Yılda 10 ton üretiliyor, 100 ton sahtesi satılıyor

Türkiye’nin en tanınan coğrafi işaretli ürünlerinden Anzer balı, düşük üretim kapasitesine rağmen piyasada yüksek miktarda sahtesiyle gündemde. Anzer Ballıköy Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Başkanı Osman Civelek, Rize’de üretilen bu özel balın yıllık üretiminin 8–10 tonu geçmediğini, buna karşın piyasada yaklaşık 100 ton sahte ürün bulunduğunu ifade etti.

Coğrafi işaret tescili koruma sağlamadı

Civelek, 1988’de kurulan kooperatifin 2021’de coğrafi işaret hakkını aldığını hatırlatarak, bu sürecin 7–8 yıl sürdüğünü anlattı. Tescil belgesinin, sürecin daha sağlıklı takip edilmesi için Rize Tarım ve Orman İl Müdürlüğüne devredildiğini belirten Civelek, buna rağmen “koruma beklentilerinin karşılanmadığını” söyledi. Civelek’e göre coğrafi işaret sonrası taklit ürünlerin sayısı daha da arttı ve özellikle büyük şehirlerde kontrol güçleşti.

Fiyat farkı sahteleri cazip hale getiriyor

Kooperatifin balı kilosu yaklaşık 6 bin liradan satışa sunduğunu aktaran Civelek, Karadeniz’de üretilen kaliteli balların genel olarak 2–4 bin lira arasında alıcı bulduğunu ifade etti. Ancak İstanbul gibi büyük kentlerde Anzer balı adıyla 15–20 bin liralık ürünlerin satıldığını söyleyerek tüketicilerin dikkatli olması gerektiğini vurguladı. Fiyatların yüksek oluşunu ise balın “şifa amacıyla tercih edilmesine” bağladı.

Endemik çiçeklerin arasında sınırlı üretim

Civelek, Anzer balının 2 bin 500 metre rakımda, yaklaşık 400 çeşit çiçeğin bulunduğu özel bir bölgede üretildiğini hatırlattı. Zorlu coğrafya nedeniyle üretim kapasitesinin sınırlı olduğuna değinen Civelek, doğal şartların da etkisiyle her yıl benzer miktarlarda bal elde edilebildiğini söyledi. Bu nedenle “yüzlerce ton olduğu iddia edilen” ürünlerin gerçek olamayacağını belirterek tüketicilere güvenilir kaynaklardan alışveriş yapma çağrısı yaptı.