İran saldırısında İngiltere imzası: Orta Doğu oyunu tiyatro mu? İran-İsrail geriliminde İngiltere'nin rolü ne?

Bölgedeki sıcak gelişmeler gündemdeki yerini korurken, Emekli Tümamiral Cihat Yaycı, GZT'ye konuk olarak İran’a yönelik saldırılar, ABD’nin Orta Doğu’daki askeri gücü ve İngiltere’nin perde arkasındaki etkisine ilişkin dikkat çekici değerlendirmelerde bulundu. Yaycı, harita başında yaptığı detaylı anlatımla, ABD’nin bölgedeki üs yapılanmasını, deniz ve hava gücünü, kritik üslerin nasıl kullanıldığını ve İsrail-İngiltere hattındaki çıkar ilişkilerini çarpıcı örneklerle ortaya koydu.

Son dönemde özellikle Fordo nükleer tesisine düzenlenen saldırıda ABD’nin gizli hava üsleri, hayalet bombardıman uçakları ve bölgedeki uçak gemisi görev gruplarının nasıl bir rol oynadığı merak konusu olurken, Yaycı hem kamuoyunun gözden kaçırdığı askeri ayrıntıları hem de diplomatik perde arkasını ayrıntılarıyla paylaştı.

Yaycı konuşmasında, Hint Okyanusu’ndaki Diego Garcia Üssü örneğini hatırlatarak şunları söyledi:

• “Diego Garcia bir İngiliz adasıdır, üstte 40 İngiliz askeri vardır ama tam 4 bin ABD askeri konuşlanmıştır. Fordo’daki nükleer tesislerin vurulmasında bu üs kullanıldı. Demek ki sadece Amerikan değil, İngiltere’nin de bu operasyonda doğrudan payı var"

Yaycı, bölgedeki deniz gücünden B2 hayalet uçaklarına, Körfez’deki üslerden uçak gemisi görev gruplarına kadar tüm askeri kapasiteyi harita üzerinden anlattı:

• “B2’ler 11 bin kilometre menzile sahip. Yani Diego Garcia’dan kalkıp İran’ı vurup dönebiliyor. Fordo gibi 80-90 metre granit katmanlarının altındaki yerler, ancak bu uçaklarla hedef alınabilir.”

“İngiltere masada ama uçakları havada”

Yaycı, saldırıdan bir gün önce İngiltere Dışişleri Bakanı’nın İran’la görüşme masasında oturduğunu, fakat aynı gün Diego Garcia’daki üs üzerinden operasyon hazırlığının tamamlandığını da vurguladı:

• “Bu tam bir tiyatro. İran Dışişleri Bakanı bile ‘Biz masadayken bombalandık’ diyor. Uluslararası hukuk açısından bakarsanız İngiltere şu an İran’a fiilen savaş açmıştır. Ama kimse konuşmuyor”

ABD’nin deniz gücü: Uçak gemileri ve Tomahawk’lar

Amiral Yaycı, ABD’nin Körfez’deki deniz ve hava üslerinin yanı sıra Bahreyn’de konuşlu 5. Filo’ya dikkat çekerek şöyle konuştu:

• “Sadece Körfez bölgesinde 55-60 bin arasında ABD askeri var. Bu askerler hem nitelikli muharip birlikler hem de istihbarat unsurları. Bahreyn’deki 5. Filo’nun görev gruplarında uçak gemileri, Tomahawk füzeleri taşıyan muhripler, nükleer denizaltılar var. Uçak gemisi dediğiniz şey tek başına gelmez; etrafında muhripler, radar sistemleri, denizaltılarla birlikte tam bir görev grubudur”

ABD’nin bölgedeki askeri varlığının temel üç amacını ise şöyle özetledi:

1. Petrol ve doğalgazın akışını istedikleri şekilde yönetmek
2. Başka küresel aktörlerin bölgeye girmesini engellemek
3. İsrail’in bekasını sağlamak

“Türkiye’nin sistemi yerli ve milli”

Değerlendirmelerinde Türkiye’nin Karadeniz’den Akdeniz’e denizlerdeki sürekli varlığına da değinen Yaycı, Türk Deniz Kuvvetleri’nin yerli komuta kontrol sistemlerine vurgu yaptı:

• “Bizim gemilerimizde artık milli yazılımla geliştirilmiş komuta kontrol ve silah sistemleri var. Aynı anda sekiz hedefe karşı koyabilecek kabiliyete sahibiz. Bu, gece gündüz fark etmeksizin sahada hazır olmayı sağlar. Sahillerimizde, denizlerimizde, gökyüzünde Türk Silahlı Kuvvetleri sürekli teyakkuzdadır.”