Beyaz Saray zirvesinden ne çıktı? Ukrayna'da barışa giden sancılı yol

Rusya ile Ukrayna arasındaki savaşa son vermeyi hedefleyen ve dünya kamuoyunun merakla takip ettiği Beyaz Saray’daki zirve tamamlandı. Görüşmeye; ABD Eski Başkanı Donald Trump’ın yanı sıra Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, İngiltere Başbakanı Keir Starmer, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Almanya Başbakanı Friedrich Merz, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, Finlandiya Başbakanı Alexander Stubb, NATO Genel Sekreteri Mark Rutte ve AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen katıldı.

Ukrayna’ya güvenlik garantisi mesajı

Zirvede öne çıkan konulardan biri, Ukrayna’ya verilecek güvenlik garantileriydi. Trump, ABD olarak Ukrayna’ya belli ölçüde güvence sağlamaya hazır olduklarını söyledi. Ancak bu desteğin Amerikan askerlerini kapsayıp kapsamayacağı netlik kazanmadı. Trump ayrıca, bu yükün çoğunu Avrupa ülkelerinin üstleneceğini belirtti.

Avrupa Komisyonu Başkanı von der Leyen, NATO’nun 5. Maddesine benzer bir güvenlik mekanizması üzerinde çalışıldığını ifade etti. Fransa Cumhurbaşkanı Macron ise, konuya sadece Ukrayna özelinde değil, tüm Avrupa’nın güvenliği açısından bakılması gerektiğini vurguladı.

Ateşkes değil, doğrudan barış anlaşması

Trump, Ukrayna-Rusya savaşında klasik bir ateşkesin gerekli olmadığını, doğrudan bir barış anlaşması yapılabileceğini savundu. Daha önce savaş hâlindeyken yapılmış anlaşmalara örnek veren Trump, ateşkesi olumlu bir adım olarak görse de şart olmadığını belirtti.

Almanya Başbakanı Merz ise bu görüşe karşı çıkarak, bir sonraki adımın atılabilmesi için mutlaka ateşkese ihtiyaç duyulduğunu söyledi. Rusya’ya bu konuda baskı yapılması gerektiğini vurguladı.

Trump daha sonra yaptığı açıklamada, “Eğer ateşkes yapılabilirse harika olur, ama yapılmasa da başka güçlü seçeneklerimiz var,” diyerek daha yumuşak bir yaklaşım sergiledi.

Üçlü zirve hazırlığı: Trump, Putin ve Zelenski aynı masada mı?

Toplantının en dikkat çeken başlıklarından biri de, Trump’ın olası bir üçlü görüşmeden bahsetmesiydi. Putin ve Zelenski’nin aynı masaya oturabileceğini söyleyen Trump, tarafların bu buluşmaya sıcak baktığını dile getirdi.

Macron ise üçlü zirvenin önemli olduğunu ancak sonrasında daha geniş katılımlı bir dörtlü toplantının da yapılması gerektiğini belirtti. Bu dördüncü tarafın NATO, AB ya da belirli ülkelerden oluşan bir koalisyon olup olmayacağı ise açıklanmadı.

Toplantı sırasında Trump’ın Putin’i telefonla aradığı, Avrupa liderleriyle olan oturumu kısa keserek görüşme yaptığı öne sürüldü.

Toprak takası masada: Donetsk ve Luhansk gündemde

Trump, savaşın sona erdirilmesi için bazı toprakların el değiştirmesinin gündeme gelebileceğini söyledi. Bu konuda temas hattının, mevcut askeri pozisyonların ve gerçekçi sınır çizgilerinin dikkate alınması gerektiğini belirtti.

Bu açıklama, geçtiğimiz günlerde Putin’in Trump’la Alaska’daki görüşmesinde Donetsk ve Luhansk bölgelerini resmen talep ettiğine dair iddiaların hemen ardından geldi. Trump ise bu bölgelerdeki savaş koşullarının acı verici olduğunu ifade ederek, bir çözüm bulunması gerektiğini savundu.