Dünya’nın görünmez kalkanı zayıflıyor: Uydular ve astronotlar risk altında

Dünya’nın manyetik alanı özellikle Güney Atlantik üzerinde hızla zayıflıyor. ESA uydularının verileri, bu değişimin uzaydaki uydular ve yüksek irtifa uçuşları için risk oluşturduğunu gösteriyor.
Dünya’nın merkezinde, yüzeyin yaklaşık 3 bin kilometre altında yer alan çekirdek, gezegenimizin manyetik alanını oluşturuyor.
Bu görünmez kalkan, Güneş’ten gelen yüklü parçacıkları ve kozmik radyasyonu saptırarak yaşamı koruyor. Ancak bilim insanları, bu koruyucu alanın özellikle Güney Atlantik üzerinde hızla zayıfladığını belirtiyor.
Jeomanyetizma Profesörü Chris Finlay, Avrupa Uzay Ajansı’nın (ESA) Swarm uydularından elde edilen verilerin endişe verici olduğunu şu şekilde ifade etti:
- “Afrika yönündeki alan, Güney Amerika üzerindeki bölgeden farklı bir şekilde değişiyor. Bu bölgede, alanın daha yoğun biçimde zayıflamasına yol açan özel bir süreç yaşanıyor."
Yüksek radyasyonla karşılaşmalar
“Güney Atlantik Anomalisi” (SAA) olarak adlandırılan bu bölge, uyduların geçişi sırasında yüksek radyasyonla karşılaşmalarına neden oluyor.
GPS, iletişim ve hava tahmini görevindeki uydular, bu bölgeden geçerken elektronik sistemlerde arızalar, veri bozulmaları veya kalıcı hasar riskiyle karşı karşıya kalabiliyor.

NASA, anomalinin temelinde Dünya’nın çekirdeğinde erimiş demir ve nikelin düzensiz hareketlerinin neden olduğu manyetik dalgalanmaların yattığını belirtiyor.
Ayrıca, bu dinamik hareketler gezegenin manyetik ekseninin eğikliğiyle birleştiğinde SAA’nın oluşumunu tetikliyor.
Bu değişimler uzaya kadar yansıyabilir
Afrika’nın altındaki zayıf manyetik alanlar batıya doğru kayarken, Atlantik’in ortasındaki benzer bölgeler ise doğuya doğru hareket ediyor. Bu sürekli değişim, anomalinin durağan bir yapı olmaktan çıkarak giderek genişleyen bir hal almasına neden oluyor.
Profesör Finlay şu ifadelerde bulundu:
- “Güney Atlantik Anomalisi, Dünya’nın çekirdeğinden gelen bir uyarı niteliğinde” diyerek, “Gezegenimizin manyetik kalkanı dinamik bir yapıya sahip. Yüzeyin derinliklerinde gerçekleşen bu değişimler uzaya kadar yansıyabilir ve dolaylı olarak günlük yaşamımızı etkileyebilir."
Manyetik sinyaller analiz ediliyor
ESA’nın 2013’ten bu yana görevde olan Swarm uyduları, Dünya’nın manyetik alanını detaylı şekilde izliyor. Bu uydular, çekirdekten iyonosfere kadar farklı katmanlardan gelen manyetik sinyalleri analiz ederek, manyetik alanın değişim süreçlerinin daha iyi anlaşılmasını sağlıyor.
Astronotlar, yüksek irtifa uçuşları ve yörüngedeki uydular için risk
Bilim insanları, Dünya üzerindeki insanların şu an için doğrudan bir tehlike altında olmadığını belirtse de, uzaydaki astronotlar, yüksek irtifa uçuşları ve yörüngedeki uydular için riskin giderek arttığına dikkat çekiyor.
Zayıflayan manyetik kalkan, gezegenin hassas manyetik dengesinde bozulmaların başladığını gösteriyor ve uzmanlar, bu değişimin ilerleyen yıllarda teknolojik sistemler üzerinde ciddi etkiler yaratabileceğini öngörüyor.

