Bankalarda faiz freni: Kredi ve mevduatta son 2,5 yılın dibi! İşte kredi ve mevduatta son durum...
Merkez Bankası'nın faiz indiriminin ardından bankalarda kredi ve mevduat faizleri hızla geriledi. İhtiyaç ve ticari kredi faizlerinde 27 ayın, mevduat faizlerinde ise 24 ayın en düşük seviyeleri görülürken, kredi piyasasında dengeler yeniden değişmeye başladı. TCMB'nin politika faizini yüzde 38'e indirmesiyle birlikte bankalarda kredi ve mevduat faizleri sert şekilde aşağı geldi. İhtiyaç ve ticari kredilerde son 2,5 yılın en düşük oranları görülürken, mevduat faizleri de iki yılın dibine geriledi. Uzmanlara göre bu düşüş, hem tüketici hem de reel sektör açısından yeni bir dönemin sinyalini veriyor.
1-11
Bankacılık sektöründe uzun süredir beklenen faiz indirimi etkisini göstermeye başladı. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre, 12 Aralık haftasında kredi ve mevduat faizlerinde dikkat çekici bir düşüş yaşandı. İhtiyaç ve ticari kredi faizleri son 27 ayın, TL mevduat faizleri ise son 24 ayın en düşük seviyelerine geriledi.
2-11
TCMB’nin geçen hafta politika faizini 150 baz puan indirerek yüzde 38’e çekmesi, bankaların fiyatlamalarında hızlı bir değişime yol açtı. Özellikle kısa vadeli kredi ve mevduat ürünlerinde düşüşler daha belirgin şekilde hissedildi.
3-11
İhtiyaç Kredilerinde 27 Ayın Dibi
5 Aralık haftasında yüzde 64,57 ile son üç ayın zirvesini gören ortalama ihtiyaç kredisi faizleri, bir hafta içinde sert bir düşüş yaşayarak yüzde 57,89 seviyesine indi. Böylece 27 ayın en düşük oranı kaydedilmiş oldu.
Bu düşüşle birlikte, 1 Eylül 2023’ten sonra ilk kez ihtiyaç kredisi faizleri yüzde 58’in altına geriledi. Sadece bir haftada yaklaşık 700 baz puanlık düşüş yaşanması, piyasada dikkat çekici bir gelişme olarak değerlendirildi.
4-11
Ticari Kredilerde de Sert Gerileme
Ticari kredi faizlerinde de benzer bir tablo ortaya çıktı. 5 Aralık haftasında yüzde 54,57 seviyesinde bulunan ortalama ticari kredi faizleri, yaklaşık 400 baz puanlık düşüşle yüzde 50,55’e geriledi. Bu oran, son 25 ayın en düşük seviyesi olarak kayıtlara geçti.
Tüzel kişi kredili mevduat hesapları (KMH) ve kurumsal kredi kartları hariç tutulduğunda ise ortalama ticari kredi faizleri yüzde 45,60 seviyesine kadar düştü. Bu kalemde de 27 ayın dibi görülmüş oldu.
5-11
Kredi Faizleri ile Politika Faizi Arasındaki Makas Daraldı
TCMB’nin 1 hafta vadeli repo faizinin yıllık bileşiği yüzde 46 seviyelerine gerilerken, kredi faizleri ile politika faizi arasındaki fark da belirgin biçimde azaldı.
Uzmanlara göre TL cinsi ticari kredilerin daha kısa vadeli olması, bu kredilerin TCMB politika faizine daha hızlı tepki vermesine neden oluyor. Enflasyon beklentileri, risk primi, banka kâr marjları ve düzenleyici adımlar ise bu makasın seyrinde belirleyici olmaya devam ediyor.
6-11
Konut ve Taşıt Kredilerinde Son Durum
Geçen hafta itibarıyla bankalarda ortalama faiz oranları:
Konut kredilerinde: yüzde 37,63
Taşıt kredilerinde: yüzde 33,62
seviyelerinde gerçekleşti. Buna rağmen, TÜİK’in kasım ayı için açıkladığı yüzde 31,07’lik yıllık enflasyon ve TCMB’nin 2026 sonu yüzde 16 enflasyon tahmini dikkate alındığında, kredi faizlerinin hâlâ yüksek olduğu değerlendiriliyor.
7-11
Mevduat Faizleri de Geri Çekildi
Mevduat cephesinde de düşüş dikkat çekti. Gösterge niteliğindeki 1-3 ay vadeli ortalama TL mevduat faizleri, geçen hafta yüzde 46,92 seviyesine indi. Böylece bu kalemde son 24 ayın en düşük oranı görülmüş oldu.
Mevduat faizlerinin de kısa vadeli yapısı nedeniyle TCMB politika faizine daha yakın hareket ettiği belirtiliyor.
8-11
Kısıtlamalara Rağmen Kredi Büyümesi Sürüyor
Makroihtiyati tedbirler kapsamında kredi büyümesine aylık sınırlamalar uygulanmasına rağmen, kredi hacmindeki artış dikkat çekiyor. Mevcut düzenlemelere göre:
KOBİ kredilerinde aylık büyüme sınırı: %2,5
Diğer TL ticari kredilerde: %1,5
Yabancı para ticari kredilerde: %0,5
İhtiyaç ve taşıt kredilerinde: %2
olmasına rağmen, 12 Aralık itibarıyla yıllık kredi büyümesi yüzde 43,6 olarak gerçekleşti. Kur etkisinden arındırıldığında bu oran yüzde 34,6 seviyesinde hesaplandı.
9-11
Bireysel kredilerde yıllık büyüme yüzde 47,1, ticari kredilerde ise yüzde 42,5 oldu. TL ticari kredilerde büyüme yüzde 39,3, döviz cinsi ticari kredilerde dolar bazlı büyüme ise yüzde 19,1 olarak kaydedildi.
10-11
11-11
