O eski halinden eser yok şimdi: 'Nokia neden başarısız oldu?'

Nokia.
Nokia.

Birçok farklı açıdan ‘teknoloji trendlerini’ yakalayamayan Nokia, akıllı telefon dünyasının zirvesindeki yerini hızlı bir biçimde kaybetti.

Donanım ve yazılım arasındaki önemi bir türlü kavrayamayan şirket, neyin ne zaman geliştirileceğini hesap edemedi.

Tutarsız planlama ve telefonlara bir türlü adapte edilemeyen yenilikler şirket için ‘kötü dönemler’ başlatmaya yetti.

Pazar gerçeklerini yok sayan ve Symbian’da ısrarcı olan şirket, istediği noktaya asla gelemeyeceğinin farkına vardığında daha sert öz eleştiriler yapmaya başladı.

Son olarak HMD Global, çok sayıda farklı gerekçeye bağlanabilecek düşüşe ilişkin özeleştiri içeren 'isim hatalarını' gündeme getirdi.

Canlı bir organizma gibi sürekli olarak ilerleyen teknoloji sektörü, adapte olabilenler ve olamayanlar olarak ikiye ayrılan çok sayıda farklı şirkete sahip. Adapte olabilenlerin yaşadığı, olamayanların ışık hızında veda ettiği sektör, onlarca şirketin hikayesine tanıklık etmeye devam ediyor. Geriye dönüp baktığımızda bu hikayelerin en ilgi çekici olanları arasında Nokia’yı görmemek neredeyse mümkün değil. Bir zamanların en güçlü telefon üreticisi Nokia’nın eski halinden eser kalmaması birçoğumuz için hem sürpriz hem de doğanın oldukça güçlü bir kanunu.

 Nokia, çıkardığı akıllı telefonlarla 90'lı ve 2000'li yılların tartışmasız 'efsanesi' konumundaydı.
Nokia, çıkardığı akıllı telefonlarla 90'lı ve 2000'li yılların tartışmasız 'efsanesi' konumundaydı.

90’lı ve 2000’li yılların tartışmasız efsane cep telefonu markası Nokia, birçok farklı konuda özel ve geri döndürülmesi güç hatalar yaparak başarısız oldu. Symbian işletim sistemiyle sunduğu Nokia 5110 sayesinde 1998 yılını inanılmaz bir ivmeyle geçiren şirket, 2000’li yılların sonuna doğru iPhone ve Android devrimiyle düşüşe geçti. Nokia’nın başarısızlığı, onlarca farklı gerekçeye sığdırılabilecek olsa da bu gerekçelerin bir kısmı gerçek anlamda ‘keşke yapmasaydınız’ dedirtiyor.

Nokia neden başarısız oldu?

1. Tüm ağırlık donanımda oldu, yazılım geliştirmeye özen gösterilmedi

Nokia, firma standardına dönüştürdüğü ‘pazarlama bilincine’ büyük önem vermekten hiç vazgeçmedi. Şirketin ilk yıllarında iyi organize edilmiş pazarlama stratejileri mobil telefonları şık bir aksesuar haline getirmeyi bile başardı. Şirketin, pazarlama konusundaki en büyük silahları tasarım ve donanım oldu. Her yeni telefon modelinde kamera kalitesini bile sürekli yükselten şirket, yazılım konusundaki konsantrasyon eksikliğinden kurtulamadı. Belki de Nokia yazılımın önemini tahmin edemedi.

Nokia, telefon üretiminde ağırlığını tasarım ve donanıma verdi, yazılımı hep ihmal etti.
Nokia, telefon üretiminde ağırlığını tasarım ve donanıma verdi, yazılımı hep ihmal etti.

2. Telefonlara gereken yenilikler adapte edilemedi

Apple’ın iPhone ile birlikte getirdiği tam ekranlı telefonlar ve dokunmatik klavye büyük bir devrim olurken, Android telefonlar da kullanıcı dostu ve çok yönlü olarak kullanılabiliyordu. Nokia ise rakipleri ile aynı özellikleri gösteremedi. Son bir hamle olarak donanım yükseltmelerini anlatan yoğun bir reklama girişildi fakat her şey için çoktan geç kalınmış ve iPhone da tam bu süreçte seçkin telefonlarla geldiğini ispat etmişti. iPhone telefonlar günümüzde de halen seçkin bir telefon markası olarak hayatını sürdürürken Nokia’nın adı bile okunmaz oldu.

