0

JURNAL.İST HAKKINDA // NEDİR, KİMDİR?

8 maddede okulsuzluk ve postmodern eğitim

Hikmet Yalçınkaya
HİKMET YALÇINKAYA
08 KASIM 2018 , PERŞEMBE 06:00
Abone ol
Arşiv
Arşiv

İngilizce ismi Unschooling olan ‘okulsuzluk’, örgün eğitim sisteminde yer almak istemeyen veya klasik okul müfredatını eve taşımadan, çocuğun kendi kendine doğal yaşam alanında öğrenme metodunu savunan bir oluşum. Peki dünyada bu eğitim sistemini savunan ve eleştirenler bu eylemlerini hangi gerekçelere dayandırıyorlar?

Çocukların geleceğine doğrudan etki edecek eğitim konusunda keskin karar almak istemeyen ebeveynler, dünyada sıkça görülmeye başlanan okulsuzluk veya bir diğer deyişle postmodern eğitim hakkında da çeşitli soru işaretlerine sahip.

'Okulsuzluk' modern dünyanın bir gerekliliği mi? Yoksa ailelerin farklılaşma çabası mı?

8 maddede 'okulsuzluk' hakkında bilinmesi gerekenler...

Diploma gerektirmeyen meslekler Okullar hakkında, çocukların özel ilgilerinin gelişimini ve yaparak yaşayarak öğrenme imkanını engellediğini savunan aileler, ortaya çıkan bu öğretim metodunu birçok ülkede yaygın bir şekilde uygulamaya koyuyor. Yurtdışında örgün öğretim dışındaki yöntemlerle yetiştirilmiş çocukları kabul eden üniversitelerin olması metodun aileler tarafından kabulü için geçerli bir sebep olurken, diploma gerektiren meslekler için bu metodun bir engel olmadığını düşünüyorlar.
Diploma gerektirmeyen meslekler Okullar hakkında, çocukların özel ilgilerinin gelişimini ve yaparak yaşayarak öğrenme imkanını engellediğini savunan aileler, ortaya çıkan bu öğretim metodunu birçok ülkede yaygın bir şekilde uygulamaya koyuyor. Yurtdışında örgün öğretim dışındaki yöntemlerle yetiştirilmiş çocukları kabul eden üniversitelerin olması metodun aileler tarafından kabulü için geçerli bir sebep olurken, diploma gerektiren meslekler için bu metodun bir engel olmadığını düşünüyorlar.
Hangi ülkelerde uygulanıyor? Okulsuzluk modeli başta Amerika, Kanada ve Norveç olmak üzere dünyanın birçok ülkesinde uygulanıyor. Bu ülkelerde eğitim zorunlu fakat, okul zorunlu değil. Yani ebeveynlerin çocuklarını evde eğitme hakları bulunuyor.
Hangi ülkelerde uygulanıyor? Okulsuzluk modeli başta Amerika, Kanada ve Norveç olmak üzere dünyanın birçok ülkesinde uygulanıyor. Bu ülkelerde eğitim zorunlu fakat, okul zorunlu değil. Yani ebeveynlerin çocuklarını evde eğitme hakları bulunuyor.
Ne zaman başladı? Modelin ilk örnekleri 18. yüzyılda birkaç ailenin birleşerek maaş karşılığı çocuklarını eğitmesi için öğretmen tutmalarıyla başladı. Daha sonra köyler arasına yayılan bu model, birçok ülkeyi içine alan yeni bir eğitim akımına dönüştü. İlk dönemlerde okulu olmayan kırsal kesimlerde tercih edilmeye başlanan bu model, zamanla zengin aileler tarafından da tercih edilmeye başlayınca yeni bir durum ortaya çıkmış oldu.
Ne zaman başladı? Modelin ilk örnekleri 18. yüzyılda birkaç ailenin birleşerek maaş karşılığı çocuklarını eğitmesi için öğretmen tutmalarıyla başladı. Daha sonra köyler arasına yayılan bu model, birçok ülkeyi içine alan yeni bir eğitim akımına dönüştü. İlk dönemlerde okulu olmayan kırsal kesimlerde tercih edilmeye başlanan bu model, zamanla zengin aileler tarafından da tercih edilmeye başlayınca yeni bir durum ortaya çıkmış oldu.
