Prag’ın heykelsi minimal yaya köprüsü: Štvanice Footbridge

Štvanice Footbridge.
Štvanice Footbridge.

Petr Tej, Marek Blank ve Jan Mourek, Prag’ın Vltava Nehri üzerinde heykelsi bir yaya köprüsü tasarladı. HolKa olarak da adlandırılan Štvanice Footbridge, minimalist bir tasarım ile şehir yaşamına dahil edildi. Farklı karakterlere sahip karşılıklı iki kıyı ve nehirdeki ada arasında bir sirkülasyon ağı oluşturuldu.

Köprü, düz çizgi ve sade form ile minimalist bir görünüm sergiliyor.
Köprü, düz çizgi ve sade form ile minimalist bir görünüm sergiliyor.

Mimarlar Petr Tej ve Marek Blank, proje sürecinde mühendis Jan Mourek ile işbirliği yapıyor. Betonarme köprü, yayalar ve bisikletliler için tasarlanıyor ve yekpare bir mermer yapıya benzemesi hedefleniyor. Üç ayaklı köprü, Vltava Nehri üzerindeki Štvanice adası ile nehrin ayırdığı Holešovice ve Karlín semtlerini birbirine bağlıyor.

Yaya köprüsü iki kıyı ve adayı birbirine bağlıyor.
Yaya köprüsü iki kıyı ve adayı birbirine bağlıyor.
Prag’ın mevcut köprüleri arasında dikkat çekmeden şehre katılıyor.
Prag’ın mevcut köprüleri arasında dikkat çekmeden şehre katılıyor.

Prag Planlama ve Kalkınma Enstitüsü tarafından uluslararası bir yarışma düzenleniyor; Petr Tej, Marek Blank ve Jan Mourek’in tasarımı kazanıyor. Petr Tej ve Jan Mourek, Atelier Bridge Structures bünyesinde, Marek Blank ise Blank Architekti bünyesinde çalışırken projede işbirliği yapıyor.

Aydınlatma, küpeşteye gizleniyor ve doğrudan zemine yansıtılıyor.
Aydınlatma, küpeşteye gizleniyor ve doğrudan zemine yansıtılıyor.
Yaya sirkülasyonu destekleniyor.
Yaya sirkülasyonu destekleniyor.

Köprü, yayalar ve bisikletliler için yumuşak bir eğimle tasarlanıyor. Yaya hareketinin dinamiklerine dayalı olarak engelsiz düzgün bir yol geliştiriliyor. Düz hatlara sahip köprü, Prag'ın panoramasına dikkat çekmeden dahil oluyor. Diğer yandan işlevi ile şehrin iki farklı karaktere sahip semtleri arasında etkili bir rol üstleniyor.

Kulpta Aleš Hvízdal tasarımı hayvan heykelciği.
Kulpta Aleš Hvízdal tasarımı hayvan heykelciği.

Holešovice ve Karlín şehrin tamamen farklı yapıya sahip iki bölgesiyken Štvanice doğal bir ada atmosferi sunuyor. Holešovice’de yoğunluklu olarak birçok hizmet, küçük mağazalar ve genç galeriler bulunurken Karlín yeni gelişen bir yerleşim ve idari merkez barındırıyor. Štvanice adasında ise her iki kentsel bölgeye zıt, doğal bir yaşam alanı bulunuyor.

Köprü, Štvanice adasının ağaçları arasından ilerliyor.
Köprü, Štvanice adasının ağaçları arasından ilerliyor.
Vltava Nehri’nin ayrıdığı karşı kıyılar arasında bir bağlantı oluşturuluyor.
Vltava Nehri’nin ayrıdığı karşı kıyılar arasında bir bağlantı oluşturuluyor.

