İngilizcede “candid” denilen doğal pozların ve anların esas alındığı bu fotoğrafçılık dalında amaç; izleyeni düşündürmek, bir öykü veya duygu durumu aktarmaktır. Kısacası sokak fotoğrafçılığının en önemli ilkesi, gerçek hayattan anlık bir kesit sunmaktır. Peki, doğru anları yakalamak kolay mıdır? Hayır. Çoğu sahne bir anda önünüzde belirip, bir anda kaybolur. Bazı zamanlarda ise doğru anı yakalamak için sabırla beklemeniz gerekir. Bu yazımızda sokak fotoğrafçılığında size yol gösterecek bazı ipuçlarını paylaştık.

Sokak Fotoğrafları İçin En İyi Mekânlar

Çarşı ve Pazarlar: İlginç anları yakalayabileceğiniz alanlardandır. Satılan ürünlerin renkleri, sunum şekli ve satıcıların mimikleri doğal fotoğraflar elde etmenizi sağlar.

Grafitiler / Reklam Panoları / Renkli Duvarlar: Büyük reklam panolarını, renkli duvarları ya da grafitileri fon olarak kullanarak sahneyi önünden geçen bir insan figürüyle tamamladığınızda, mesaj veren fotoğraflar çekebilirsiniz.

Meydanlar: Meydanlar, insan kalabalığının yoğun olduğu alanlardır. Bekleyen, işleriyle uğraşan, koşuşturan hatta sanatlarını icra eden birçok insana rastlarsınız. Meydanlarda duyguların en iyi yansıtıldığı kareleri yakalayabilirsiniz.

Köprüler: Hem köprü üzerinden hem de köprü altından farklı açılar yakalayabilir, yürüyen ya da uzaklara dalıp giden insanların ruh hallerini yansıtabilirsiniz.

Alt Geçitler / Merdivenler: Dışarıdan sızan gün ışığı ile alt geçidin kasvetli görünümü arasında kontrast bir etki yaratmak için insan silüetlerine ve gölgelerine odaklanabilirsiniz. Ayrıca alt geçitlere inen merdivenlerin simetrik yapısı, sahnenizde tamamlayıcı unsur olarak değerlendirilebilir.

Parklar: Yaz aylarında renklenen parklar, sonbahar ve kış aylarında tamamen farklı bir atmosfere bürünür. İnsanların zihinlerini boşaltmak için ziyaret ettiği mekanlardandır. Banklarda dinlenen, yürüyüş yapan, köpeğini gezdiren farklı karakterlere rastlayabilirsiniz.

Festivaller: Eğlenceli kareler elde edebileceğiniz sahneler arıyorsanız, cevabı festival alanlarıdır. İlginç kostümlerle gösteri yapan birçok sanatçı size ilham verecektir.

Toplu Ulaşım Alanları: Bu alanlarda her kesimden insana rastlamanız mümkün. Toplu ulaşım araçlarından bakan, camlı veya reklam panolu duraklarda bekleyen, telaş içinde olan birçok insan profiliyle karşılaşmanız mümkün. Tarihi tren garlarını da listenize dâhil edebilirsiniz. Limanlar / İskeleler : Liman ve iskelelerin olduğu bir şehirde yaşıyorsanız, sessizce dolaşan insanlardan hatta denizcilerden oluşan ilginç kompozisyonlar elde edebilirsiniz. Hem de dört mevsim.

İnşaat Alanları: Makine ve işçi kompozisyonları sıkça kullanılan sahnelerdendir. Bu tür alanlarda ilginç mimari yapıları da dâhil edebilir, insanlarla birlikte yapıların heybetli duruşuna odaklanabilirsiniz.

Mağaza Camları: Metropol şehir yaşamını en iyi anlatan objelerin başında mağaza camlarının arkasında sergilenen pahalı ve şık kıyafetler geliyor. Bu tür mağazaların önünden geçen veya duran önünde duran ilginç karakterlere rastlayabilirsiniz.