Rakip şirketlerin yenilik hamlelerini neredeyse hiç 'umursamayan' Nokia, kendi bildiği yolda ilerledi, yeniliklerden uzak kaldı.
Rakip şirketlerin yenilik hamlelerini neredeyse hiç 'umursamayan' Nokia, kendi bildiği yolda ilerledi, yeniliklerden uzak kaldı.

3. Tutarsız pazarlama hamleleri

Son sürat devam eden Nokia reklamları Apple ve Samsung gibi yenilikçi rakiplerinin karşında yeni bir özellik veya ilgi çekici kullanışlı mesajlar veremedi. Özel ve stratejik rakip hamlelerine Nokia, rastgele mesajlar ve şıklıktan uzak reklam filmleriyle karşı gelmeye çalıştı, başaramadı.

Nokia'nın reklam filmi ve afişlerinde bile 'tatsız' bir özensizlik hep dikkat çekici oldu.
Nokia'nın reklam filmi ve afişlerinde bile 'tatsız' bir özensizlik hep dikkat çekici oldu.

4. Pazar gerçeklerini yok sayma

Nokia ABD pazarı için özelleştirilmiş telefonlar yapmakta yavaş kaldı ve yerel satıcılarla entegre olamadı. Zaten azalan pazar payı rakamlarını bu durum hızlandırdı. 2009 yılında iyi sayılabilecek pazar payı ve 1.14 milyar adete ulaşan mobil cihaz hacmi kısa süre içerisinde rakipleri tarafından alt üst edildi. Pazarın istekleri ve kullanıcı yorumları bir türlü dikkate alınamadı. Nokia, her geçen gün gerçeklerden biraz daha fazla uzaklaştı.

Akıllı telefon dünyasının tüm elementleri, kendi yol haritalarını oluşturdu ve kendince yetkin şirket politikaları belirledi.
Akıllı telefon dünyasının tüm elementleri, kendi yol haritalarını oluşturdu ve kendince yetkin şirket politikaları belirledi.

5. Symbian’da ısrar edilmesi

Bir Nokiaişletimsistemi olan Symbian, 2007 yılında piyasaya çıkan iPhone’un iOS’i yüzünden neredeyse ‘yetersiz’ görülmeye başlandı. Android ve iOS’in yeniliklerini hiçbir zaman barındıramayacak olan Symbian, şirketin sonunu da hızlı biçimde hazırladı.

Symbian işletim sisteminin 'gereksizliği' geç fark edildi.
Symbian işletim sisteminin 'gereksizliği' geç fark edildi.

"Her an her şeyi değiştirmeliyiz. Yenilenmeli, gençleştirmeliyiz kendimizi; yoksa katılaşırız."

---Johann Wolfgang von Goethe---

Bir öz eleştiri de HMD Global’den geldi

Nokia marka telefonları üretmekten sorumlu şirket HMD Global, her yıl her segmente uygun telefonlar çıkarmaya devam ediyor. Bu konuda iyi bir iş çıkardığını düşünen HMD, telefonlarına açık ve uygun isimler koyamadığını ve bu durumun şirketlerini zora soktuğunu kabul eden bir açıklama yayımladı.

HMD Global, Nokia cihazların üretimini yapan şirket konumunda.
HMD Global, Nokia cihazların üretimini yapan şirket konumunda.

HMD’nin Portföy Yöneticisi Pranac Shroff, isimlendirme politikalarının çıkardıkları telefonların hangi segmente uygun telefonlar olduğuyla ilgili yeterince iyi bilgi vermediğini söyledi. Finlandiya merkezli şirket, bazı düzenlemeler yapmaya çalışsa da kullanıcılar Nokia 3 ve 3.1 ya da Nokia 8 ve 8.1 gibi modeller arasındaki büyük farklardan habersiz durumda. Bu konudaki hatasını kabul eden HMD, isimlendirme politikalarında kullanıcıların farkları daha açık ve net bir şekilde anlayabilmesini sağlayacak değişimlere gideceklerini açıkladı.

Bugünün gazete manşetleri için tıklayın >