Bilim insanlarından dikkat çeken keşif: Ay örneklerinde çarpma izleri tespit edildi
Çinli araştırmacılar, Çang’ı 6 uzay aracının Ay’ın karanlık yüzünden getirdiği kaya ve toprak örneklerinde çarpma sonucu oluştuğu anlaşılan demir oksit kristallerini tespit etti. Science Advances’te yayımlanan çalışmaya göre hematit ve magemit yapıları, göktaşlarındaki demir sülfürün yüksek enerjili çarpma anında ortaya çıkan oksijenle tepkimeye girmesiyle oluştu. Bulgular, Ay’ın manyetik yapısına dair yeni ipuçları sunuyor.
Çin’in Ay araştırmalarında önemli bir adım olarak görülen Çang’ı 6 görevi, gezegen bilimi açısından yeni bulgular sağlamaya devam ediyor. Çinli bilim insanları, Ay’ın karanlık yüzeyinden toplanan örneklerde göktaşı çarpmasına bağlı demir paslanması izlerini ortaya çıkardı. Araştırma, Şandong Üniversitesi, Çin Bilimler Akademisi Jeokimya Enstitüsü ve Yünnan Üniversitesi tarafından yürütüldü.
Mikro ölçekte demir oksit tespiti
Science Advances dergisinde yayımlanan makaleye göre, Çang’ı 6’nın Ay’ın Güney Kutbu-Aitken Çanağı’ndan getirdiği örneklerde hematit (α-Fe₂O₃) ve magemit kristalleri belirlendi. Araştırmacılar, bu kristallerin Dünya’da olduğu gibi doğrudan oksijenle temas sonucu oluşmadığını, göktaşlarındaki demir sülfürün çarpma anında ortaya çıkan uçucu oksijen ortamıyla tepkimeye girdiğini ifade etti.
Manyetik yapı için yeni ipuçları
Bilim insanları, manyetik özellikler taşıyan bu kristallerin Ay’ın kutup bölgesindeki manyetik anomalilerin kökenini anlamada önemli bir rol oynayabileceğini belirtiyor. Bulgular, Ay’ın jeolojik geçmişi ve yüzey süreçlerini daha derinlemesine çözümlemek için yeni bir bilimsel temel sunuyor.
Daha önce dış Güneş Sistemi kökenli maddeler bulunmuştu
Çinli araştırmacılar, Çang’ı 6’nın getirdiği örneklerde daha önce su ve organik bileşikler açısından zengin karbon kondrit elementleri de tespit etmişti. Bu bileşenlerin Güneş Sistemi dışından geldiği değerlendirilmişti.
Çang’ı 6 görevinin kısa geçmişi
Çin, Ay’ın karanlık yüzeyinden örnek toplamak amacıyla Çang’ı 6 keşif aracını 3 Mayıs 2024’te fırlattı. Araç, 2 Haziran 2024’te Apollo Çanağı’na iniş yaptı ve topladığı materyallerle 25 Haziran 2024’te Dünya’ya döndü. Böylece Çin, Ay’ın karanlık bölgesinden örnek toplamayı başaran ilk ülke oldu.
