Sezai Karakoç ve pandemi sözlüğü

Artık gündelik hayatımızda sıklıkla duyar olduğumuz salgınla birlikte evlerimize, işyerlerimize misafir olan kimi kavramları ve terimleri edebiyatın süzgecinden geçirelim istedik.
Artık gündelik hayatımızda sıklıkla duyar olduğumuz salgınla birlikte evlerimize, işyerlerimize misafir olan kimi kavramları ve terimleri edebiyatın süzgecinden geçirelim istedik.

Artık gündelik hayatımızda sıklıkla duyar olduğumuz salgınla birlikte evlerimize, işyerlerimize misafir olan kimi kavramları ve terimleri edebiyatın süzgecinden geçirelim istedik. Bu yüzden yeryüzünü sar(s)an bu salgın karşısında insanoğluna daha güzel ve iyi çağrışımlar verecek, sadra şifa kılacak bu iklimi, Sezai Karakoç'un şiirlerinde arayalım istedik. Bakın bu arayış yolculuğunda karşımıza neler çıktı.

İnsanlığın "ürkünç uğursuzluk"1 olarak tanıştığı ancak İslam'ın "yeryüzünde her ne vuku bulmuşsa bilin ki bu Allah'ın indinde bir kitapta yazılıdır"2 esenlik bildirisi karşısında gördüğü korona virüsüyle başlayan salgın; insanoğlunun zihninde, kalbinde, ruhunda, davranışında, dilinde farklı farklı çağrışımlar, algılar, etkiler bıraktığına şahit olmaktayız. Biz de istedik ki, bu çağrışımı ve etkiyi bize edebiyatta sağlasın. Tıbbın sağladığı etki gibi belki de ondan az olmayacak şekilde.

  • Artık gündelik hayatımızda sıklıkla duyar olduğumuz salgınla birlikte evlerimize, işyerlerimize misafir olan kimi kavramları ve terimleri edebiyatın süzgecinden geçirelim istedik.

Edebiyatın gürül gürül akan bir nehir gibi bizlere hissettirdiği çağrışım, metafor, imge ve duygu selinin, zihin ve ruh dünyamızda olumlu etkilerini sağlayacak ana damarlardan biri olarak da şiir türünü tercih ettik. Bu yüzden yeryüzünü sar(s)an bu salgın karşısında insanoğluna daha güzel ve iyi çağrışımlar verecek, sadra şifa kılacak bu iklimi, Sezai Karakoç'un3 şiirlerinde arayalım istedik. Bakın bu arayış yolculuğunda karşımıza neler çıktı.

Karantina:

Taha ırakta aynalar ırakta, Yatak bir karantina kazanı gibi kaynamakta.

Yarasa:

Bu gece yarasalar baskın yapacaktı kete, Taha farkına vardı birdenbire Az çok anlamıştı Taha yarasaların ağzını Ama biliyordu baskın niyetlerini Diyarbekir'de Kemerler kırılmıştır sıcaktan Gündüz bile Bir toz var yaz yarasalarında Bu çok sağlam surlu şehirden de geçtim Beni yalnız yarasalar tanıdı.

Entübe: Ölülerin yatağı sonsuzluk çayırları.
Entübe: Ölülerin yatağı sonsuzluk çayırları.

İzolasyon:

Ve yalnızlık, sigara külü kadar yalnızlık.

Dezenfekte:

İşe yaramaz oldu göğüs borusu Neden dezenfekte ederler karyolaları

Yoğun bakım:

Fakirler hastanesinde komodinin üzerindeki Kaç hasta varsa hepsi ben

Entübe:

Ölülerin yatağı sonsuzluk çayırları.

Pozitif Vaka:

İşe yaramaz oldu göğüs borusu

Negatif Vaka:

Yaşlı bir hastada tortusu olur ölmenin.

Evdekal Çağrısı:

Balkon ölümün cesur körfezidir evlerde. İçimde ve evlerde balkon.

Pandemi:

Kalk ey Örtülere bürünmüş Peygamber Bu sıtmayla iyi edeceksin ifoları vebaları Buruşturan cüzzamı (n.b ait: Kolerayı, Coronayı) Sen dirilteceksin.

Enfekte:

Doktor bir kavisim var bir kavisim Geçen günden beri bir kavisim var Ondan bir akıntı mıdır yarasalar

Filyasyon:

Taha yürüdü yarasaların üstüne Biliyordu kentten kendine bir fayda yoktu Kent savaşçı değil belki bir savaştı Göze göz dişe diş yaprak yaprak Göğe gerili yarasa tellerini kırarak Onları yaşatan özü bulmalı Ortamını düzeltmeli doğrultmalı

Hasta/ne:

Fakirler hastanesinde komodinin üzerindeki Kaç hasta varsa hepsi ben. Hastanelerde su bir süstür sürahilerde Haziran iğreti bir mevsim bu yerlerde.

Doktor:

Hira'nın bir minyatürü Bile en güçlü bir doktordur bize

Ölüm:

Ortalıkta ölüm sessizliği var Şehrin ölümünü yanlış anlama Bir ölüm kuşunun feryadını duyarsın.

Hijyen:

Ben yaşarken kirli Ne kirli adamlar vardı Yıkadılar sonra anladım Ölü olduğumu

Aşı:

Kıyamet aşısı5 (Yeniden dirilme. İyileşme.)

  • 1. İsmet Özel'in "İls Sont Eux" adlı şiirinden.
  • 2. Hadid Süresi: 22.ayet
  • 3. Sezai Karakoç, Gündoğmadan, Toplu Şiirler, Diriliş Yayınları, İstanbul, 15.Baskı, 2013.
  • 4.Şiirdeki "yarasa" simgesi, "virüs" metaforu şeklinde okunabilir.
  • 5. Sezai Karakoç'un neşrettiği kitabının adı.