ABD'den 'Gazze'de soykırım yapılıyor' diyen BM raportörüne yaptırım

ABD Başkanı Donald Trump’ın yönetimi, Birleşmiş Milletler (BM) İşgal Altındaki Filistin Toprakları Özel Raportörü Francesca Albanese’ye İsrail’in Gazze Şeridi’ne düzenlediği saldırılarda gerçekleştirdiği insan hakları ihlallerini belgelendirmesi nedeniyle yaptırım kararı aldı. ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio yaptığı açıklamada, "ABD’li ve İsrailli yetkilileri, şirketleri ve yöneticileri asılsız, utanç verici şekilde suçlayarak Uluslararası Ceza Mahkemesi’ne (UCM) çağrıda bulunması nedeniyle BM İnsan Hakları Konseyi Özel Raportörü Francesca Albanese’ye yaptırım uygulanacağını duyuruyorum. Albenese’nin ABD ve İsrail’e yönelik yürüttüğü politik ve ekonomik savaşa artık tolerans gösterilmeyecek. Ortaklarımızın nefsi müdafaalarında daima yanlarında olacağız. ABD, kendisine yöneltilen hukuki savaşlarda ve kendisi ile müttefiklerinin egemenliğinin güven altına alınmasında gerekli görülen her eyleme başvuracaktır" ifadelerini kullandı. Albenese’yi antisemitizm ile suçlayan Rubio ayrıca, "Bu taraflılık, Albanese’nin UCM’ye asılsız gerekçeler olmadan İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında tutuklama kararı çıkarılması başvurusunda bulunduğu zaman dahil, kariyeri boyunca kendisini göstermiştir" dedi.

Albanese: "Mafya tarzı teknikleri hakkında yorum yapmayacağım"

Albanese ABD’nin yaptırım kararına cevap olarak, "Mafya tarzı korkutma teknikleri hakkında yorum yapmayacağım. BM üyelerine uymaları gereken şartları, soykırımı durdurmalarını ve soykırımdan çıkar sağlayan kişileri cezalandırmalarını hatırlatmakla meşgulüm" ifadelerini kullandı. Albanese, ayrıca dün yaptığı açıklamada, UCM tarafından hakkında tutuklama kararı çıkarılan İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun ABD’ye gerçekleştirdiği ziyaret sırasında hava sahalarını kullanmasına izin veren Avrupalı devletlerini, "İtalya, Fransa ve Yunanistan vatandaşları onları, hatta hepimizi, zayıf düşüren ve tehlikeye sokan, uluslararası yasal düzeni ihmal eden bütün siyasi eylemlerden haberdar olma hakkına sahip" ifadeleriyle eleştirdi.

Trump yönetiminin hedefindeki BM Özel Raportörü, İsrail’in Filistin topraklarındaki işgaline karşı uluslararası kamuoyunda ses getiren açıklamalar yapmış, İsrail’in Gazze Şeridi’ndeki insan hakları ihlallerini derhal sonlandırması gerektiğine ilişkin çağrıda bulunmuştu.

Yaptırım kararına tepkiler

BM Özel Raportörü'ne yönelik yaptırım kararına insan hakları kuruluşlarından eleştiriler geldi.

BM İnsan Hakları Konseyi Başkanı Jurg Lauber, Washington'un Gazze'ye yönelik ABD politikasını eleştirdiği için konsey tarafından atanan bir uzmana yaptırım uygulama kararını üzüntüyle karşıladığını söyledi.

Lauber yaptığı açıklamada, tüm BM üye devletlerine "Konsey'in Özel Raportörleri ve görevlileriyle tam işbirliği içinde olmalarını ve onlara karşı herhangi bir sindirme veya misilleme eyleminden kaçınmalarını" çağrısında bulundu.

Uluslararası Af Örgütü, yaptırım kararını "uluslararası adaletin temel ilkelerine utanç verici bir saldırı" diye kınadı.

Af Örgütü Genel Sekreteri Agnès Callamard şu ifadeleri kullandı:

"Özel Raportörler, hükümetleri memnun etmek veya popülerlik kazanmak için değil, görevlerini yerine getirmek için atanırlar. Francesca Albanese'nin görevi, işgal altındaki Gazze Şeridi'ndeki Filistin halkının hayatta kalmasının tehlikede olduğu bir dönemde, insan haklarını ve uluslararası hukuku desteklemektir."

Callamard yaptırımların, Francesca Albanese'nin "şirketlerin İsrail'in yasadışı işgalinden, acımasız apartheid sisteminden ve Gazze Şeridi'nde devam eden soykırımından nasıl kâr elde ettiğini ayrıntılarıyla anlatan yeni bir rapor yayınlamasından sadece birkaç gün sonra yürürlüğe girdi" vurgusu da yaptı.

Söz konusu raporda, aralarında İtalyan savunma devi Leonardo'nun da yer aldığı bazı şirketlerin adı da verilerek "suç ortaklığı" suçlaması yapılıyor.

Raporda "işgal altındaki topraklardaki Filistinlilerin yerlerinden edilmesi ve yerlerine başkalarının yerleştirilmesine yönelik İsrail yerleşimci-sömürgeci projesini sürdüren kurumsal mekanizmanın incelendiği" belirtiliyor.

Raporda ayrıca şu ifadelere yer veriliyor:

"Siyasi liderler ve hükümetler yükümlülüklerinden kaçarken, çok sayıda kurumsal varlık İsrail'in yasadışı işgal, apartheid ve şimdi de soykırım ekonomisinden kâr elde etti.

"Raporun ortaya koyduğu suç ortaklığı, buzdağının sadece görünen kısmı; bu suç ortaklığı özel sektör, yöneticileri de dahil olmak üzere, hesap vermeden sona erdirilemez."