Titian tablosundaki kavuklu da kim?

Klasik resimdeki soldan sağa akan anlatı geleneğinin aksine sağdan sola akan kompozisyonu ile oldukça irkiltici, karmaşa ve gerilimi yüksek bir resimle karşı karşıyayız. İtalyan ressam Titian ya da tam adıyla Tiziano Vecellio'nun 1543 yılına tarihlenen Ecce Homo adlı tablosu…
“İşte o adam" anlamına gelen Ecce Homo, 15-17. yüzyılda Batı'da Hıristiyan sanatında yaygın biçimde kullanılan, Hz. İsa'nın yargılanma sahnesinin tasvir edildiği resimlerin genel ismi. Roma İmparatorluğu'nun Yahudiye eyale-tinin valisi, aynı zamanda Hz. İsa'yı yargılayan mahkemeye başkanlık eden Pontius Pilate'nin Hz. İsa'yı halka gösterirken söylediği “Ecce Homo - İşte o adam" sözüne dayandırılıyor.
Flaman tüccar Giovanni d'Anna için yapılan tabloda, başta belirttiğimiz sağdan sola akış gözü soldaki Mesih figürüne odaklar. Sol altta dehşet içindeki adam kompozisyonun genel ruhunu yansıtırken, yine solda sırtı bize dönük olan asker bakışımızı merdivenlere, oradan da Mesih'e kaydırır. Sağda gösterişli kırmızı kıyafetinin içindeki kişi, 1538-45 yılları arasında Venedik Doçu olan Pietro Lando'dur.
İyi güzel de muhteva açısından Batı resminde onlarca emsalini görebileceğimiz bu tabloyu neden seçtik? Ressam Titian optik tekniklerle gözü soldaki Mesih'e odaklamaya çalışsa da sizin gözleriniz de bizimkiler gibi sağda, atının üzerindeki kavuklu karaktere saplanıp kaldıysa cevabı buldunuz demektir. 1539 yılı civarında tablosunu yaptığı Kanuni Sultan Süleyman'ı birkaç yıl sonra bu resmine de yerleştirmek istemiş Titian. Tablonun yapıldığı 1543 yılı Kanuni'nin güney İtalya'ya seferler düzenlediği döneme tekabül ediyor. Yani oraların yabancısı değil. Hemen yanında zırhlı askerî kıyafeti içinde, Kanuni'nin o dönem İtalya topraklarındaki rakibi, Vasto Markizi Alfonso d'Avalos var. Vaktiyle onun da bir tablosunu yapmış Titian.
Hıristiyanlık temalı bir Batı resmi içine hem onunla bütünleşen, hem de başka bir dünyanın insanı olarak bir Doğu güneşi gibi şavkıyan Kanuni'ye rastlamak ne güzel oldu!