Rus donanması robotlara yenildi: Gemi katili Magura-V5
Modern deniz savaşının en çarpıcı örnekleri Karadeniz'de yaşanıyor. Kendine âit bir donanması olmayan Ukrayna, kamikaze insansız deniz araçları sayesinde Rus filosunu neredeyse tamamen devre dışı bıraktı. 1000 kilometre uzaktan yönetilen 250 bin dolarlık Magura-V5 tipi KİDA'lar, 500 milyon dolarlık savaş gemisini batırırken dünyaya görüntü bile servis ediyor.
Donanması olmayan Ukrayna, savaşta 2 yılı aşkın süre boyunca Rus filolarını Karadeniz'den hemen hemen sildi. Rus Deniz Kuvvetleri'nin amiral gemisi Moskova krüvazörünün seyir füzesiyle batırılmasının ardından su üstünde şenlik ateşi devam etti: Ukraynalılar Rusya'ya ait 6 çıkarma gemisi, bir tedarik gemisi, birkaç devriye botu, 2 korvet ve bir denizaltıyı ya batırdı yahut kullanılamaz hâle getirdi.
Kiev güçleri açısından muazzam düzeydeki bu başarı günümüz çatışmalarında ortaya çıkan yeni araçlar sayesinde oldu. İngiliz Storm Shadow ile Fransız ikizi Scalp seyir füzeleri genellikle limanda bekleyen gemileri hedeflerken, Karadeniz açıklarındaki Rus platformları ise modern deniz savaşının yeni aktörleri olan kamikaze insansız deniz araçları (KİDA) kullanılarak tahrip edildi. 500 milyon dolarlık bir gemiyi batırmak için artık her biri 250 bin dolara mâl olan birkaç tane KİDA yeterli olabiliyor. Yani 1 milyon dolarlık maliyetle üretilmiş 4 adet KİDA, kendisinden 500 kat daha pahalı gemileri birer batığa dönüştürüyor.
Rus gemilerinin katili: Magura-V5
1,5 yılı aşkın süredir KİDA üretimine yoğunlaşan Ukrayna savunma sanayii irili ufaklı deniz araçlarına geçtiğimiz yıl Sea Baby adlı KİDA'yı eklemiş, bununla Kırım Köprüsü'ne saldırılar gerçekleştirmişti. Listeye daha sonra Magura-V5 adlı KİDA dâhil oldu. Ukraynalılar bu aracın ilk tanıtımını 2023 Temmuz'unda İstanbul'daki IDEF fuarında yaptı. Fuarı takip eden günler gösterdi ki daha yeni tanıtımı yapılmış Magura-V5'ler aylardır Karadeniz'de operasyon halindeydi ve Rus gemisi avlıyordu.
Magura'nın ilk kurbanı, istihbarat korveti olarak kullanılan Ivan Khurs oldu. Gemi 24 Mayıs 2023 günü İstanbul Boğazı'nın 140 kilometre kuzeydoğusunda seyir halindeyken 3 adet KİDA tarafından saldırıya uğrayıp hasar aldı.
Magura-V5 uzun süren bir sessizliğin ardından 1 Şubat 2024 gecesi ortaya çıktı ve Rus füze korveti Ivanovets'i 40 mürettebatıyla birlikte Karadeniz sularına gömdü. Saldırıda 6 adet KİDA kullanıldı.
Ukrayna'ya ait insansız deniz araçlarının bir sonraki hedefi 14 Şubat'ta çıkarma gemisi Sezar Kunikov oldu. 112,5 metrelik gemi birkaç Magura'nın hücumu karşısında çaresiz kaldı ve 87 mürettebatıyla birlikte sulara gömüldü. Türk halkı o gemiyi, Aralık 2015'teki Boğaz geçişi sırasında güvertede hava savunma füzesiyle atış pozisyonu almış Rus askerinin görüntüsüyle tanımıştı.
Ölümcül saldırılarıyla artık tüm dünyanın tandığı Magura'nın son kurbanı bir devriye gemisiydi. Kerç Boğazı çevresinde seyir halindeyken Sergey Kotov'u çembere alan KİDA'lar, kurbanına kaçma fırsatı tanımadı. Büyük patlamalar sonrası suya gömülen bu geminin son anları da diğerlerinde olduğu gibi saniye saniye kaydedildi ve yayınlandı.
Gemilerde bulunan otomatik silahların robotlar karşısındaki çaresizliğini tüm dünya izledi. Rusya, yoğun saldırılardan ötürü Kırım'daki deniz filosunu önce doğudaki Novorossiysk Limanı'na götürdü, daha sonra Abhazya'da yeni kurulmakta olan bir limana taşımak zorunda kaldı.
