7 sorudaTüketici hakem heyeti
İnternet üzerinden alışveriş yapmayanımız nerdeyse yok gibi. Haliyle birçok farklı yerden satın alınan ürünler bazen farklı sorunları da ortaya çıkarıyor. Zamanında kargolama yapmama, sahte ya da yanlış ürün gönderme, iade işlemlerinde para ödemesi yapılmaması gibi çeşitli sorunlar tüketicinin online alışverişe güvenini sarsıyor. Tüm bu anlaşmazlıklar sonunda çözümü şikâyet sitelerine yazmakta bulan kullanıcılar yine de sorununa resmi bir çözüm bulamıyor. Tüketici Hakem heyetiyse bu çözümsüzlüklere resmi olarak çözüm getiren bir kurum.
1- Tüketici Hakem Heyeti ne zaman kuruldu görevi nedir?
Tüketici hakem heyetleri, 2014 yılında 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanuna göre kuruldu. Tüketicinin mağdur olduğu durumlarda, satıcıyla arasında doğabilecek sorunlara çözüm bulmak amacıyla başvurabileceği bir heyet. Başkanlığı illerde ticaret il müdürü, ilçelerde kaymakam veya görevlendireceği bir memur tarafından yürütülür. Hakem heyetlerinin diğer üyeleri belediye, baro, tacir/esnaf ve tüketici örgütü temsilcilerinden meydana gelir.
2- Hangi tür durumlarda bu kuruma başvurulmalı?
Diyelim bir ürün aldınız. Bu ürünün internet üzerinden satın alınması şart değil. Ve satıcıyla aranızda ürün ya da satış sonrası birtakım sorunlar yaşandı. Bunun resmi anlamda çözümü için başvuracağınız merci Tüketici Hakem Heyeti. Tabi bu başvuruların da bir fiyat aralığı var.
Mesela bu sene, büyükşehir belediyesi statüsünde olmayan iller için, 11 bin 330 Türk Lirası’nın altında bulunan uyuşmazlıklarda il tüketici hakem heyetlerine, büyükşehir belediyesi statüsünde bulunan illerde, 7 bin 550 Türk Lirası ile 11 bin 330 Türk Lirası arasındaki uyuşmazlıklarda il tüketici hakem heyetlerine başvurulması gerekiyor. Değeri 7 bin 550 Türk Lirası’nın altında bulunan uyuşmazlıklar için ilçe tüketici hakem heyetlerine dilekçe verilmesi lazım. Eğer online başvuru yapıyorsanız bunların hepsini sistem sizin için otomatik olarak ayarlıyor.
3- Başvuru nasıl yapılıyor ne gerekiyor?
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın bir sene önce Tüketici Hakem Heyetleri Yönetmeliğinde yaptığı değişiklik sonrası avukatlar aracılığıyla yapılan başvurular artık, bireysel olarak e-devlet üzerinden gerçekleştirilebiliyor. Uygulama üzerinden “Tüketici Şikâyeti Uygulaması” bölümünden “Tüketici Şikâyeti Başvuruları” başlığı altından yönlendiriliyorsunuz. Bu başvuru şeklinin bizzat başvurmakla arasında fark bulunmuyor. Bilgileriniz e-devlet üzerinden alındığı için herhangi bir belgeye ihtiyaç duyulmadan şikayetinizi iletebiliyorsunuz.
4- Şikâyet başvurusu yapıldıktan sonraki süreç nasıl işliyor?
Yapılan başvuru, ilgili tarafa bildirilir ve 30 gün içerisinde savunma yapması beklenir. Gerekli görülürse taraflar ve bilirkişi dinlenebilir. Yine gerekli görülürse, uyuşmazlıkla ilgili her türlü bilgi ve belgeyi taraflardan isteyebilir. Savunmayla birlikte şikâyet, dosyalaştırılarak heyet gündemine alınır. Hakem heyeti her 15 günde bir toplanıp, gündemlerinde olan tüketici başvurularını görüşerek karara bağlar. Çıkan karar her iki tarafa tebliğ edilir.
5- Başvuru sonrası taraflar uzlaşırsa nasıl bir yol izlenmelidir?
Başvuruya konu uyuşmazlığın, tüketici hakem heyeti tarafından karar verilene kadar çözümlenmesi halinde, söz konusu durumun ispatına yönelik bilgi ve belgelerin tüketici hakem heyetine iletilmesi gerekiyor.
6- Tüketici hakem heyetlerinin kararlarına karşı itiraz edilebilir mi?
Tüketici hakem heyeti kararının taraflara haber edilmesinden sonra 15 gün içinde heyetinin bulunduğu yerdeki tüketici mahkemesine itiraz edilebiliyor. Tüketici Mahkemesi olmayan bölgelerde ise Asliye Hukuk Mahkemeleri, bu işle görevli bulunuyor. Tüketici Hakem Heyetlerinin kararı nihaidir ve her firma bu kararı uygulamakla yükümlüdür.
- Tüketici hakem heyeti kararlarına karşı yapılan itiraz üzerine tüketici mahkemesinin vereceği karar kesindir. Tüketici hakem heyetinin kararları tarafları bağlayıcı niteliktedir. Eğer verilen karar yerine getirilmezse İcra ve İflâs Kanununun ilamların yerine getirilmesi hakkındaki hükümler uygulanır. Kararla birlikte ilamlı icra takibi yapılabilir.
7- Heyetin kararına uyulmazsa ne olur?
Verilen kararlar, tarafları bağlayıcı niteliktedir. Eğer karar yerine getirilmezse, 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu kapsamında kararın uygulanmasına yönelik işlemler için ilgili icra dairesine başvurulabilir.