Türkiye’nin tüketim merkezi İstanbul: Harcamaların yüzde 25’i bu şehirde

Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) 2024 yılına ait hanehalkı tüketim harcaması bölgesel verileri, Türkiye'de tüketim dinamiklerini net şekilde ortaya koydu. İstanbul'un toplam harcamaların neredeyse dörtte birine sahip olduğu raporda, Ankara, İzmir ve Batı Marmara bölgeleri de önemli paylar aldı. Konut, kira, ulaştırma ve gıda harcamalarının öne çıktığı Türkiye'de, bölgesel ekonomik farklılıklar tüketim alışkanlıklarını belirgin şekilde etkiliyor.
1-12
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılına ait hanehalkı tüketim harcamalarının bölgesel dağılımına ilişkin kapsamlı verileri kamuoyu ile paylaştı. TÜİK’in yayımladığı rapora göre, Türkiye’de gerçekleşen toplam hanehalkı tüketim harcamalarının yüzde 24,9’u İstanbul (TR1) bölgesinde yoğunlaşırken, Ankara yüzde 8,3, İzmir ise yüzde 6,4 ile Türkiye’nin önemli harcama merkezleri arasında yer aldı.
2-12
Türkiye genelindeki hanehalkı tüketim harcamalarının neredeyse yüzde 25’i İstanbul’da gerçekleşti. Bu durum, kentin ülke ekonomisindeki lokomotif rolünü ve nüfus yoğunluğunu net biçimde ortaya koyuyor. Rapora göre; eğitim hizmetleri harcamalarının yüzde 37,8’i, konut ve kira harcamalarının yüzde 27,8’i, lokantalar ve konaklama hizmetleri harcamalarının yüzde 31,5’i, kişisel bakım harcamalarının ise yüzde 27,1’i İstanbul bölgesinde yapıldı.
3-12
TÜİK verilerinde, ikinci büyük tüketim bölgesi olarak yüzde 15 pay alan Ege (TR3) bölgesi öne çıkıyor. Bu bölge, alkollü içecekler, tütün ürünleri ve mobilya harcamalarında da önemli oranlara sahip. Akdeniz (TR6) bölgesi yüzde 12,1’lik pay ile üçüncü sırada yer aldı. Ankara (TR51) yüzde 8,3, İzmir (TR31) yüzde 6,4, Kocaeli ve çevresi ise yüzde 5,9 payla tüketimde üst sıralarda yer aldı.
4-12
Bölgesel harcamaların büyük çoğunluğunu konut ve kira kalemleri oluşturuyor. İstanbul ve İzmir gibi metropollerde konut ve kira harcamalarının toplam tüketim içindeki payı yüzde 27’ye yakınken, daha az gelişmiş bölgelerde bu oran yüzde 20’nin altına düşüyor. Örneğin Kuzeydoğu Anadolu bölgesi (TRA) konut-kira harcamalarında yüzde 20,1 ile en düşük payı ayıran bölge oldu.
5-12
Türkiye’de ulaştırma harcamalarının en yüksek olduğu bölge Batı Marmara (TR2) oldu. Bu bölge, motorlu taşıt alımları, akaryakıt, yolcu taşımacılığı ve araç bakım onarımında ülke genelinde en yüksek harcama payını verdi. Ulaştırma harcamalarının en düşük olduğu bölge ise yüzde 10,4 ile Güneydoğu Anadolu (TRC2) olarak kaydedildi.
6-12
Tüketim kalemleri içinde gıda ve alkolsüz içecek harcamaları payının en yüksek olduğu bölge yüzde 30,2 ile Ortadoğu Anadolu (TRB) olurken, İstanbul’da bu oran yüzde 15,9 ile en düşük seviyede gerçekleşti. Bu veriler, bölgesel gelir farklılıklarının ve yaşam standartlarının tüketim tercihlerine etkisini gözler önüne seriyor.
7-12
İkinci düzey bölge bazında bakıldığında, İstanbul (TR10) toplam hanehalkı tüketim harcamalarının yüzde 24,9’unu oluşturdu. Ankara (TR51) yüzde 8,3, İzmir (TR31) yüzde 6,4, Kocaeli-Sakarya-Düzce-Bolu-Yalova (TR42) ise yüzde 5,9 pay aldı. En düşük paylar ise yüzde 0,6 ile Kastamonu-Çankırı-Sinop (TR82) ve yüzde 0,7 ile Ağrı-Kars-Iğdır-Ardahan (TRA2) bölgelerinde görüldü.
8-12
Türkiye genelinde tüm bölgelerde hanehalkı harcamalarının üçte birini konut-kira, ulaştırma ve gıda-alkolsüz içecekler oluştururken, harcama kalemlerinin bölgesel dağılımı farklılıklar gösteriyor. Özellikle eğitim, sağlık ve kişisel bakım harcamalarında büyük şehirlerin payı belirgin şekilde öne çıkıyor.
9-12
TÜİK’in 2024 bölgesel hanehalkı tüketim harcaması raporu, Türkiye’de ekonomik faaliyetlerin, yaşam standartlarının ve tüketim eğilimlerinin bölgesel bazda nasıl şekillendiğine dair önemli veriler sunuyor. İstanbul başta olmak üzere büyük şehirlerin tüketimdeki ağırlığı ve bölgesel farklılıklar, planlama ve politika oluşturma süreçleri için kritik önemde.
10-12
TÜİK, hanehalkı tüketim harcamalarının yüzde 24,9'unun İstanbul'da gerçekleştiğini duyurdu
11-12



