ABD Kongre baskınının birinci yılı: Neler olmuştu?

ABD'de 3 Kasım 2020'de yapılan ve Demokrat Joe Biden'ın zaferiyle sonuçlanan başkanlık seçimi, son yıllarda yapılan en tartışmalı seçim olarak tarihe geçti.

Dönemin ABD Başkanı ve Cumhuriyetçi adayı Donald Trump, daha seçim gerçekleşmeden önce seçimlerde hile yapılacağı, posta yoluyla kullanılan oyların manipüle edildiği iddialarını ortaya attı.

Trump yanlıları da zamanla bu iddiaları savunmaya başladı, seçimin ardından özellikle kritik eyaletlerin başını çeken Pensilvanya'da oyların günlerce sayılamaması ve seçim sonuçlarının gecikmesi ise bu tartışmaları alevlendirdi.

Trump birçok eyalette hukuk mücadelesi başlattı

Biden'ın zaferi 7 Kasım'da ilan edilse de Trump ve ekibi, seçimlerde hile olduğu iddiasıyla birçok eyalette hukuk mücadelesi başlattı. Trump, gerek sosyal medyada gerekse mitinglerinde 3 Kasım seçimlerini "çalınmış seçimler" olarak nitelendirdi.

Takvimler 6 Ocak 2021'i gösterdiğinde seçimlerin Kongre tarafından tasdikinin yapılması bekleniyordu ancak onun yerine ABD siyasi tarihinin akıllardan silinmeyecek anları yaşanmaya başladı.

Trump yanlıları Kongre önünde toplandı

Trump, 6 Ocak sabahı Kongre oturumu başlamadan önce Beyaz Saray önünde destekçilerine hitap edeceğini duyurdu ve bunun ardından ABD'nin birçok eyaletinden Trump destekçileri, başkent Washington DC'ye geldi.

On binlerce Trump yanlısı, Beyaz Saray önündeki "National Mall" isimli alanı doldururken, "Proud Boys" başta olmak üzere aşırı sağcı gruplar da aynı saatlerde Kongre önüne gitmeye başladı.

Trump ise konuşmasından önce Twitter'dan yaptığı açıklamada, "Senato Başkanı" sıfatıyla Kongre'deki seçim oturumunu yönetecek Başkan Yardımcısı Mike Pence'e "Gerekeni yap, seçim sonuçlarına itiraz et" çağrısında bulundu.

Kongredeki oturumdan dakikalar önce açıklama yayımlayan Pence ise "Anayasayı desteklemeye ve savunmaya yönelik ettiğim yemin, beni hangi Seçiciler Kurulu oyunun sayılıp sayılmayacağına karar vermek için tek taraflı yetki iddia etmekten alıkoyuyor" ifadesini kullandı.

Destekçilerini protestoya çağırdı

Trump, Beyaz Saray önünde yaptığı konuşmada, başkanlık seçimlerinde yenilgiyi kabul etmeyeceğini ve mücadeleyi bırakmayacağını söyleyerek, destekçilerini"Kongreye yürüyerek seçimleri barışçıl ve vatansever şekilde protesto etmeye" çağırdı.

Kendisinin de Kongreye yürüyeceğini açıklayan Trump, buna rağmen konuşmanın ardından Beyaz Saray'a döndü, destekçileri ise yaklaşık 25 dakika yürüme mesafesindeki Kongreye doğru yürüyüşe geçti.

Trump'ın konuşmasının sonlarına doğru ise Kongrede gerilim tırmanmaya başladı. Bir grup, barikatları yıkarak Kongreye girmeye çalıştı, polis ilk grubu geri püskürttü ve takviye istedi.

Saatler 13.45'i gösterdiğinde Kongre polisi, "baskın alarmı" verdi. Trump destekçilerinin Kongre içine girdiği ve polisin biber gazıyla müdahale ettiği anlar, sosyal medyada paylaşılmaya başlandı.

Protestocular Kongre'ye girdi

Protestocular kısa sürede Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin odasına girdi, Kongredeki oturum iptal edildi, Pence güvenli bir yere alındı.

Trump ise Twitter'dan "itidal" çağrısı yaptı, benzeri bir çağrı Pence'ten de geldi.

5 kişi hayatını kaybetti

Kolluk kuvvetlerinin saatler süren müdahalesinin ardından akşam saatlerinde Kongrede güvenlik tekrar sağlandı ve Biden'ın başkanlığının tescili oturumuna yeniden başlandı ancak baskında 1'i polis 5 kişi hayatını kaybetti.

Kongre üyeleri ve Pence, yapılan baskını kınarken; Trump yönetiminden de ardı ardına istifalar gelmeye başladı.

Hesapları kalıcı olarak askıya alındı

ABD'de yaşanan tarihi Kongre baskınının sorumlusu ise özellikle Demokrat kesim tarafından Trump olarak görüldü.

Trump'ın "halkı galeyana getirdiği" iddialarının ardından Twitter, Facebook ve Instagram, Trump'ın hesaplarını önce geçici ardından da kalıcı olarak askıya aldı.

Sosyal medya şirketlerinin bu adımları ise "ifade özgürlüğü" bağlamında ülkede uzun süre tartışıldı.