Köprünün yol kısmı H şeklinde kesintisiz beyaz betonarme kiriş ile inşa ediliyor. Parlak bir yüzeye sahip, ultra yüksek performanslı fiber takviyeli beton beton (UHPFRC) kullanılıyor. H şeklindeki kiriş aynı zamanda köprünün iki kenarı boyunca parapet oluşturuyor. Köprünün kiriş kısmı 57 adet prefabrik yapısal parçadan oluşuyor.

Köprü ince bir çizgi gibi suyun üzerinde süzülüyor.
Köprü ince bir çizgi gibi suyun üzerinde süzülüyor.

Yapı sistemi sayesinde köprünün Prag silüetine zarar vermemesi sağlanıyor. Köprünün üç ayağı Štvanice adasına, birer ayağı Holešovice ve Karlín kıyılarına ve iki ayağı nehre basıyor. Köprünün yüksekliği Prag’ın mevcut köprülerinin alçak kurgusunu takip ediyor. Diğer köprülerden farklı olarak kule veya asma kablolarının olmaması ve az sayıda ayak, tasarımı sade hale getiriyor.

Basit geometrik tasarım ile sade bir form tasarlanıyor.
Basit geometrik tasarım ile sade bir form tasarlanıyor.
Komşu bir tarihi köprünün kemerinin altından Štvanice Footbridge.
Komşu bir tarihi köprünün kemerinin altından Štvanice Footbridge.

Köprünün yivli metal korkulukların uçlarında sanatçı Aleš Hvízdal tarafından bronz hayvan heykelleri tasarlanıyor. Hayvan heykelleri bölgenin tarihine gönderme yapıyor. Tarihte Karlín tarafında bir süvari alayı bulunuyor ve tavşan avları yapılıyor. Holešovice'de günümüzde pazar alanı olan mekan bir dönem mezbaha olarak kullanıyor ve inek heykeli buna atıfta bulunuyor. Ayırca Štvanice adasındaki rampanın yanında Jan Hendrych'in “The River” (Nehir) adlı heykeli yer alıyor.

Küpeşte köprüye sade bir detayla bağlanıyor.
Küpeşte köprüye sade bir detayla bağlanıyor.
Renk seçimi ve form tasarımı ile mermerden bir heykel görüntüsü amaçlanıyor.
Renk seçimi ve form tasarımı ile mermerden bir heykel görüntüsü amaçlanıyor.
Köprü olabildiğince alçak şekilde inşa ediliyor.
Köprü olabildiğince alçak şekilde inşa ediliyor.
Önde Štvanice Footbridge, arkada 1850 yılında inşa edilen demiryolu köprüsü Negrelli Viaduct.
Önde Štvanice Footbridge, arkada 1850 yılında inşa edilen demiryolu köprüsü Negrelli Viaduct.
Köprü şehir yaşamına yeni bir soluk getiriyor.
Köprü şehir yaşamına yeni bir soluk getiriyor.
Gizli aydınlatma köprünün minimal tasarım kurgusunu destekliyor.
Gizli aydınlatma köprünün minimal tasarım kurgusunu destekliyor.
Yumuşak eğimli rampalar ile yaya kullanımı için ideal şartlar sunuluyor.
Yumuşak eğimli rampalar ile yaya kullanımı için ideal şartlar sunuluyor.
Köprüyü dikdörtgen ayaklar taşıyor.
Köprüyü dikdörtgen ayaklar taşıyor.
Plan.
Plan.
Kesit.
Kesit.
Kesit.
Kesit.
Küpeşte detayı.
Küpeşte detayı.
Proje

HolKa Footbridge (Štvanice Footbridge)

Mimar

Atelier Brigde Structures, Blank Architekti s.r.o

Yıl2023
Konum

Prag, Çek Cumhuriyeti

Tasarım ekibi

Petr Tej (Mimar ve inşaat mühendisi), Marek Blank (Mimar), Jan Mourek (İnşaat mühendisi)

Heykeltıraş

Aleš Hvízdal, Jan Hendrych

Fotoğraf

Alex Shoots Buildings