Sanatın geleceği

EmirhanÜnal

Üniversite Öğrencisi

Sanat, toplumun yansımasıdır. Toplum o dönem boyunca ne hissediyorsa, düşünüyorsa, yaşıyorsa onu ölümsüzleştirmek ister ve bunu ifade eder. Bu ifade durumları, yıllar boyunca değişmiş ve çeşitlenmiştir. Tarihin ilk zamanlarında mağara duvarlarında yazı olarak başlayan sanat, zaman ilerledikçe ses vb. farklı türevlerle de kendini çeşitlendirmiş. Farklı sanat akımlarıyla sürekli olarak kendine yenilik katmış.

Geleceğin sanat tahayyüllerinde geçtiğimiz yıllarda inanılmaz bir manipülasyon hakimdi. NFT’ler… Pandemide insanların boş vaktinin artmasıyla birlikte aradaki boşluğu değerlendiren blokzincir dünyasında kuşkusuz en sansasyonel gündemlerden birisi NFT’ler idi. Özellikle ünlü isimlerle inanılmaz tanıtımlara imza atan NFT sektörünün piyasa değerlemeleri o kadar yükseldi ki herkes yatırım aracı olarak girmeye başladı. Geleceğin sanatı olarak lanse edilen bu görselleri günümüzde ne arayan var ne soran. Çünkü balon patladı.

Blokzincir yapılarına başlatılan soruşturmalar ilk olarak “coin”lere zarar verdikten sonra NFT’ler hakkında da inanılmaz haberler çıkmaya başladı. İddialara göre ünlüler tarafından çok yüksek meblağlara satın alma haberleri tamamen bir düzmeceden ibaretti. Küratörler tarafından bedavaya verilen NFT’ler, haberlerin de şişirmesiyle insanların gözlerini boyamıştı sadece. Haberlerin çıkmasıyla fiyatlar serbest düşüşe geçti ve geleceğin sanatı olarak nitelendirilen sektör tam anlamıyla çöktü. Peki, “sanatın geleceği” tam olarak nasıl karşımıza çıkacak?

Sanatın geleceği, kuşkusuz her alanda kendini gösteren yapay zekayla birlikte şekillenecek. Bunun örneklerini aramak için çok uzaklara gitmeye gerek yok. Her ne kadar kendisi uzaklarda olsa da ülkemizde, özellikle İstanbul’da, farklı projeleriyle ses getiren sanatçımız Refik Anadol, geleceğin sanatını şekillendiren isimlerden birisi. Gelin kendisinin yapay zekayla sanatı nasıl birleştirdiğine dair notlarına bir göz atalım.

Geleceğin sanatında insanla yapay zeka ayrılmaz bir bütün olacak. %51 oranında insan üstünlüğünün olacağı bu denklemde insanın en büyük görevi, hayal gücünün sınırlarını zorlamak. Bunun yanı sıra veri setlerini de belirleyecek olan insanoğlu. Refik Anadol, bu alanda yaptığı ilk çalışmalarda veri setini İstiklal Caddesi’nin gürültüsünden almış. Kaydedilen veri setlerini nasıl bir çıktı olarak almak istediği de insanoğlunun hayal gücüne bağlı. Bir heykel modellemesi olarak alan Refik Anadol, bir diğer eserinde ise görsel şöleni tercih etmiş. Bu eserde ise Türk sinemasının kült eserlerinden sahneler ve sesler alan Anadol, bunların nasıl harmanlanacağını makinelere anlatmış.

• Geleceğin sanatında insanla yapay zeka ayrılmaz bir bütün olacak. %51 oranında insan üstünlüğünün olacağı bu denklemde insanın en büyük görevi, hayal gücünün sınırlarını zorlamak.

Tüm bunların yanı sıra yapay zeka kimilerine göre insan sanatını komple yok edecek. 2022 yılında dünyanın en prestijli fotoğrafçılık ödüllerinden Sony Dünya Fotoğraf Ödülleri’nin kazananı, fotoğrafı Dall-E ile hazırladığını itiraf etti. Yapay zekanın da desteğiyle diğer yarışmacıların önüne geçen eser Geleceğin sanatında insanla yapay zeka ayrılmaz bir bütün olacak. %51 oranında insan üstünlüğünün olacağı bu denklemde insanın en büyük görevi, hayal gücünün sınırlarını zorlamak. sahibi ödülü geri teslim etti. Eserin bu kadar başarılı olmasından dolayı birçok kişi de yapay zekanın artık kendisinin bir sanatkar olduğunu ifade ediyor. Bunlara ek olarak yapay zekanın müzik konusunda da epey başarılı olduğu bir gerçek. Her sanatçının sesini taklit edebilen ve istenilen müziğin istenilen tonda çalınmasını sağlayabilen araçlar sayesinde yapay zekanın bu alanda fırtına estirmesi bekleniyor.

Geleceğin sanatında yapay zekanın yeri olacağı kesin. Fakat tanımına baktığımızda insanın duygu durumlarının dışa vurumu olarak ifade edilen sanat, insanoğlunun ürettiği bir araç sayesinde yapılabilir mi? Yapay zekanın ürettikleri sanat olarak ifade edilebilir mi? Yapay zeka, herhangi bir duygu durumunu hissedebilir mi? Tüm bu sorular cevap arar ve tartışmalar devam ederken yapay zeka, sanatın her alanında hızlı bir şekilde kendine pay almaya devam ediyor.