Suriye ile Azerbaycan arasındaki son temaslar, Orta Doğu’da güç dengelerini sarsabilecek bir gelişme olarak yorumlanıyor. Şam’ın yeni lideri Ahmed Şara, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile yaptığı görüşmede “kardeşçe” iş birliği mesajları verdi. Taraflar arasında enerji ve altyapı projeleri öne çıktı.

Savaş sonrası yeniden yapılanma sürecinde Suriye, enerji altyapısını güçlendirmek için Azerbaycan gazına yöneliyor. 2 Ağustos’ta faaliyete geçen Kilis–Halep hattı üzerinden günlük 6 milyon metreküp doğalgaz sevkiyatı başladı. Katar ise bu projeye bir yıl boyunca sponsor olacak.

İran’ın etki halkası kırılıyor

Bu gelişme, yıllardır Suriye’yi Akdeniz’e açılan kapı olarak gören İran’ın nüfuzunu doğrudan zedeliyor. Esed döneminde Tahran, Suriye üzerinden Hizbullah’a silah sevkiyatı yapıyor ve “direniş ekseni” adını verdiği stratejik hattı işletiyordu. Yeni yönetim ise İran’a mesafeli, Türkiye ve Körfez ülkelerine yakın bir dış politika izliyor.

Enerji anlaşması da İran’ın Suriye üzerindeki ekonomik kozunu elinden alıyor. Uzun süre doğalgaz ve petrol sağlayarak Şam’ı kendine bağımlı kılan Tahran, bu rolün Bakü’ye geçmesiyle stratejik avantajını yitiriyor.

Bölgesel kuşatma endişesi

İran medyası, Azerbaycan’ın bu yakınlaşmasını “stratejik kuşatma” olarak nitelendiriyor. Bazı yayın organları, Türkiye destekli Suriyeli askerlerin ileride Azerbaycan üzerinden İran sınırlarında kullanılabileceği iddiasını öne sürdü.

Azerbaycan ise yalnızca enerji alanında değil, diplomatik zeminde de etkin. Bakü, İsrail ile Suriye arasında arabuluculuk yaparak bir saldırmazlık mutabakatı hedefliyor. Ancak İsrail’in hava saldırılarının sürdüğü, Suriye’nin savunmasız kaldığı bir dönemde bu sürecin nasıl ilerleyeceği belirsiz.