Bunun için rahat bir koltuk lazım
Magura-V5'ler, operasyon sırasında Kiev'de bir binanın korunaklı odalarından birinde mevzilenmiş istihbaratçılar tarafından yönetiliyor. Hedefe çarpana dek tüm serüvenini uydu bağlantısı sayesinde merkeze aktaran bu araçlar, neredeyse 1000 kilometre uzaktan komut alıyor.
Hırçın dalgaların arasında radarlar tarafından genellikle son anda fark edilen KİDA'lar, modern bir otomatik top ve hedefleme sistemine sahip olmayan gemileri çok kolay avlayabiliyor.
5.5 metre uzunluğa, 1.5 metre genişliğe sahip Magura-V5, 300 kilogramı aşkın patlayıcı taşıyor. Toplamda 1 tonluk ağırlığıyla 800 km menzildeki noktaya ulaşabiliyor. Ekonomik seyir hızı 41 km/saat olan bu araç, süratli manevra ve kaçış gerektiğinde saatte yaklaşık 80 km hız yapabiliyor.
Magura-V5, Rus donanmasını Karadeniz'den silen araçlardan biri olarak aynı zamanda Ukrayna'ya deniz yollarını da açtı. Kargo gemileri yaklaşık 8 aydır Rusya'nın iznine tâbî olmaksızın Ukrayna tahılını dünyaya ulaştırıyor.
Kiev basını, modern savaşın bu yeni aktörlerini kullananlar hakkında şunu yazıyor:
"Magura-V5 operatörleri Kiev'deki istihbarat müdürlüğü binasında oturuyorlar. Görevin başarısını belirleyen en önemli faktör şüphesiz rahat birer koltuktur."
- F-16 Murad: Mühendisler bunu yapmak için 10 yıldır gece gündüz çalıştı
- Mühendislerin 10 yıldan fazla süre uğraş verdiği projelerden biri daha başarıyla noktalandı. Millî AESA Uçak Burun Radarı MURAD, Özgür Projesi kapsamında tepeden tırnağa yerlileştirilmiş F-16 ile göreve çıktı. Bu, Türk havacılığı için tarihi bir gelişmedir. Aktif taramalı faz dizinli 'AESA' radarı, bağlı bulunduğu uçağın düşman hedeflerini çok uzaklardan görüp takip etmesini sağlıyor.
- Otomatik hedef tanıma, çoklu hedef takibi, yer haritalama, otomatik irtifa belirleme, mesafe ölçümü, bulut altı görüntüleme, geniş bant radar spektrum izleme, yüksek güçlü karıştırma ve mühimmata etkin güdüm kazandırma gibi son derece sofistike özelliklere sahip MURAD, sadece günümüz hava araçlarına değil geleceğin uçaklarına da yol gösterecek.
- AESA MURAD'ın F-16 ile uçuş testlerine başlaması, Türk Hava Kuvvetleri envanterindeki Blok-30, 40, 50/52'lerin Blok-72 Viper seviyesine çıkarılabilmesi yolunda Türkiye'nin önünde artık hiçbir engel kalmadığı anlamına geliyor. MURAD, F-16 ile birlikte AKINCI TİHA'nın burnuna da takıldı. Bu radarı çok yakında KIZILELMA, HÜRJET, ANKA-3 ve nihai aşamada KAAN'da göreceğiz.
- ASELSAN ve Bilkent Üniversitesi ortaklığında kurulmuş AB Mikronano Laboravutarında üretilen çipler, MURAD AESA'yı Amerikan muadillerinden bile daha üst bir noktaya taşıdı. Millî AESA radarının F-22 savaş uçaklarında kullanılan AN/APG-77 tipi radardan iki kat daha fazla gönderme-alma kapasitesine sahip olduğu belirtiliyor. Daha uzun menzilde daha çok hedefi aynı anda takip eden galyum nitrür (GaN) tabanlı MURAD, elektronik saldırılara karşı daha dirençli durumda.
- MURAD'la birlikte insansız hava araçları, hava-hava muharebe yeteneği kazandı. SUNGUR, GÖKDOĞAN, BOZDOĞAN ve GÖKHAN füzelerinin AKINCI, KIZILELMA ve ANKA-3'ten düşmana doğru ateşlenebilmesi MURAD'la mümkün olacak. Millî radarın menzil kapasitesine dair açık kaynaklarda bir bilgi yok. Ancak GaN tabanlı çiplerle yapılmış MURAD'ın, 1 metrekarelik silueti 250 kilometreden tespit edebilen Amerikan F-22 radarından daha iyi olduğunu söyleyelim. AESA radar teknolojisine sahip ülke sayısı bir elin parmaklarını geçmiyor.