Özel havuzun kamusal salona dönüşümü: İPA Havuz

İPA Havuz.
İPA Havuz.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi, Florya Atatürk Ormanı’nda geçmiş dönem başkanları tarafından özel olarak kullanılan havuzu kamuya kazandırdı. Mevcuttaki İPA Havuz, SO? tarafından tasarlandı ve kamusal bir salona dönüştürüldü.

Havuz derinliği bir sahneye ve salona dönüştürülüyor.
Havuz derinliği bir sahneye ve salona dönüştürülüyor.

Marmara kıyısındaki Florya Atatürk Ormanı, 1940’ların başında açılıyor. Kamusal alanın belli bölümleri, zaman içerisinde İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin geçmiş başkanları tarafından özel konut olarak kullanılmaya başlanıyor. 2019 yılında İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı olarak seçilen Ekrem İmamoğlu, geçmiş dönemlerden kalan özel konutları ve mevcut binaları kamuya kazandırmayı amaçlıyor. Florya Atatürk Ormanı’nın tekrardan bir kamu kampüsüne dönüştürülmesi planlanıyor.

Havuzu, Florya Atatürk Ormanı’nın yoğun ağaçları çevreliyor.
Havuzu, Florya Atatürk Ormanı’nın yoğun ağaçları çevreliyor.
Peyzaj iç mekanlara taşınıyor.
Peyzaj iç mekanlara taşınıyor.

Özel villalar, İBB kapsamındaki İPA (İstanbul Planlama Ajansı) bünyesinde kamu kurumlarının ortak çalışma alanlarına dönüştürülüyor. Orman içerisinde bir de özel konutlar için bir dinlenme ve eğlenme alanı olarak yüzme havuzu bulunuyor. Havuzun özgün işleviyle kamuya hizmet vermesinin verimli ve sürdürülebilir olmayacağına karar veriliyor. Bu doğrultuda havuzun dönüştürülerek yeniden işlevlendirilmesi planlanıyor.

Havuz karoları korunarak duvar kaplamalarına dönüşüyor.
Havuz karoları korunarak duvar kaplamalarına dönüşüyor.

SO?, yapıyı yıkmak yerine havuzu ve katlanır çatısını muhafaza etmeyi ve kamusal bir salona dönüştürmeyi öneriyor. Mümkün olduğunca mevcut havuzun görüntüsünü korumak tasarımın ana prensibi olarak belirleniyor. Fikir, zaman ve bütçe göz önünde bulundurularak yapı asgari müdahale ile yeniden işlevlendiriliyor.

Açılır çatı sistemi sayesinde yapı, açık hava etkinlikleri için de kullanılıyor.
Açılır çatı sistemi sayesinde yapı, açık hava etkinlikleri için de kullanılıyor.
Havuzun eski hali.
Havuzun eski hali.

İstanbul'da kamusal alanların geri kazanılması anlatısı, İBB’nin yeni yönetimi tarafından benimseniyor. Bu nedenle havuz imajını kolektif hafızanın bir parçası olarak tutmak önem kazanıyor. Havuzun mevcut karoları, çatı strüktürü ve duvar kaplamaları, renklerine kadar olduğu gibi tutuluyor. Havuzun çok amaçlı bir salon olarak kullanılabilmesi için havuz boşluğu kontrplak amfi oturma alanı ile kaplanıyor. Çocuk havuzu ise yeni fuayenin bir parçası olarak kış bahçesine dönüştürülüyor.

Havuz çevresi kamusal mobilyalarla destekleniyor.
Havuz çevresi kamusal mobilyalarla destekleniyor.
Havuzun iki ucuna dev bir sahne duvarı görevi gören hacimler yerleştiriliyor.
Havuzun iki ucuna dev bir sahne duvarı görevi gören hacimler yerleştiriliyor.

Havuzun alt katındaki mekanik odalar, yeniden işlevlendirilerek kulis odaları olarak tasarlanıyor. Hareketli çatı strüktürünün mevcut polikarbonat levhaları üzerine ahşap paneller giydirilerek akustik geliştiriliyor. Açılabilir çatı sayesinde havuz, yaz aylarında açık hava etkinlik alanı olarak kullanılıyor. Kış aylarında ise 400 kişilik kapalı bir oditoryuma dönüşüyor.

Ahşap korkuluklar insanların zemin kottan sahne alanına düşmesini engelliyor.
Ahşap korkuluklar insanların zemin kottan sahne alanına düşmesini engelliyor.
Tuvaletlerin yer aldığı hacim fugalı ahşap panellerle gizleniyor.
Tuvaletlerin yer aldığı hacim fugalı ahşap panellerle gizleniyor.

Yeniden kullanım projesinine başlangıç noktası, var olanı minimum bütçe ve müdahale ile dönüştürmek oluyor. Mevcut olan öğelere gerekli donatılar ekleniyor. İPA Florya Kampüs, dönüşüm projesi ile artık etkinlik alanları içeren bir kamusal alan olarak hizmet veriyor. Tüm bunlar kamusal hayatın parçası olan Florya Atatürk Ormanı’nı işgal eden özel yapıların dönüştürülmesi ile sağlanıyor.

Havuz çevresiyle birlikte etkili bir kamusal alana dönüşüyor.
Havuz çevresiyle birlikte etkili bir kamusal alana dönüşüyor.
Çatıya yerleştirilen ahşap paneller akustik özelliklerinin yanında güneş kontrolü sağlıyor.
Çatıya yerleştirilen ahşap paneller akustik özelliklerinin yanında güneş kontrolü sağlıyor.
Aksonometrik diyagram.
Aksonometrik diyagram.
Aksonometrik diyagram.
Aksonometrik diyagram.
Plan.
Plan.
Kesit.
Kesit.
Kesit.
Kesit.
Proje

İPA Havuz

Mimar

SO? Architecture and Ideas

Alan

1.000 m2

Konum

Florya, İstanbul

İşveren

İBB - İstanbul PlanlamaAjansı

Proje ekibi

Sevince Bayrak, Oral Göktaş,Merve Akdoğan, Osman Faruk Akkum, Ahmet Yaymanoğlu, Selen Erdoğan,Onur Demir, Gülçiçek Karaman, Dila Duygu, Serra Utkum İkiz

Peyzaj tasarımı

TYLA