Tarihi Hanlar, Yapılar ve Sokaklar: Geçmişi ve geleceği bir arada gösterebileceğiniz alternatifler için tarihi alanları düşünebilirsiniz. Mimari yapıların tarihe ışık tutan tasarımları, Arnavut kaldırımlı dar sokaklar, geçmişin izlerini taşıyan hanlar değerlendirebileceğiniz en iyi mekanlardandır.

• Marangozluk, demircilik, kuyumculuk, terzilik gibi mesleklerle uğraşan ustalar nazik davrandığınız sürece sizi kırmayacak ve çekim yapmanıza izin vereceklerdir.

Sokak fotoğraflarında kullanabileceğiniz çekim teknikleri uzun pozlama:

Günümüzde birçok telefonun “uzun pozlama” ayarıyla çekim yapılabiliyor. Olmayanlar için bu imkânı sunan uygulamalar mevcut. Uzun pozlama tekniği ile fotoğraflarınıza devamlılık hissi kazandırabilir, hareket eden insanları bulanık çıkararak, istediğiniz noktaya vurgu yapabilirsiniz. Sığ Alan Derinliği: Portre veya makro gibi çekim modları; belli bir noktanın net, diğer bölgelerin flu çıkmasını sağlar. Arka plan kirli görünüyorsa veya göz yoracak kadar kalabalıksa, bir insana veya nesneye bu şekilde yaklaşabilirsiniz. Boşluk Kuralı: Boşluk kuralı, fotoğrafçılıkta sıkça kullanılan bir kompozisyon tekniğidir. Bu teknikte hareket eden insan veya nesnelerin hareket ettiği yöne daha fazla boşluk vererek, hikâyenin devamlılığını sağlayabilirsiniz.

Doğal Çerçeveler: Kapılar, pencereler, antik kemerler veya ağaç dalları gibi nesnelerle fotoğraflarınızın kenarlarını doldurabilir, derinlik hissi oluşturabilirsiniz.

• Yansımalar: Su birikintileri, camlar ya da otomobil aynaları yansıma alabileceğiniz noktalardır. Fotoğraflarında paralel dünya etkisi yaratmak isteyenler için ideal bir yöntem.

Çizgiler ve Desenler: Trafik işaretleri, yapılardaki geometrik formlar, çizgiler ya da desenler gözden kaçan detaylardır. Sokak fotoğrafçılığında bu detaylar hem formlarıyla, hem de renkleriyle tamamlayıcı olarak değerlendirilebilir

Düzenleme: Sokak fotoğraflarında siyah-beyaz filtreler çok kullanılır ancak bilinen telefon uygulamalarının renkli hazır filtrelerini de denemenizi tavsiye ederiz. Retro ve eskitme tarzındaki filtrelerin renkleri bazı sahnelere yakışabilir. Bunun dışında fotoğrafınızda kadraj yamukluğu varsa mutlaka düzeltin ve silinmesi gereken detayları silmeyi unutmayın.

Sokak fotoğrafçılığında etik kurallar ve yasalar

• Sokaktaki insanları fotoğraflarken empati ve saygı ana ilkeniz olmalıdır. Bazı insanlar fotoğraflarının çekilmesini istemeyecektir. “Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’na (KVKK)” göre halka açık alanda fotoğrafı çekilecek kişinin yüzü belirgin olacaksa, rızasının alınması gerekiyor. Bu nedenle sokak portrelerinde sokak sanatçıları, festival görevlileri, işçiler veya zanaatkârlar gibi profilleri hedeflemeniz daha uygun olacaktır.

Ya da insanların yüzü çok belirgin olmayacak şekilde bir kompozisyon oluşturmanızda fayda var. Harika fotoğraflar çekip çekmediğiniz konusunda endişelenmemeye çalışın. Bol pratikle giderek ustalaşacaksınız.

Samet Güler & Serap Caymaz / Fotoğrafçı