İzinsiz Suriyeli çalıştırılmayacak
Sosyal güvenlık kurumu’na (sgk) temmuz ayındakı sayımızda yönelttığımız soruya ılışkın atılan adım hem bızı hem de zor şartlar altında çalışan mültecı kardeşlerımızı sevındırdı. İnsanlık dışı çalışma sartlarıyla surıyelı çalışanlarına ezıyet eden işverenler, 1 Kasım’dan sonra kölelık düzenlerını sürdüremeyecek. SGK bu işverenlerın sıkı takıpçısı olacak.
Ülkesindeki iç savaştan kaçan Suriyeliler güvenli liman olarak Türkiye’ye sığındı. Geçici koruma kapsamında 6 milyon Suriyeli’ye ev sahipliği yapan ülkemiz 2 milyona yakınına yasal ya da geçici ikamet izni verdi. Türkiye’nin farklı illerinde bulunan ve çalışma hayatına katkı sağlayan binlerce Suriyelinin çalışma izni ise ne yazık ki yok. Her ne kadar Suriyelilere verilen geçici koruma statüsü çalışmalarına imkân sağlamasa da ikâmetlerinin bulunduğu il için çalışma izni almaları mümkün. Çalışma izninin olmamasının yanı sıra insanî şartlarda da çalıştırılmıyorlar. Mesai saatleri uzun ve belirsiz olan Suriyelilerin aldıkları maaşlar da farklılık gösteriyor.
Kimisi normal çalışanların yarısı maaş alırken kimisi haftalarca zor şartlarda çalıştırılıp parası dahi ödenmeden işten çıkarılıyor.
SGK’YA SORMUŞTUK
Gerçek Hayat dergisi olarak 8 Temmuz 2019 tarihli 976. sayımızda Suriyelilerin SGK’sız çalıştırılmasına ilişkin Sosyal Güvenlik Kurumu’na bir soru yöneltmiştik. “Gerçek Hayat olarak İstanbul’da görüştüğümüz özellikle hizmet sektöründe çalışan pek çok Suriyeli, sabah 08:00 ile gece 21:00 veya 22:00 saatleri arasında çalıştıklarını, maaşlarının Türk Vatandaşlarının yarısı kadar olduğunu, sigortalarının olmadığını, haftalık, aylık ya da yıllık izinlerinin bulunmadığını beyan etmektedirler. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK)’na soruyoruz. Bazı Suriyelilere reva görülen ve millete yakışmayan, haksız, gayri insanî ve gayri ahlâkî muamele hakkında bilginiz var mıdır? Bu hususta bir çare üretmeyi düşünmekte misiniz? Bu köşede yayınlanmak üzere cevabınızı bekliyoruz” dediğimiz haberimiz için sonunda harekete geçildi. İçişleri Bakanlığı ve Aile Çalışma Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın birlikte yürüttüğü çalışma sonucu SGK, 1 Kasım’dan itibaren ikametgâh belgesi, çalışma izni ve sigortası olmadan yabancı işçi çalıştıran işverenlere çok ağır yaptırımlar uygulayacak.
BEDELİ AĞIR OLACAK
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, mülteci konumunda olup çalışma izni olmayan kişileri çalıştıran işverenlere seslenerek, “İş adamlarımız beni hiç yanlış anlamasın, ama bugün yaptıkları ne insanlığa ne Müslümanlığa ne de medeniyet değerlerimize uyuyor. 600 liraya, 700 liraya, 800 liraya, bin liraya göçmen çalıştırıyorlar. Burada söylüyorum. Kazandıkları paradan bir rahmet bekliyorlarsa da yanılıyorlar. Hiç kusura bakmasınlar, vatan millet edebiyatı da yapmasınlar. Kölelik bizim medeniyetimizde ve anlayışımızda söz konusu değildir. 31 Ekim’den sonra sakın kölelik düzenine esir olmayın. Bedelini ağır ödersiniz” dedi.
31 Ekim’den sonra çalışma izni olmayan geçici koruma statüsündeki yabancıları çalıştıran işverenleri bekleyenlerse şunlar: SGK tarafından 1 Kasım itibariyle yabancının çalışma izninin olup olmadığına bakılacak. İkamet ettiği şehirde çalışması gereken Suriyeli’nin hem çalışma izini hem de sigortasına bakılacak. İşveren çalıştırma iznine başvurduktan sonra izin çıkana kadar işçiyi çalıştıramayacak. İzin çıktıktan 30 gün içinde de çalışanın girişinin yapılması gerekiyor.
Bir iş yeri için çıkarılan izinle işçi başka bir yerde çalıştırılamayacak. Eğer koşullar sağlanmazsa işverene para cezası verilecek. Bunun yanı sıra teşviklerinin kesilmesi de mümkün olacak.