Birleşmiş Milletler’den Belçika’ya: Sömürgeci geçmişin nedeniyle özür dile
Belçika hükümeti tarafından ülkedeki Afrika kökenlilerin haklarını incelemek üzere çağrılan "Birleşmiş Milletler (BM) Afrika Kökenli İnsanlar Uzmanları Grubu", 8 günlük çalışmanın ardından ara bulguları açıkladı. Ülkenin geçmişindeki karanlık noktalar ve işlediği suçlardan dolayı özür dilemesi gerektiğini vurgulayan BM uzmanları, ‘Sadece özür de yetmez’ dedi.
Birleşmiş Milletler heyetine göre, Afrika kökenlilere yönelik ayrımcılık, Belçika'da günümüze dek süregelen bir durum. Ülkenin geçmişindeki karanlık noktalar ve işlediği suçlardan dolayı özür dilemesi gerektiğini vurgulayan BM uzmanları, "Sadece özür de yetmez" dedi.
Buna göre Belçika, sömürgecilik konusunu toplumda tartışmaya açmalı ve geçmişiyle yüzleşmeli.
- Heyet, Tervuren'deki Afrika Müzesi'ne de eleştirdi. Müzenin hala sömürgecilik döneminden izler barındırdığına dikkati çekildi. BM uzmanlarına göre Belçika, 1885 - 1960 yılları arasında elinde tuttuğu eski sömürgeler konusunda hiçbir zaman kapsamlı bir özür dilemedi.
Kongo Başbakanı Lumumba'nın öldürülmesi
1885-1908 yılları arasında Kral 2. Leopold'un özel alanı sayılan Kongo'da, her iki kişiden biri, baskı ve zulüm sonucu yaşamını yitirdi. Bu Afrika ülkesi 1908-1960 yılları arasında Belçika devletinin sömürgesi oldu. BM heyeti, Belçika'nın Kongo'da uyguladığı "Kauçuk politikası"nı da eleştiriyor.
- Belçika'nın uyguladığı politika çerçevesinde yeterli kauçuk üretimi kotasını dolduramayan Kongolular, elleri kesilerek cezalandırılmıştı. BM uzmanlar grubu, "Kongo'daki vahşeti simgelediği gerekçesiyle" Kral 2. Leopold'un heykellerine de karşı çıktı.
Belçika, 2002 yılında Guy Verhofstadt'ın başbakanlığı döneminde Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde Patrice Lumumba'nın öldürülmesi nedeniyle özür dilemişti. Flamanca yayımlanan De Standaard gazetesine göre, Belçika hükümeti, Kongo'nun bağımsızlığı için mücadele eden Lumumba'nın öldürülmesinde "vicdani sorumluluğu bulunduğunu" kabul etti.
Ruanda soykırımı için eski hükümet özür dilemişti
Guy Verhofstadt hükümeti, 1994 yılında 800 bin civarında Tutsi ve ılımlı Hutu'nun, aşırılık yanlısı Hutular tarafından katledildiği Ruanda soykırımı nedeniyle de Ruanda hükümeti ve halkından özür dilemişti.
Başta eski Dışişleri Bakanı Louis Michel olmak üzere, birçok Belçikalı politikacı eski sömürgelerdeki olaylar nedeniyle bireysel olarak özür dilese de, resmi olarak Belçika kapsamlı bir özürden hep kaçındı.
Başbakan Charles Michel, BM uzmanları tarafından yapılan çağrıya henüz cevap vermedi. BM heyeti, Belçika'daki Afrika kökenlilerle ilgili nihai raporu Eylül 2019'da tamamlayarak hükümete sunacak.