Aileler neden tercih ediyor? Dünya genelinde yapılan bir araştırmaya göre, ailelerin ev okulunu tercih etmesinin sebebi şöyle açıklanıyor. Ev okulunu tercih eden velilerin %50’si daha iyi bir eğitim imkanı, %35’i dini sebepler, %15’i ise okullardaki imkanların kısıtlı olmasını sebep gösteriyor. Bazı veliler ise özel eğitime ihtiyacı olan çocuklarının eğitiminde, etkili bir ortam sağlayabilmek adına ev okullarını tercih ettiklerini söylüyor.
Aileler neden tercih ediyor? Dünya genelinde yapılan bir araştırmaya göre, ailelerin ev okulunu tercih etmesinin sebebi şöyle açıklanıyor. Ev okulunu tercih eden velilerin %50’si daha iyi bir eğitim imkanı, %35’i dini sebepler, %15’i ise okullardaki imkanların kısıtlı olmasını sebep gösteriyor. Bazı veliler ise özel eğitime ihtiyacı olan çocuklarının eğitiminde, etkili bir ortam sağlayabilmek adına ev okullarını tercih ettiklerini söylüyor.
Okulsuz eğitimin özellikleri *Okulsuz eğitimde belirli bir müfredat yok*Öğrenci eğitim-öğretim hedeflerini kendisi belirliyor.*Öğretmen yok, aileler ve yardım alınan eğitimciler çocuğa öğrenimi boyunca yol gösteriyor. *Çocuk bilgiye kendisi ulaşıyor ve tecrübe ederek öğreniyor.*Okullarda öğretim bir takım kitaplar ve materyallerle yapılırken, okulsuz eğitimde; öğrenmek istedikleri konuda bilgili kimselerle görüşme ve çalışma, geziler, internet, kitaplar, filmler, belgeseller, müzeler ve yaşantı ile öğrenmeyi sağlayacak her türlü kaynak kullanılabiliyor.*Okulsuz eğitim esnek ve doğaçlama olarak gelişiyor. *Çocuğun değişen ihtiyaçları ve ilgilerine göre geliştirilebiliyor.*Eğitimi yönlendiren, öğrencinin doğal olarak sahip olduğu merak duygusudur. *Özel öğretmenlerden destek almak da okulsuz eğitimde mümkündür ve çocuk evde öğrenmeye ayıracağı zamanı kendisi belirleyebilir.
Okulsuz eğitimin özellikleri *Okulsuz eğitimde belirli bir müfredat yok*Öğrenci eğitim-öğretim hedeflerini kendisi belirliyor.*Öğretmen yok, aileler ve yardım alınan eğitimciler çocuğa öğrenimi boyunca yol gösteriyor. *Çocuk bilgiye kendisi ulaşıyor ve tecrübe ederek öğreniyor.*Okullarda öğretim bir takım kitaplar ve materyallerle yapılırken, okulsuz eğitimde; öğrenmek istedikleri konuda bilgili kimselerle görüşme ve çalışma, geziler, internet, kitaplar, filmler, belgeseller, müzeler ve yaşantı ile öğrenmeyi sağlayacak her türlü kaynak kullanılabiliyor.*Okulsuz eğitim esnek ve doğaçlama olarak gelişiyor. *Çocuğun değişen ihtiyaçları ve ilgilerine göre geliştirilebiliyor.*Eğitimi yönlendiren, öğrencinin doğal olarak sahip olduğu merak duygusudur. *Özel öğretmenlerden destek almak da okulsuz eğitimde mümkündür ve çocuk evde öğrenmeye ayıracağı zamanı kendisi belirleyebilir.
