Kanuni Sultan Süleyman'ın hamsi motifli kılıcı
Şehzadelik yıllarını Trabzon'da geçiren Kanuni Sultan Süleyman'ın şehre olan sevgisi, kılıcına yansımıştı.
Osmanlı İmparatorluğu’nun “Muhteşem” unvanlı hükümdarı Kanunî Sultan Süleyman, 1494 yılında Trabzon’da dünyaya geldi. Babası Şehzade Yavuz Selim, o sırada Trabzon Sancakbeyi’ydi; annesi Hafsa Sultan ise saray geleneğiyle birlikte Karadeniz’in zorlu doğasına da alışmıştı.
Kanunî, hayatının ilk 15 yılını bu şehirde geçirdi. Çocukluk günleri Ortahisar’daki sarayda geçti; hocalarından tarih, edebiyat ve fen dersleri aldı, zanaat olarak kuyumculukla ilgilendi. Bu yıllar, onun ilerideki devlet adamlığı ve sanat zevkinin temelini oluşturdu.
Trabzon, Kanunî’nin hayatında sadece bir doğum yeri değil, kişiliğini şekillendiren bir şehir oldu. Karadeniz’in hırçın dalgaları, onun azmini; dağların gölgesi, vakarını simgeliyordu.
Kanuni'nin kılıcı
Yıllar sonra tahta çıktığında bile Trabzon’u unutmadığı, hatta memleketine olan sevgisini bir sembolle ifade ettiği rivayet edilir: hamsi motifli kılıç.
Popüler anlatılara göre Kanunî’nin kılıcının kabzasında küçük bir hamsi motifi yer alıyordu. Bu, Karadeniz’e olan bağlılığının, Trabzon halkına duyduğu sevginin bir nişanesi sayılırdı.
Kılıç, Osmanlı’da sadece bir savaş aracı değil; kimliği, asaleti ve kökeni temsil eden bir güç simgesiydi. Eğer bu rivayet doğruysa, Kanunî’nin kılıcı hem devlet kudretini hem de çocukluk topraklarına olan vefasını aynı anda taşıyordu.
Ancak tarihçiler bu iddianın doğruluğuna dair somut bir delil bulmuş değildir. Ne Osmanlı arşivlerinde, ne de dönemin kaynaklarında hamsi motifinden söz edilir. Bu nedenle tarihsel gerçeklikten ziyade, halkın belleğinde doğmuş bir efsane olarak kabul edilir.
Yine de bu hikâye, Trabzon’un Kanunî üzerindeki derin etkisini sembolik biçimde anlatır.
Bugün Trabzon’da “Kanunî Evi” hâlâ ayaktadır; şehirde onun çocukluk günlerini yaşatan birçok mekân bulunur. Hamsi motifli kılıç ise, belki gerçekte hiçbir zaman var olmadı; ama Karadeniz halkının kalbinde yaşamaya devam ediyor.