Uzakdoğu’da bir camii : Tokyo Camii
Sovyet zulmünden kaçan Kazan Türkleri Japonya’ya yerleştiler ve Tokyo’da bir caminin temellerini attılar. Türkiye - Japonya ilişkilerinde büyük bir önemi olan Tokyo Camii’nin hikayesi
Birinci Dünya savaşı devam ederken uzun süren savaşın etkisiyle 1917 yılında Çarlık Rusya’da Bolşevik İhtilali’nin meydana gelmesine sebep oldu. Lenin önderliğinde kurulan Sovyetler Birliği, Müslümanlara işkence ve zulüm yaşattılar. Hayatlarını kurtarmak isteyen Müslümanlar göç etmeye başladılar. Sayıları az olsa da Japonya’ya yerleşenler oldu.
Ülkelerinden kaçıp Mançurya’ya yerleşen Kazan Türkleri, Japon hükümetinin 1.500 Yen teminat karşılığında vize verdiğini öğrendikten sonra, Japonya’ya gelmeye başladılar. İlk gelenler Kobe ve Tokyo şehirlerine yerleştiler.
1922 yılında Kazan Türkleri Abdulhay Kurban Ali’nin önderliğinde Mehalle-i İslamiyye adıyla bir dernek kurdular. 1953 yılında, bu derneğin adı Tokyo Türk Derneği olarak değişmiştir.
1933 yılında Abdurreşid İbrahim’in Japonya’ya gelmesi, bir dönüm noktası olacaktır. Abdurreşid İbrahim, Sibirya'dan Moğolistan, Mançurya, Japonya, Kore, Çin, Singapur, Endonezya ve Hindistan'a uzanan ve yıllar süren büyük bir yolculuk gerçekleştirirken kurduğu ilişkiler sayesinde Kazan Türklerinin hayatını kolaylaştırmıştır. Abdurreşid İbrahim 1944 yılında Tokyo da vefat etti.
1927 yılında Japon Hükümetine okul açmak için müracaat eden Kazan Türkleri Shinokubo semtinde bir bina kiralayarak 1928 yılında Mekteb-i İslamiye adıyla bir okul açtılar. Ayrıca bu binanın bir bölümünü mescid olarak da kullandılar. Daha sonra Tomigaya semtinde bir bina alan Kazan Türkleri okul binası buraya taşıdılar.
Birkaç Japon şirketlerinin yardımı ile Shibuya semtindeki bir arazi satın alındı ve bu araziye 1935 yılında okul binası yapıldı. 1938 yılında ise okulun yanındaki arazi üzerine Tokyo Camii inşa edildi.
Arsa mülkiyetinin Türkiye’ye geçmesinin ardından 1997 yılında Diyanet İşleri Başkanlığı’nda bir çalışma başlatılarak Tokyo Cami Vakfı kurulmuştur. 12 Nisan 1996 tarihinde temeli atılan caminin, 30 Haziran 1998 tarihinde inşaatına başlanmış ve cami 30 Haziran 2000 tarihinde ibadete açılmıştır. Tokyo Camii, bugün Türkiye’nin yurtdışındaki en önemli dini ve kritik temsilciliklerinden biri haline gelmiştir.
Tokyo Camii'nin resmi sitesinden, Taha Kılınç ve Ceren Kenar'ın köşe yazılarından faydalanılmıştır.