"Ne yumruktan, ne kırbaçtan iz kalır, insan ölür arkasından söz kalır"

Hep didaktik öğretilerle duyduğumuz Yusuf Has Hacib'in Kutadgu Bilig'i, aslında sevgi, adalet, düzen yolunu müjdeleyen sözlerle dolu.

Yusuf Has Hacib ve eseri Kutadgu Bilig aslında kulağımıza hiç de yabancı gelmiyor. Hemen hepimiz lise sıralarında ikinci adımız gibi ezberledik onun adını ve eserlerini. Buna göre, 11 yüzyılda yaşayan bir bilge idi Yusuf Has Hacib, "Kutlu Olma Bilgisi" adında bir eseri vardı. Bu eserle birlikte dönemin hükümdarı tarafından kendisine sarayda "hacib"lik görevi verilmişti. Eserin kendi içinde ilkleri vardı: İlk siyasetname, ilk mesnevi örneği olma gibi nice ilkelere sahipti.

Evet, bunlar bizim katı bir öğreticilik eşliğinde öğrendiğimiz didaktik bilgiler. Şimdi, "mutluluk yoluna ulaşmak" için yazılan bu esere insan hakları, yönetim disiplini, adalet, sevgi ve muhabbet gözüyle bakalım.
"Ben kendime şan ve şöhret veya iyi ad dilemedim; yakın olsun uzak olsun, ben herkesin iyiliğini istedim."
"Ben kendime şan ve şöhret veya iyi ad dilemedim; yakın olsun uzak olsun, ben herkesin iyiliğini istedim."
"Hangi işe çok emek verilmişse, insan onu sever, onu her şeyden yüce tutar. İnsan ömrünü neye sarf ederse o şey canı kadar kıymetli olur. Ömür değil, emek azizdir. Hayat gider, insan buna acıdığını söyleyemez; emek boşa giderse bunun acısı senelerce unutulmaz."
"Hangi işe çok emek verilmişse, insan onu sever, onu her şeyden yüce tutar. İnsan ömrünü neye sarf ederse o şey canı kadar kıymetli olur. Ömür değil, emek azizdir. Hayat gider, insan buna acıdığını söyleyemez; emek boşa giderse bunun acısı senelerce unutulmaz."
Aklın güzelliği dil ile, dilin güzelliği söz ile, kişinin güzelliği yüz ile, yüzün güzelliği göz ile belli olur."
Aklın güzelliği dil ile, dilin güzelliği söz ile, kişinin güzelliği yüz ile, yüzün güzelliği göz ile belli olur."
"İnsan nâdir oldu, onu nerede aramalı; aramakla bulunacaksa, bir arayıp bakayım."
"İnsan nâdir oldu, onu nerede aramalı; aramakla bulunacaksa, bir arayıp bakayım."
"İnsanın ismi kaldı, insanlık kayboldu; bu insanlık nereye gitti, ben de arkasından gideyim."
"İnsanın ismi kaldı, insanlık kayboldu; bu insanlık nereye gitti, ben de arkasından gideyim."
"İnsan kimi severse, onun kusuru fazilet olur; kimi sevmezse, onun fazileti kusur görünür."
"İnsan kimi severse, onun kusuru fazilet olur; kimi sevmezse, onun fazileti kusur görünür."
"Anlayış ve bilgi şeydir; eğer bulursan, onları kullan ve uçup göğe çık."
"Anlayış ve bilgi şeydir; eğer bulursan, onları kullan ve uçup göğe çık."
"Akıl senin için iyi ve yeminli bir dosttur. Bilgi senin için çok merhametli bir kardeştir."
"Akıl senin için iyi ve yeminli bir dosttur. Bilgi senin için çok merhametli bir kardeştir."
"İşi adaletle yap, buna gayret et; hiç bir zaman zulüm etme; Allah'a kulluk et ve O'nun kapısına yüz sür."
"İşi adaletle yap, buna gayret et; hiç bir zaman zulüm etme; Allah'a kulluk et ve O'nun kapısına yüz sür."
"Her bakımdan tam zengin olmak istersen, kanaatkâr ol. Böylece kendi nasibini elde etmiş olursun."
"Her bakımdan tam zengin olmak istersen, kanaatkâr ol. Böylece kendi nasibini elde etmiş olursun."