunduruyor. Bu koleksiyon Brezilya’daki en büyük ikinci çağdaş sanat koleksiyonu olma özelliğini taşıyor.

Müzenin pürüzsüz kıvrımları, Rio de Janeiro'nun dağlık coğrafyası ile kontrast oluşturuyor.
Müzenin pürüzsüz kıvrımları, Rio de Janeiro'nun dağlık coğrafyası ile kontrast oluşturuyor.

Müzenin 2400 m² genişliğindeki kamusal meydanında da çeşitli sergiler düzenleniyor.
Müzenin 2400 m² genişliğindeki kamusal meydanında da çeşitli sergiler düzenleniyor.

MAC'in dış aydınlatması 36 adet uçak farı ile yapılıyor.
MAC'in dış aydınlatması 36 adet uçak farı ile yapılıyor.

Kesit.
Kesit.

Bodrum kat planı.
Bodrum kat planı.

Birinci kat galeri alanları planı.
Birinci kat galeri alanları planı.

Birinci kat merkezi ana salon planı.
Birinci kat merkezi ana salon planı.

İkinci kat planı.
İkinci kat planı.

Proje

Museu de Arte Contemporânea de Niterói (MAC)

Mimar

Oscar Niemeyer

Konum

Niterói, Rio de Janeiro, Brezilya

Yıl

1996