Savaşın görünmeyen yüzü: İş vaadiyle paralı asker haline geldiler

Güney Afrika hükümeti, Rusya-Ukrayna savaşında paralı asker olarak görev yapan 17 vatandaşından yardım çağrısı aldığını açıkladı.

Yaşları 20 ile 39 arasında değişen bu genç erkekler, Ukrayna’nın savaşın harap ettiği Donbas bölgesinde mahsur kaldı.

Hükümet sözcüsü, Başkan Cyril Ramaphosa’nın, “Gençlerin bu paralı asker faaliyetlerine nasıl dahil edildiğine dair soruşturma başlatılmasını emrettiğini” duyurdu. Açıklamada, Güney Afrikalıların çatışmada hangi taraf için savaştığına dair bilgi verilmedi.

Güney Afrika’da paralı asker olarak çalışmak veya başka bir devlet için savaşmak, hükümetin izni olmadan yasadışıdır. Sözcü Vincent Magwenya, hükümetin “diplomatik kanallar aracılığıyla geri dönüşlerini sağlamaya çalıştığını” söyledi.

Magwenya, 17 kişinin 16’sının KwaZulu-Natal, birinin ise Eastern Cape bölgesinden olduğunu belirtti. Başkan Ramaphosa ve hükümet, “Yabancı askeri gruplarla bağlantılı kişiler tarafından genç ve savunmasız insanların istismar edilmesini şiddetle kınıyoruz” ifadelerini kullandı.

Analistler, Güney Afrika’da gençler arasında işsizlik oranının %30’un üzerinde olduğunu ve bunun onları paralı asker olarak işe alınmaya daha açık hâle getirdiğini söylüyor.

İş vaadiyle kandırılıyorlar

BBC’nin araştırmasına göre, Kremlin Afrika’daki etkisini artırmak için faaliyet yürütüyor. Rusya Savunma Bakanlığı kontrolündeki Africa Corps, lideri Yevgeny Prigozhin’in ölmesinin ardından Batı Afrika’da Wagner grubunun yerini aldı.

Ağustos ayında Güney Afrika hükümeti, genç kadınları özellikle Rusya’da iş fırsatları vaadiyle kandıran sosyal medya tuzaklarına karşı uyardı. BBC’nin bulgularına göre, genç kadınlar Rusya’nın Tataristan Cumhuriyeti’ndeki Alabuga Özel Ekonomi Bölgesi’nde drone fabrikalarında çalıştırılmak üzere götürüldü. Tahminlere göre, Afrika ve Güney Asya’dan 1.000’den fazla kadın, silah fabrikalarında çalıştırılmak üzere işe alındı.

Eylül ayında Kenya polisi, Rusya’da iş vaadiyle kandırılan ve Ukrayna’da savaştırılmak istenen 20’den fazla kişiyi kurtardı.

Yabancı savaşçılar ve Ukrayna

Ukrayna, daha önce Somali, Sierra Leone, Togo, Küba ve Sri Lanka vatandaşlarını esir kampında tuttuğunu açıklamıştı.

Ayrıca, Afrika dahil yabancı vatandaşları savaşmaya çağırması nedeniyle Ukrayna eleştirilmişti. 2022’de Senegal Dışişleri Bakanlığı, Kiev Büyükelçisini Facebook üzerinden yabancıları savaşa çağıran paylaşımları kaldırması için çağırdı. Aynı dönemde Nijerya da Ukrayna’nın yabancı asker toplama girişimini tolerans göstermeyeceğini açıkladı.