Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara Rusya'da: Putin, Beşar Esad'ı iade edecek mi?

Suriye’de Aralık 2024’te Beşar Esad’ı devirerek yönetimi ele alan Ahmed Şara, ilk kez Rusya’yı ziyaret etti. Moskova’da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’le bir araya gelen Şara’nın öncelikli gündemi, yıllardır Rusya’da yaşadığı bilinen Esad’ın iadesi oldu.

Putin Esad’ı iade edecek mi?

Suriye’de Aralık 2024’te Beşar Esad’ı devirerek yönetime geçen Ahmed Şara, ilk resmi yurt dışı ziyaretini Moskova’ya gerçekleştirdi. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’le ilk kez yüz yüze görüşen Şara’nın öncelikli hedefi, devrik lider Esad’ın iadesini talep etmekti.

Esad’ın uzun süredir Rusya’da ikamet ettiği biliniyor. Son dönemde Esad’ın zehirlendiğine dair iddialar ortaya atılmış, Kremlin bu haberleri hızla yalanlamıştı. Şara’nın “Esad’ı teslim edin” talebine rağmen Putin’in bu isteği geri çevirmesi bekleniyor. Zira Moskova, Esad’a siyasi sığınma hakkı tanımış durumda. Rusya açısından Esad yalnızca bir eski müttefik değil; Suriye iç savaşında Kremlin’in Ortadoğu’daki nüfuzunu temsil eden simgesel bir figür.

Rusya Suriye'deki üslerden çekilecek mi?

Görüşmenin perde arkasında yalnızca iade krizi yok. Rusya’nın Suriye’deki askeri varlığının geleceği de masaya yatırıldı. Tartus Deniz Üssü ve Hmeymim Hava Üssü hâlâ Rus askerlerinin kontrolünde. Bu üsler 2017’de imzalanan anlaşmayla 49 yıllığına Moskova’ya kiralanmıştı. Şara yönetiminin bu anlaşmayı tanıyıp tanımayacağı belirsizliğini koruyor. Kremlin ise Suriye’de kurduğu askeri mimarinin zarar görmesini istemiyor.

Rusya ile ekonomik iş birliği

Suriye iç savaşının ardından yeniden yapılanma maliyetinin 400 milyar doları bulduğu tahmin ediliyor. Esad sonrası dönemde Şam yönetiminin bu yükü tek başına taşıması mümkün değil. Bu nedenle Şara’nın Moskova ziyaretinin yalnızca siyasi değil, ekonomik yönü de dikkat çekiyor. Rusya, Esad döneminde aldığı enerji ve altyapı imtiyazlarını korumak isterken, Şara yönetiminin bu anlaşmaları yeniden müzakere etmeye hazırlandığı konuşuluyor.