Okulsuzluk sistemini savunan aileler neyi savunuyor? Okulsuz eğitimin, öğrencilerin hayatlarına dair kendi kararlarını alabilmelerini sağladığı bu nedenle girişimci özelliklerini beslediği ve onları cesaretlendirdiği iddia ediliyor.Kitlesel okul sisteminin modern dünyanın bir buluşu olması sıkça eleştiriliyor. Örneğin Leonardo Da Vinci gibi bir hezarfen dahinin sahip olduğu bilgileri bugünkü anlamda bir okul eğitimi ile edinmemiş olması gibi örnekler, modern okulla eğitimin alternatifsiz olduğu düşüncesini yıktığı düşünülüyor. Bu eğitim anlayışında aile de kendini öğrenmeye açmak ve geliştirmek durumunda kalıyor.
Okulsuzluk sistemini savunan aileler neyi savunuyor? Okulsuz eğitimin, öğrencilerin hayatlarına dair kendi kararlarını alabilmelerini sağladığı bu nedenle girişimci özelliklerini beslediği ve onları cesaretlendirdiği iddia ediliyor.Kitlesel okul sisteminin modern dünyanın bir buluşu olması sıkça eleştiriliyor. Örneğin Leonardo Da Vinci gibi bir hezarfen dahinin sahip olduğu bilgileri bugünkü anlamda bir okul eğitimi ile edinmemiş olması gibi örnekler, modern okulla eğitimin alternatifsiz olduğu düşüncesini yıktığı düşünülüyor. Bu eğitim anlayışında aile de kendini öğrenmeye açmak ve geliştirmek durumunda kalıyor.
Okulsuzluk neden eleştiriliyor? Okulsuzluğun en çok eleştirildiği konu, okulun sosyalleşme sağladığı ve disiplin kazandırdığı, bunlar olmadan çocuğun ilişkilerinde ve iş yaşantısında tutunamayacağı düşüncesidir.Ayrıca okulsuz eğitimde çocuklar birçok kursa ve aktiviteye katılarak yaşıtları ile sosyalleşebilme imkanına sahiptir. Üstelik evokullu çocukların ebeveynleri birbirleri ile iletişim kurup çocuklarını bir araya getirerek ortak aktiviteler ve öğrenme ortamları oluşturmaktadırlar. Şayet okulsuz eğitim düzensiz bir eğitim halini alırsa ya da aileler çocuklarını okula göndermedikleri halde çocuğa bir öğrenme ortamı ve gerekli imkanları oluşturmada yetersiz kalırsa bu durum çocuğun elbette eğitimden kopmasına neden olacaktır.
Okulsuzluk neden eleştiriliyor? Okulsuzluğun en çok eleştirildiği konu, okulun sosyalleşme sağladığı ve disiplin kazandırdığı, bunlar olmadan çocuğun ilişkilerinde ve iş yaşantısında tutunamayacağı düşüncesidir.Ayrıca okulsuz eğitimde çocuklar birçok kursa ve aktiviteye katılarak yaşıtları ile sosyalleşebilme imkanına sahiptir. Üstelik evokullu çocukların ebeveynleri birbirleri ile iletişim kurup çocuklarını bir araya getirerek ortak aktiviteler ve öğrenme ortamları oluşturmaktadırlar. Şayet okulsuz eğitim düzensiz bir eğitim halini alırsa ya da aileler çocuklarını okula göndermedikleri halde çocuğa bir öğrenme ortamı ve gerekli imkanları oluşturmada yetersiz kalırsa bu durum çocuğun elbette eğitimden kopmasına neden olacaktır.
Türkiye'de durum ne? Türkiye’de okulsuz eğitim yasal değil ve çocuklarını okula göndermeyen ebeveynler maddi bir yaptırımla cezalandırılır.Türkiye'deki uzmanlar, okulsuz eğitimin yasal hale gelmesi halinde bunun denetlenir olmasının da gerekliliğinden bahsetmektedir.
Türkiye'de durum ne? Türkiye’de okulsuz eğitim yasal değil ve çocuklarını okula göndermeyen ebeveynler maddi bir yaptırımla cezalandırılır.Türkiye'deki uzmanlar, okulsuz eğitimin yasal hale gelmesi halinde bunun denetlenir olmasının da gerekliliğinden bahsetmektedir.
Bugünün gazete manşetleri için tıklayın >