Geceleri yapay ışığa maruz kalmak tahmin ettiğinizden daha tehlikeli: Zararlarından korunmak için neler yapılmalı?
Yeni araştırmalar, yatak odasında parlak ışık altında uyumanın kalp-damar hastalıkları riskini ciddi şekilde artırdığını gösteriyor. Çalışmaya göre, gece ışığı kalp yetmezliği, koroner arter hastalığı ve felç riskini yükseltiyor. Uzmanlar, melatonin üretimini engelleyen yapay ışığın sirkadiyen ritmi bozduğunu ve kalp sağlığını olumsuz etkilediğini belirtiyor. Loş ışık kullanmak, gereksiz ışıkları kapatmak ve gündüz doğal ışığa yeterince maruz kalmak kalbi korumaya yardımcı olabiliyor.
Yeni bir araştırma, yatak odasında parlak ışık altında uyumanın kalp-damar sağlığı için ciddi riskler oluşturabileceğini ortaya koydu. JAMA Network Open dergisinde yayımlanan çalışmaya göre, gece boyunca yapay ışığa maruz kalan kişilerde kalp yetmezliği geliştirme riski yüzde 56, koroner arter hastalığı riski yüzde 32 ve felç riski yüzde 28 daha yüksek.
Araştırma, 2013–2022 yılları arasında İngiltere’de 40–69 yaş arası yaklaşık 89 bin kişinin 13 milyon saatlik ışık verisini inceledi. Uzmanlar, yapay ışığın melatonin hormonunun üretimini engelleyerek uyku döngüsünü bozduğunu ve kalp-damar sistemine zarar verdiğini belirtiyor.
Penn State Üniversitesi Uyku Araştırma Merkezi’nden Dr. Julio Fernandez-Mendoza, “Işık, vücut için bir stres kaynağı gibi davranabilir; kalp atışını, stres hormonlarını ve kan şekeri düzeyini artırarak inflamasyona yol açabilir” dedi.
Araştırma ayrıca gündüz saatlerinde yeterli doğal ışığa maruz kalmanın kalp sağlığına olumlu etkileri olduğunu gösterdi. Uzmanlar, uyumadan en az 4 saat önce ekran kullanımını azaltmayı, gereksiz ışıkları kapatmayı veya loş lambalar kullanmayı, karartma perdeleri ve uyku maskesi tercih etmeyi öneriyor.
Araştırmacılar, bulguların doğrudan neden-sonuç ilişkisi kanıtlamadığını, ancak ışığın sirkadiyen düzen üzerindeki etkisinin kalp-damar sağlığıyla bağlantısını güçlü biçimde desteklediğini vurguluyor.
