Putin’in adım adım İdlib oyunu
S-400 hava savunma sistemi alımıyla başlayan yakınlaşma, Türkiye’nin Esed’i yola getireceği konusunda Rusya’ya güvenmesi ile zirve yaptı. 2017’de Astana’da, 2019’da ise Soçi’de Rusya ile masaya oturan Türkiye, en azından İdlib bölgesinde insanî krizin bitirilmesi için yeni müttefikine açık çek verdi. 22 Ekim 2019’da imzalanan Soçi mutabakatı sonrası Rusya, önce Türkiye’yi ABD’nin de soktuğu delikten tekrar sokarak ‘ortak devriye’ tuzağına çekti, ardından da ‘gözlem noktaları’ taktiğiyle bulunduğu yerde pasifize etti.
Soçi mutabakatından günler sonra, rejim birlikleri Türkiye’nin gözlem noktalarına saldırıya başladı. 25 Aralık’ta İdlib’in güneydeki Morik ve Surman’daki iki askeri gözlem noktasını çevreledi. Rusya’nın hava saldırısı desteğiyle İdlib bölgesinde ilerlemeye devam eden rejim birlikleri, gözlem noktalarımızı birer birer geride bırakarak önemli kasabalara doğru ilerlemeye devam etti. Bu sırada gözlem noktalarındaki Türk askerleriyle çatışmaya girmemek Esed askerlerine verilen en önemli ezberdi.
TARİHİN EN BÜYÜK SEVKİYATI
Rusya’nın bölgede ihanete zemin hazırladığını gören Türkiye, bu süreçte Büyük bir askeri sevkiyat ve yığınağa imza attı. İdlib bölgesine 10 binden fazla asker, binlerce askeri araç, füze ve topçu bataryaları gönderildi. Bazı uzmanlar, yapılan tahkimatın Kıbrıs harekâtından bu yana yapılan en büyük hatta belki onu da geride bırakacak çapta bir hazırlık olduğunu söyledi.
İPLER 3 ŞUBAT’TA KOPTU
Yaşanan gerilim, 2 Şubat’ı 3 Şubat’a bağlayan gece Rusya ve rejimin Serakib’de 7’si asker 8 Türk’ü şehid ettiği saldırıya kadar aşama aşama tırmandı:
29 Ocak: Rusya destekli Esad askerleri, tüm diplomatik anlaşmaları hiçe sayarak İdlib’in en büyük ilçesi Maarratünnuman’ı ele geçirdi.
30 Ocak: Bu kez İranlı teröristlerin de destek verdiği saldırılarda, İdlib’in güneydoğusunda 6 yerleşimi daha ele geçirildi. Rusya’nın da hava bombardımanıyla destek verdiği saldırılarda 20’den fazla sivil hayatını kaybetti.
30 Ocak: Milli Güvenlik Kurulu, Rusya ve Esed’in saldırganlığına karşı bir bildiri yayımladı. MGK bildirisinde, İdlib başta olmak üzere Suriye’nin çeşitli bölgelerinde teröre karşı ilave tedbirlerin alınması kararlılığı vurgulandı. Açıklamadan sonra bölgeye sevkiyatlar hızlandı.
2 Şubat: TSK, tank, çok namlulu roketatar, ZPT ve top bataryalarından oluşan yaklaşık 80-85 araçlık konvoyu İdlib’in güneydoğusunda Serakib ilçesine gönderdi.
3 Şubat: 2 Şubat’ı 3 Şubat’a bağlayan gece İdlib’den Serakib kasabasına doğru yola çıkan konvoyumuz, Rus ve Esed rejimi tarafından vuruldu. Saldırıda 7 asker ve bir sivil şehit oldu.
SERAKİB DÜŞTÜ
5 Şubat: Cumhurbaşkanı Erdoğan, 3 Şubat’taki saldırının ardından Grup Toplantısında konuştu. “Önceki gün askerlerimize yapılan saldırı Türkiye açısından Suriye’de yeni bir dönemin miladıdır” diyen Erdoğan, rejime bağlı birliklerin Şubat ayı içerisinde gözlem noktalarının gerisine çekilmemesi halinde Türkiye’nin bu işi bizzat kendisinin yapmak zorunda kalacağını söyledi.
