Bireysel Emeklilik Sistemi
Bireysel Emeklilik Sistemi yani kısaca BES, kişilerin çalıştıkları dönem boyunca tasarruf yapmalarını amaçlayan bir yatırım sistemi. 4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu uyarınca uygulanan bu sistem, 2019 yılında Türkiye ekonomisine büyük bir katkı sağladı. Sistem içerisinde bulunanların biriktirdiği para ile sistemin büyüklüğü her geçen gün daha da artıyor.
BES nedir?
Açılımı, Bireysel emeklilik sistemi olan BES, bireylerin emeklilik dönemlerinde refah seviyelerinin düşmemesini hedefliyor. Yaklaşık 2003 yılından beri ülkemizde uygulanan bu sistem ile kişiler tarafından emeklilik dönemlerinde azalacak gelirlerini destekleyici bir yatırım/tasarruf aracı olarak kullanılıyor.
Faydaları neler?
Belirli bir süre bu sistemde kalan katılımcılara, sistem içinde kaldığı süre oranında devlet tarafından belirli bir katkı veriliyor. Otomatik BES’in yanı sıra gönüllü BES’lerle kişisel olarak yatırım yapmak da mümkün. Aynı zamanda sözleşme süresince ödenen paralar ülke ekonomisine de katkı sağlıyor.
Kaç tür BES var?
Bireysel Emeklilik Sistemi’ne yatırılan katkı payları katılımcıların tercih ettiği emeklilik yatırım fonlarında değerlendirilmektedir. Bu fonlar türlerine göre; hisse senedi, sabit getirili menkul kıymetler, kıymetli madenler vb. içeriyor. Öte yandan firmalar kullanıcılara faizli ve faizsiz olmak üzere iki tür fon seçme hakkı sunuyor.
Otomatik BES dışında başka BES hesabı kullanılabilir mi?
Zorunlu BES dışında faizli ya da faizsiz, Dolar, Euro ve altın türünden istediğiniz yatırım ücretiyle başka bir hesap açmanız söz konusu.
Ülke ekonomisine nasıl katkı sağlar?
Takasbank güvencesinde olan BES’ler bu platformun oluşturduğu teminat nedeniyle piyasalara bir güven veriyor. Bu da piyasanın daha güvenilir olmasını ve yatırımcının ülkeye güvenerek yatırım yapmasını sağlıyor. Aynı zamanda biriken bu paralar nakit akışını da desteklediği için ülke ekonomisine katkı sağlamış oluyor.
BES denetleniyor mu? Denetlemeyi hangi kurumlar yapıyor?
Şeffaflığın ve güvenliğin sağlanması amacıyla Hazine ve Maliye Bakanlığı, Sermaye Piyasası Kurulu, Emeklilik Gözetim Merkezi, Takasbank ve bağımsız denetim şirketlerinin denetim ve kontrolü altında bulunuyor.
Sistemin büyüklüğü ne kadar?
2019 itibariyle katılımcıların fon tutarı, devlet katkısı fon tutarı ve otomatik katılımla sisteme katılanların biriktirdiği toplam miktar 127 milyar 340,4 milyon lira olarak hesaplandı.