Yemen'de neye ihtiyaç var?

Yemen krizi, İran destekli Husi milislerin 2014’te Yemen’in başkenti Sanaa’yı işgaliyle başladı.

Suudi Arabistan’ın kadın, çocuk, yaşlı gözetmeksizin düzenlediği bombardımanlarla paramparça olan ve çığ gibi büyüyen bir kaosa dönüşen kriz, çocuklar başta olmak üzere birçok insanı felakete sürükledi.

Üçte ikisi açlık çekiyor

28 milyon nüfusu olan ülkenin üçte ikisi ‘açlık’ çekerken, hastalıklarla mücadelede de çok geri kalındığı biliniyor.

Bir milyon çocuk daha açlıkla yüzleşebilir

Dünyanın görmezden geldiği Yemen’de yaşam koşulları neredeyse sıfıra indi. “Save the Children” adlı kuruluşun hazırladığı rapora göre, Kızıldeniz kıyısındaki Hudeyde liman şehri çevresinde yoğunlaşan çatışmalar nedeniyle limanın kapatılması gündeme gelirken, limanın kapanması durumunda bir milyon çocuğun daha açlıkla tanışacağına değinildi.

Yemen'de neye ihtiyaç var?

Yaklaşık 19 milyon kişinin açlık çektiği Yemen'de başta gıda olmak üzere birçok ihtiyaç var.

Gıdanın yanında içme suyu sıkıntısı ile birlikte temel yaşam için gerekli olan barınma, sağlık hizmetleri ve savaşın etkisi altında olan onlarca insan için psikososyal koruma hizmetlerine ihtiyaç var.

• 📌 Gıda
• 📌 İçme Suyu
• 📌 Barınma
• 📌 Sağlık hizmetleri
• 📌 Psikososyal koruma hizmetleri

Taiz'de de yaşam koşulları güçlükle sağlanıyor

Yemen'deki iç savaşta, 2015’ten bu yana Husilerin kuşatması altında bulunan, İsveç'teki Yemen konulu istişare toplantılarında da insani koridor açılmasına karar verilen Taiz kentinde asgari yaşam koşulları güçlükle sağlanıyor.

Yemen'in batısındaki yaklaşık 3 milyon nüfuslu Taiz kenti, 4 yıldır Husilerin kuşatması altında. Kent merkezinin büyük kısmını Yemen hükümetine bağlı güçler kontrol ediyor, merkezin bir kısmı ve çevresi de Husilerin denetiminde.

Kentte 4 yıldır elektrik yok

Taiz içindeki elektrik hatları tamamen çökmüş durumda. Bunun yanı sıra Marib ilinden gelen ana elektrik hattının da Husiler tarafından kesilmesi, kenti 4 yıldır elektriksiz bir yaşama mahkum etti. Halk, günlük ihtiyaçlarını karşılamak için güneş panelleri ve jeneratörlere ihtiyaç duyuyor.

Gündüz normal bir kent görünümündeki Taiz, gece karanlığa gömülürken caddelerdeki birkaç sokak lambası da saat 23.00'ten sonra yakıt tasarrufu için söndürülüyor.

Taiz'e 50 günde bir su geliyor

Uzun süredir savaşın pençesindeki Taiz'de ciddi anlamda su krizi de baş gösteriyor.

Savaştan önce musluklardan ayda bir su akarken, bu süre savaş sonrası 50 güne kadar çıktı.

Savaş öncesi kentin su ihtiyacını karşılayan kuyuların birçoğunun Husilerin kontrolü altındaki bölgelerde kalması ve hükümet güçlerinin kontrolündeki bölgelerde bulunan kuyuların çoğunun çalışamaz durumda olması sebebiyle kentteki su krizi daha da derinleşiyor.

Altyapının tahrip olduğu kentteki su şebekesinin büyük çoğunluğu çökmüş ya da su boruları tıkanmış durumda. Kentteki birçok bölgeye su 50 günde bir defa ulaşıyor. Kuyulardan su taşımak için ise yeterli sayıda tanker bulunmuyor.

Gıda fiyatları arttı

Öte yandan kentin tamamen kuşatma altında bulunduğu dönemde insanların omuzlarında dağ yollarından taşıyarak kente soktuğu gıda maddelerine ulaşmak, Taiz'e giriş-çıkış yolu açılmasından sonra kolaylaştı. Ancak bu kez de dağlık araziden geçen yol sebebiyle artan nakliye ücretleri gıda fiyatlarına ciddi oranda yansıdı.

Taiz'i başkent Sana ile şu anki geçici başkent Aden'e bağlayan ana yollar ise Husiler tarafından tamamen kapatıldı.

Eğitim sistemi çökmenin eşiğinde

Yemen'de eğitim düzeyinin yüksek olmasıyla bilinen ve "kültür başkenti" olarak adlandırılan Taiz kentindeki okullar, Husiler tarafından karargâh olarak kullanıldığı için ağır hasara uğradı.

Sağlam kalan okulların birçoğu ise içindeki eşyaların kullanılamayacak durumda olması sebebiyle hizmet veremiyor.

İsveç görüşmeleri çare olacak mı?

İsveç'teki Yemen görüşmelerinde Yemen hükümeti ile Husilerin Hudeyde limanı ve kenti konusunda anlaşmaya varmasının ardından, bölge sakinlerinin ciddi sıkıntılar yaşamasına neden olan kentteki kısmi ablukanın son bulup bulmayacağı merak konusu.

Kızıldeniz sahilindeki stratejik öneme sahip olan Hudeyde kentinin güneyinde yaşayan halk, son aylarda hükümet güçleri ile Husiler arasında şiddetlenen çatışmalar nedeniyle ciddi sıkıntılar yaşıyor.

Yemen'de ne oluyor?

Yemen krizi, İran’ın silahlandırdığı Husi milislerin, ülkenin meşru hükümetine darbe düzenlemesiyle patlak vermişti. Suudi Arabistan’ın bu darbeyi ortadan kaldırmak ve başkent Sanaa’yı kurtarmak üzere başlattığı operasyon ise, istihbarat zaafları, dikkatsizlikler ve hedef gözetmeden yapılan saldırılar nedeniyle yüzlerce sivilin yaşamını yitirmesine yol açtı.

Husilerin gücünü kırabilmek için ülkenin kuzeyine abluka uygulayan Suudi yönetiminin bu politikası, Yemenlileri İran işgaline karşı köşeye sıkıştırmış durumda.

Yemen’de milyonlarca sivil, Suudi Arabistan’la İran arasındaki acımasız savaşın en büyük kurbanları.