4,5 milyar yıllık gizem: Dünya'nın ilk izleri gün yüzüne çıktı

Dünya, bugünkü halini almadan önce kavurucu lavlar ve kaya kütlelerinden oluşan bir gezegendi. Bilim insanları, gezegenimizdeki en derin ve en eski kayaların içinde gizlenmiş, yaklaşık 4,5 milyar yıl öncesine ait “ilkel Dünya” izlerini ilk kez keşfetti. Bu, şaşırtıcı bir bulgu olarak değerlendiriliyor.

Küçük izler, büyük anlamlar

Keşfi gerçekleştiren uluslararası araştırma ekibi, bu izi “kova içindeki tek bir kum tanesini seçmeye” benzetiyor. Ne kadar küçük ve eski olursa olsun, bu izler Dünya’nın en erken dönemlerindeki çevresel koşulları anlamak için önemli bir kaynak olacak. Ayrıca, bizimkine benzer diğer gezegenlerin nasıl oluştuğuna dair ipuçları da sunabilir.

İlkel Dünya’dan kalma ilk kanıtlar

Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT) jeokimyacısı Nicole Nie, “Bu, ilkel Dünya materyallerini koruduğumuza dair ilk doğrudan kanıt olabilir” diyor. Nie, bu izlerin dev bir göktaşı çarpışmasından önce, çok eski Dünya’nın bir parçasına ait olduğunu belirtiyor. Böyle eski izlerin gezegenin evrimi boyunca yavaş yavaş silinmesi beklendiği için bu şaşırtıcı bir keşif olarak değerlendiriliyor.

Potasyum izotopları ve göktaşı parçaları

Araştırmacılar, Dünya’nın erken dönemine ait kaya örneklerinde potasyum-40 izotopundaki benzersiz bir eksikliği aradı. Önceki çalışmalar, farklı göktaşlarının potasyum izotopik imzalarının, kökenlerini belirlemek için kullanabileceğini göstermişti. Araştırmada, Grönland, Kanada ve Hawaii’den alınan antik kaya örneklerinde bugüne kadar görülmemiş bir potasyum imzası bulundu.

Bu potasyum “parmak izi”, diğer göktaşlarında ve Dünya’daki jeolojik süreçlerde bulunmuyor. Bilgisayar simülasyonları, bu kayaların yaklaşık 4,5 milyar yıl boyunca maruz kaldığı yaşlanma ve çarpışmaların, bulunan izotop imzasıyla uyumlu olduğunu ortaya koydu. Bu da, söz konusu kayaların ilkel Dünya’dan kalma kalıntılar olduğuna dair güçlü kanıt sağladı.

Henüz keşfedilmemiş göktaşları ve yeni sorular

Araştırma ekibi, bu çalışmanın Dünya’nın orijinal kimyasal bileşimini anlamak için mevcut göktaşı örneklerinin tam olmadığını gösterdiğini belirtiyor. Henüz keşfedilmemiş göktaşı türlerinin var olabileceği ve bu materyallerin gezegenimizin oluşumuna katkıda bulunmuş olabileceği üzerinde duruluyor. Nicole Nie, “Gezegenimizin nereden geldiği hakkında öğrenilecek daha çok şey var” diyor.

Araştırma, Nature Geosciences dergisinde yayımlandı.