7 Şubat: Rejim güçleri M4 ve M5 karayollarının kesiştiği, bölgenin en stratejik yerleşimi Serakib’de kontrolü ele geçirdi. Bu olay, son aylarda Suriye savaşındaki en stratejik kayıp ve 27 Şubat’ta yaşanan hain saldırıya giden yolda dönüm noktası oldu.
10 Şubat: Taftanaz’daki Türk üssüne, rejim güçleri tarafından yapılan saldırıda 5 askerimiz şehit oldu.
15 Şubat: Cumhurbaşkanı Erdoğan, rejimi ve Rusya’yı bir kez daha uyararak “Şu anda Suriye’de en aciliyet kesbeden yer olan İdlib’deki çözüm, rejimin saldırganlığının bir an önce durdurulması ve daha önce varılan anlaşmalardaki sınırlara çekilmesidir. Aksi takdirde şubat ayı bitmeden biz bu işi yapacağız. Bunu dostlarımızın desteğiyle gerçekleştirebilirsek memnuniyet duyarız. Yok bu işi zor yoldan yapmamız gerekiyorsa biz ona da varız” dedi.
HALEP TAMAMEN REJİMİN ELİNDE
16 Şubat: Rusya’nın havadan, İran destekli grupların ise karadan saldırılar düzenlediği Halep’te Esed rejimi kontrolü ele geçirdi. Rejimin saldırıları sonucu bölgedeki muhalif gruplar tamamen çekildi.
17 Şubat: Birleşmiş Milletler, Suriye’de devam eden iç savaş nedeniyle yaklaşık 900 bin kişinin yerinden edildiği ve 21’inci yüzyılın en büyük insani felaketinin yaşandığı İdlib için ateşkes çağrısı yaptı. Rus haber ajansı TASS ise, NATO’nun, Türkiye’nin Suriye’nin kuzeybatısında bir askeri operasyon başlatması durumunda Ankara’ya askeri destek vermeyeceğini öne sürdü.
RUSYA LİBYA’DA DA VURUYOR
18 Şubat: Türk ve Rus heyetleri Ankara’da buluştu. Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, İdlib bölgesindeki gerginlikle ilgili yürütülen müzakerelerde Ankara’yı tatmin edecek bir sonuç çıkmadığını söyledi.
Aynı gün, Rusya destekli terörist Hafter, Trablus limanına füzeyle saldırdı. Saldırıda 2 MİT personeli şehit oldu.
20 Şubat: Türkiye, ABD’den 2 adet patriot hava savunma sistemi istedi. Uzmanlar, ABD’nin talebe olumsuz cevap verdiğini açıkladı. Bu sırada İdlib’e yapılan askeri sevkiyat sırasında Esed rejiminin düzenlediği hava saldırısında 2 asker şehit oldu, 5 asker yaralandı.
24 Şubat: Şam rejimine askeri-teknik ve silah yardımında bulunan Rusya, bu kez Şam rejimine büyük kalibreli toplar gönderdi. Rus 152 mm Msta-B obüsleri, İdlib yakınlarında kritik noktalara yerleştirildi.
HEYETLER GÖRÜŞÜRKEN RUSLAR SALDIRDI
25 Şubat: Rusya Savunma Bakanlığı, Esed rejiminin 3 Şubat’ta Türk askerlerine saldırmasının ardında duran Türkiye ile Rusya’nın Suriye’nin kuzeyinde gerçekleştirdiği ortak devriyelere yeniden başladığını duyurdu.
26 Şubat: Ankara’ya gelen Rus heyet, Dışişleri Bakanlığı’nda Türk heyetiyle görüştü. İki heyet görüştüğü sırada, Rusya destekli Esed güçleri İdlib bölgesindeki askerlerimize hava saldırısı düzenledi. Saldırıda 2 asker şehit oldu.
27 Şubat: Akşam saatlerinde sosyal medyada İdlib bölgesinde çok sayıda şehidimiz olduğuna dair haberler dolaşmaya başladı. Resmi açıklama da, saatler sonra Hatay Valisi’nden geldi. Rusya ve Esed rejiminin hava saldırısında 33 askerimiz şehit oldu.